Nadeslala Maria Ciesielska

Sprawiedliwy wśród Narodów Świata – tytuł przyznany:

17 sierpnia 1987

• Aleksandra Rowińska

Ukrywający się:

sierpień 2014, dr Maria Ciesielska / red. Klara Jackl

Dr Aleksandra Rowińska w chwili wybuchu wojny pracowała jako lekarz pediatraUbezpieczalni Społecznej oraz w Szpitalu Przemienienia Pańskiego na warszawskiej Pradze,gdzie również mieszkała. Wywodziła sie z rodziny inteligenckiej. Do matury przygotowywałasię w łódzkim Żeńskim Gimnazjum Rządowym oraz na kursach dodatkowych inżynieraBarszczewskiego.

W trakcie studiów na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego, w czasie wojnypolsko-bolszewickiej, sprawowała funkcję sanitariuszki na stacji sanitarnej oraz pełniła służbęfrontową w Sekcji Propagandy i Opieki nad Żołnierzami. Była bezgranicznie oddana chorym,zwłaszcza tym najmłodszym i najuboższym.

Już w 1940 r., zaraz po utworzeniu getta w Warszawie, przyjęła do siebie koleżankę zestudiów, dr Różę Hermanową. Odstąpiła jej do spania własne łóżko, sama sypiała w łazience.Kiedy obecność dr Hermanowej stała się przedmiotem uwagi osób niepożądanych,przeniosła ją do gospodarstwa wiejskiego na Lubelszczyźnie, gdzie Róża szczęśliwiedoczekała końca wojny.

Dr Rowińska była związana z Radą Pomocy Żydom „Żegota”. Pomagała zbiegłym z gettaudostępniając swoje mieszkanie jako rodzaj punktu przerzutowego. Wiele z tych osóbosobiście umieszczała m.in. w klasztorach. Co tydzień przekazywała też żywność i pieniądzepewnemu Żydowi ukrywającemu się w Celestynowie.

Ocalona Dr Hermanowa wspomina: „Nie była człowiekiem przeciętnym, poświęcała się nie tylko dla mnie, ale również dla innych. W mojej pamięci pozostała jako jednostka wyjątkowa, pełna oddania innym, niosąca pomoc jako lekarz i człowiek”.

BIBLIOGRAFIA

• Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, WL/RP, 1567
• Archiwum Yad Vashem, 3704
• Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, 324 565
• Dział Zbiorów Specjalnych Głównej Biblioteki Lekarskiej, Akta Izby lekarskiej Warszawsko-Białostockiej, teczka osobowa Aleksandry Rowińskiej
• Urzędowy Spis Lekarzy, 1939,

  Urzędowy Spis Lekarzy na rok 1939 podaje Aleksandrę Rowińską urodzoną w 1894 roku, dyplom w 1925 roku, jako lekarza chorób dzieci w Warszawie.

• Bartoszewski Władysław, Lewinówna Zofia, Ten jest z ojczyzny mojej, ISBN: 978-83-247-0715-7,

  Publikacja ta składa się z 3 części: zarysu monograficznego problematyki pomocy Żydom; zbioru wydanych dokumentów niemieckich i polskich dotyczących losu Żydów oraz pomocy Żydom; zbioru relacji powojennych Polaków i Żydów dotyczących pomocy.