Justyna Zajac

Wstęp

Przez kilka ostatnich dekad Wspólnota/Unia Europejska była jednym z najważniejszych podmiotów działających na rzecz rozwiązania konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Jednak w XXI wieku rola Unii Europejskiej w rozwiązywaniu tego jednego z najdłużej trwających konfliktów międzynarodowych maleje.

Problemy wewnętrzne, z jakimi Unia Europejska i jej państwa członkowskie borykają się od kilku lat, Brexit, destabilizacja obszaru Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu, kryzys ukraiński, zmieniający się układ sił w świecie – to najważniejsze determinanty obecnej polityki UE wobec konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Jakie stanowisko Unia Europejska zajmuje wobec konfliktu izraelsko-palestyńskiego wraz z dynamicznie zmieniającymi się uwarunkowaniami wewnętrznymi i międzynarodowymi? Jakie podejmuje działania? Czy stosowane przez UE środki i metody są kontynuacją tych stosowanych już wcześniej? Czy Unia Europejska jest nadal liczącym się aktorem w rozwiązywaniu konfliktu izraelsko-palestyńskiego?

Pytania te stanowią trzon rozważań w niniejszym artykule. Analizą zostanie objęty okres 2009–2017. Rok 2009 jako data początkowa analizy został wybrany z kilku powodów. Po pierwsze, kryzys finansowy i ekonomiczny w Unii Europejskiej dał wówczas o sobie wyraźnie znać, a gospodarka europejska stanęła w obliczu największego, od lat 30. XX wieku, kryzysu. Po drugie, 1 grudnia 2009 r. wszedł w życie traktat lizboński, który wprowadził nowe regulacje, w tym w zakresie wspólnej polityki zagranicznej, bezpieczeństwa i obrony. Po trzecie, w okresie 2009–2017 konflikt izraelsko-palestyński eskalował. W latach 2008–2017 Izrael podjął trzy operacje zbrojne w Strefie Gazy: „Płynny Ołów” (2008/09), „Filar Obrony” (2012) oraz „Ochronny Brzeg” (2014). Po czwarte, administracja Baracka Obamy, który objął urząd prezydenta USA w styczniu 2009 r. rozpoczęła działania na rzecz rewitalizacji palestyńsko-izraelskich rozmów pokojowych.

Teza artykułu zawiera się w zdaniu, iż w okresie 2009–2017 Unia Europejska zasadniczo kontynuowała swoją dotychczasową politykę wobec konfliktu izraelsko-palestyńskiego, jednak w obliczu dynamicznie zmieniających się uwarunkowań wewnętrznych i międzynarodowych, polityka ta staje coraz mniej efektywna, a rola Unii Europejskiej w rozwiązywaniu konfliktu izraelsko-palestyńskiego, na tle innych aktorów, maleje.

Zmiana uwarunkowań polityki UE wobec konfliktu izraelsko-palestyńskiego

Calosc w linku ponizej