REUNION 69

Polski rok 1968

Ty ktory wybierasz sie na obchody 50.lecia ” marca 68 ” a chcialbys sie przygotowac lub poglebic swoje wiadomosci to polecam dzielo Jerzego Eislera. Nikt ci nie jest w stanie opowiedziec o marcu 68 tak jak to robi Jerzy Eisler


WSTĘP

Tytuł niniejszej książki nawiązuje do tytułu znakomitej monografii Pawła Machcewicza1 – za wiedzą i zgodą jej Autora. Wydarzenia w Polsce w 1968 r., podobnie jak dwanaście lat wcześniej, choć były niewątpliwie dramatyczne, jednak z międzynarodowego
punktu widzenia pozostawały w cieniu innych, nieporównanie ważniejszych dla dziejów świata. Mówiąc o roku 1956, mam na myśli przede wszystkim Powstanie Węgierskie,krwawo spacyfikowane przez wojska radzieckie, izraelsko-brytyjsko-francuską agresję
na Egipt, będącą następstwem upaństwowienia przez prezydenta Gamala Abdel Nasera Towarzystwa Kanału Sueskiego, oraz XX Zjazd Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego z jego prawdziwie historycznymi decyzjami, a zwłaszcza „tajnym” referat I sekretarza Komitetu Centralnego Nikity Chruszczowa.

Jerzy Eisler

 

 

Jeśli zaś chodzi o interesujący nas rok 1968, to zarówno dla dziejów świata, jak i historii bloku wschodniego niepomiernie ważniejsza od Marca była Praska Wiosna. Trudno też tu nie wspomnieć o młodzieżowej rewolcie na Zachodzie i konsekwencjach pokoleniowej kontestacji przynajmniej we Francji, Republice Federalnej Niemiec i Stanach Zjednoczonych. Nie wolno przy tym zapominać, że rok 1968 to także apogeum wojny w Wietnamie. Nie tracąc z pola widzenia tego wszystkiego, ale także innych wydarzeń mających wpływ na atmosferę międzynarodową, np. radziecko-chińskiej rywalizacji o dominującą pozycję w „rodzinie komunistycznej”, postanowiłem skupić się na wydarzeniach 1968 r. w Polsce. Pragnę jednocześnie dodać, że nie jest to moja pierwsza
próba zmierzenia się z tym zagadnieniem. Gdy w marcu 1991 r. publikowałem moją pierwszą książkę na temat Marca 1968 r.2,przy jej pisaniu obok stosunkowo skromnej wtedy literatury przedmiotu wykorzystałem przede wszystkim zebrane przeze mnie relacje kilkudziesięciu uczestników i obserwatorów ówczesnych wydarzeń oraz memuarystykę, prasę i publikowane dokumenty. Tylko w niewielkim stopniu mogłem skorzystać z archiwaliów. W następnym roku książka ta stała się podstawą przewodu habilitacyjnego w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk i przyniosła mi nagrodę polskiego Pen Clubu im. Ksawerego Pruszyńskiego.
W znacznym stopniu zmieniła też moje życie zawodowe – dość powszechnie zaczęto mnie łączyć z tematyką marcową. Jednak w praktyce już w chwili, gdy się ukazywała, wiedziałem, iż – prędzej czy później – raz jeszcze do niej powrócę.

 

Calosc TUTAJ

Kategorie: REUNION 69, wspomnienia

9 odpowiedzi »

  1. Ksiazka Eislera pomogla mi, juz na emigracji, zrozumiec, dlaczego mnie i tylu innych – patriotow – wyrzucono. Do dzis jestem autorowi wdzieczna. Jego ksiazka zamknela rane.

  2. Odpowiedź do Miri.
    Co robię z polskim obywatelstwem w Izraelu? Nic. Ale gdy wyjeżdżam z Izraela (naturalnie na paszporcie izraelskim), często wjeżdżam do innego państwa na paszporcie polskim. To mi umożliwia stać w krótszej kolejce do odprawy paszportowej na obcym lotnisku i nie dodaje mi pieczątek w izraelskim paszporcie. Ze względu na całostronicowe wizy różnych egzotycznych państw, w których byłem na zorganizowanych wycieczkach z Izraela, dzięki paszportowi polskiemu nie muszę jeszcze zmienić paszportu izraelskiego, bo mam tam jeszcze kilka wolnych stron.

  3. a ja bylam napraawde przesladowana w 1968 roku na wydzilale Handlu Zagraniczego na SGP-i Sie . Mialam postepowanie dyscyplinaarne zrobione przez moczarowcow i chcieli mnie wyrzucic ze studiow. Ale w koncu jednak tego nie zroblii, bo tylo tam wielu profesorow
    zydowskich. Najwiecej ucierpial od tego „narca ” moj zydowski ojcicec, ktory ssie na nich wsciekl i oddall legitymacje partyjna i wyszedl z zebrania, Potem postanwilsimy wyemigrowac z Polski, Poniewaz musialam skonczyc studia,, udalo mi sie skonczyc studia w Wiedniu,. gdzie moj ojciec zyl przed wojna Dotalam tam stypendium od International Rescue Committee, zalozonej przez Einsteina i opiekowalo sie mna kilka przyjaciolek mego ojca, ktory tam mieszlal przed wojna ( ktora przezyl w ZSSR- Kazachsanie). A propos obywatelstwa polskiego, to przywrocono mi je bardzo szybko, bo mialam wielu kolegow dyplomatow, ktorzy tez tudowali na SGP-i-Sie ( obecnie SGH). , ,

  4. Jurek co ty robisz z polskim obywatelstwem w Izraelu?

  5. W 1957 roku nie wyrzucono Żydów, tylko pozwolono im opuścić Polskę. Po Marcu 1968 Żydów WYRZUCONO!!!

  6. W 1957 Roku wyrzucono do Izraela znacznie wiecej Zydow niz w 1968 Roku.Media mowia tylko I wylacznie o wygnancach z 1968 Roku.Ciekawy jestem dlaczego?

  7. Co prawda, wszyscy, którzy opuścili PRL po Marcu zostali zmuszeni do napisania podania do Rady Państwa o zrzeczenie się obywatelstwa polskiego i wszyscy opuściliśmy Polskę z Dokumentem Podróży, w którym było napisane, że „Posiadacz niniejszego dokumentu nie jest obywatelem Polski”, ale rządy niekomunistyczne uchwaliły, że podanie było nielegalne, czyli że wszyscy mamy obywatelstwo polskie. Trzeba się tylko zwrócić do Wojewody miejsca, gdzie się wówczas mieszkało z zapytaniem o status. Ja, po takim zapytaniu dostałem po 4. dniach odpowiedź listowną, że jestem obywatelem Polski. Do podania trzeba dodać trochę, ale nie wiele, dokumentów, jak np. metrykę.

  8. Ciekaw jestem czy Jerzy Eisler wie dlaczego zydowskim wygnancom z 1968 roku do tej pory nie przywrocono obywatelstwa polskiego.

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.