Wstęp
Historię ludności żydowskiej w Polsce po roku 1945 można opisywać według wielu paradygmatów czy metahistorii. Dla jednych badaczy będą
to przede wszystkim dzieje społeczności, która przeżyła Zagładę, będącą najważniejszym, także tożsamościowym doświadczeniem życiowym tej grupy. Inni podkreślą znaczenie długiego trwania na ziemiach polskich diaspory żydowskiej, która po II wojnie światowej została gruntownie przedefiniowana. Część badaczy uwydatnia znaczenie syjonizmu i wyboru Palestyny, później państwa Izrael, jako uzyskanego ostatecznie w 1948 r. wymarzonego miejsca do życia dla wielu Żydów.
Jeszcze inni, powołując się na dane statystyczne, ukazują lata 1945–1970 jako okres konsekwentnego odpływu ludności żydowskiej z Polski5, zwłaszcza podczas fal migracyjnych6: po pogromie kieleckim w 1946 r., po utworzeniu Medinat Israel7 w 1948 r., po tzw. aliji8 gomułkowskiej pod koniec lat 50. XX w. oraz po wydarzeniach Marca 1968 r.
W niniejszym artykule opisuję doświadczenia oraz pamięć o Polsce dwóch grup żydowskich emigrantów – tych, którzy wyjechali na stałe do Izraela w latach 1956–1960 w ramach aliji gomułkowskiej, oraz tych, którzy opuścili Polskę w latach 1968–1972 na fali emigracji pomarcowej9. Podstawę źródłową stanowią wywiady historii mówionej, które przeprowadziłem metodą biograficzną z uczestnikami obu fal migracyjnych.
Analizując opowiedziane przez nich własne losy, skupiam się na zachowanym we wspomnieniach obrazie Polski, wskazuję na różnice w konstruowaniu wyobrażeń oraz przyczyny odmienności. Staram się również odpowiedzieć na pytanie o ich tożsamość, jak też obecność w ich życiu polskości, rozumianej przede wszystkim w kategoriach kulturowych (języka, tradycji itp.), o której opowiedzieli mi wprost lub której przejawy dostrzegłem w ich narracjach. Losy moich rozmówców opisuję z jednej strony, przyjmując za punkt wyjścia decyzję ich rodziców o pozostaniu po wojnie w Polsce, a z drugiej – uwzględniając okoliczności, które zmusiły ich później do opuszczenia kraju.
Historia mówiona oraz badania nad dziejami Żydów polskich
Wiecej w Linku ponizej
Obraz_Polski_wsrod_polskich_Zydow_w_Izraelu
Kategorie: Uncategorized
