Nadeslala Maria Ciesielska
Franciszek Raszeja
ur. 2 kwietnia 1896 w Chełmno (kujawsko-pomorskie) – zm. 21 lipca 1942 w Warszawa(mazowieckie)
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata – tytuł przyznany:
2000
Franciszek Raszeja
Historia pomocy
sierpień 2014, dr Maria Ciesielska / red. Klara Jackl
Profesor Franciszek Raszeja przed wybuchem wojny był kierownikiem Kliniki OrtopediiUniwersytetu Poznańskiego. We wrześniu 1939 r. został zmobilizowany do Wojska Polskiegoi otrzymał rozkaz ewakuowania łódzkiego szpitala na wschód. Wraz z rodziną dotarł doKowla, gdzie pełnił funkcję komendanta szpitala wojennego.
Po zakończeniu kampanii wrześniowej profesor Raszeja wyjechał do Warszawy i zgłosił siędo szpitala Ujazdowskiego. Po rejestracji w Izbie Lekarskiej Warszawsko-Białostockiejuzyskał prawo praktyki na jej terenie. Od grudnia 1939 r. był ordynatorem oddziałuchirurgicznego w Szpitalu Polskiego Czerwonego Krzyża przy ul. Smolnej. Mieszkał z żonąStanisławą i dwiema córkami przy ul. Rozbrat.
Profesor Raszeja brał udział w nauczaniu na Tajnym Uniwersytecie Warszawskim, a takżekontaktował się z przebywającym w warszawskim getcie profesorem Ludwikiem Hirszfeldem.Wspólnie zorganizowali akcje krwiodawstwa na rzecz ludności żydowskiej. Wielokrotnieudzielał również konsultacji pacjentom przebywającym w getcie, o co proszony był przezswojego asystenta, żydowskiego lekarza dr. Kazimierza Pollaka.
21 lipca 1942 r. Raszeja, otrzymawszy od władz niemieckich przepustkę, udał się do getta, domieszkania przy ul. Chłodnej, aby zająć się chorym Abe Gutnajerem. Tam, w niejasnychokolicznościach, został zastrzelony przez gestapowców ze sztabu SS-SturmbannführeraHermana Hoefle. Zginął wraz z pacjentem, jego rodziną, dr Pollakiem oraz pielęgniarką.Następnego dnia zwłoki wydano żonie. Profesor Raszeja został pochowany na warszawskichPowązkach.
BIBLIOGRAFIA
- Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, 349 2432
- Dział Zbiorów Specjalnych Głównej Biblioteki Lekarskiej, Akta Izby lekarskiej Warszawsko-Białostockiej, teczka osobowa Franciszka Raszei, 4007
- Gliński Jan Bohdan, Słownik biograficzny lekarzy i farmaceutów – ofiar drugiej wojny światowej, Wrocław 1997
- Bartoszewski Władysław, Lewinówna Zofia, Ten jest z ojczyzny mojej, ISBN: 978-83-247-0715-7,
Publikacja ta składa się z 3 części: zarysu monograficznego problematyki pomocy Żydom; zbioru wydanych dokumentów niemieckich i polskich dotyczących losu Żydów oraz pomocy Żydom; zbioru relacji powojennych Polaków i Żydów dotyczących pomocy.
Kategorie: Uncategorized
