Od tygodni liderzy izraelskiej opozycji i emerytowani generałowie wydawali oświadczenia, w których przepowiadali rychły upadek Izraela i wzywali żołnierzy IDF do odmowy służby.

Izraelska opinia publiczna miała podstawy, by oczekiwać dramatycznej decyzji, kiedy Biuro Premiera ogłosiło w poniedziałek po południu, że premier Benjamin Netanjahu wygłosi tego wieczoru konferencję prasową w najlepszym czasie antenowym z biura premiera w Ministerstwie Obrony w Tel Awiwie, a nie z biura premiera w Jerozolimie. W ciągu ostatnich kilku dni Izrael znalazł się w centrum jednoczesnego i skoordynowanego ataku. Doświadczył ataków terrorystycznych na terenie całego kraju oraz ostrzału rakietowego ze Strefy Gazy, Libanu i Syrii.

A Iran jest na granicy samodzielnego militarnego potencjału nuklearnego.

Konferencja prasowa Netanjahu nie dostarczyła jednak oczekiwanego efektu dramatycznego. Jego sposób przedstawienia sytuacji był minimalistyczny i opisowy, a nie analityczny czy tematyczny. O Iranie wspomniał mimochodem. Z niemal drobiazgową dokładnością opisał ataki odwetowe, jakie Izrael przeprowadził na magazyny rakietowe i inną infrastrukturę wojskową w Libanie, Syrii i Gazie, a także operacje antyterrorystyczne w Judei i Samarii. Pochwalił IDF i inne izraelskie służby bezpieczeństwa. Netanyahu nie zebrał widzów przed telewizorami o 8:15 wieczorem, żeby wypowiedzieć wojnę.

Dlaczego więc Netanyahu to zrobił?

Aby zrozumieć jego cel i to, że mimo braku jakiegokolwiek większego oświadczenia konferencja prasowa Netanjahu była dramatycznym wydarzeniem, trzeba spojrzeć na nią w kontekście wiadomości, które dzień wcześniej uderzyły w Izrael jak grom.

W niedzielę Izraelczycy obudzili się po ujawnieniu przez The New York Times, że wśród setek ściśle tajnych dokumentów Pentagonu, które wyciekły przez ezoteryczne grupy czatowe, był jeden związany z wewnętrznymi niepokojami politycznymi w Izraelu.

Dokument pochodził z odprawy wywiadowczej CIA z 1 marca. Jego nagłówek głosił: „Izraelski Mosad zachęca do protestów przeciwko nowemu rządowi w związku z proponowanymi reformami sądownictwa”.

W dalszej części raportu czytamy: „Na początku lub w połowie lutego liderzy tajnych służb wywiadowczych Izraela (Mossad) zachęcali funkcjonariuszy Mossadu i obywateli Izraela do protestów przeciwko proponowanym przez nowy rząd izraelski reformom sądownictwa.

Oprócz faktu, że Stany Zjednoczone szpiegują Izrael i interesują się jego polityką wewnętrzną, w raporcie ważne są dwie rzeczy. Po pierwsze, podczas gdy raporty CIA z okresu od początku do połowy lutego ujawniły, że kierownictwo Mosadu tolerowało, a nawet wspierało, wysiłki lewicy zmierzające do obalenia rządu Netanjahu, raport CIA twierdził, że przywódcy głównej izraelskiej służby szpiegowskiej organizowali te wysiłki. Innymi słowy, CIA twierdziła, że Izrael jest w trakcie powstania lub zamachu stanu zorganizowanego przynajmniej częściowo przez służby bezpieczeństwa.

Mossad zaprzeczył raportowi CIA, ale nie wiadomo, co o tym sądzić. Mossad ma na koncie nielojalność. W 2012 roku ujawniono, że dwa lata wcześniej ówczesny dyrektor Mosadu Meir Dagan poleciał do Waszyngtonu i poinformował swojego odpowiednika w CIA Leona Panettę, że Netanjahu nakazał Mosadowi przygotować się do uderzenia w irańskie instalacje nuklearne. Dagan już wcześniej odmówił wykonania rozkazu Netanyahu.

Chociaż nie ma pewności co do prawdziwości tego raportu, pokazuje on, że Stany Zjednoczone wierzą, iż antyrządowe protesty są organizowane przez najwyższych przywódców izraelskiego aparatu bezpieczeństwa. I najwyraźniej działając w oparciu o to przekonanie CIA, prezydent Joe Biden i wszyscy jego wysocy rangą doradcy otwarcie popierają opozycję i jej wysiłki nie tylko w celu zablokowania wysiłków koalicji rządzącej Netanjahu w celu uchwalenia przepisów, które w niewielkim stopniu ograniczałyby nieograniczone obecnie uprawnienia izraelskiego Sądu Najwyższego i prokuratora generalnego. Wydaje się, że popierają one wyraźny cel protestu, jakim jest obalenie samego rządu.

Wszystko to byłoby straszne w każdych okolicznościach. Ale w Izraelu wydarzenia wewnętrzne zawsze mają wpływ na rzeczywistość strategiczną. Przez ostatnie kilka tygodni irańskie media trąbiły o wypowiedziach liderów izraelskiej opozycji i emerytowanych generałów, którzy przepowiadali rychły upadek Izraela i wzywali żołnierzy IDF do odrzucenia rozkazu służby.

Nieuchronne zniszczenie
Powołując się na te wypowiedzi, przywódca Hezbollahu Hassan Nasrallah i dowódca Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej w Iranie Hossein Salami, a także różni dowódcy i kaznodzieje Hamasu i Islamskiego Dżihadu, wygłosili przemówienia, w których oświadczyli, że Izrael się rozpada, a jego zniszczenie jest nieuchronne i wezwali swoje siły dżihadu do przygotowania się do zwycięstwa.

W niedzielę dr Mordechaj Kedar, jeden z najlepszych izraelskich badaczy świata arabskiego, zdawał się sprowadzać wszystko do domu, publikując w gazecie Makor Rishon straszliwe ostrzeżenie. Kedar szczegółowo przedstawił to, co wielu w świecie arabskim uważa za irański plan wojny przeciwko Izraelowi.

W skrócie, plan przedstawiony przez Kedara zakłada masowy atak rakietowy na Izrael przez irańskich pełnomocników w Gazie, Libanie, Syrii, Egipcie i Jemenie. Atakom tym, które uszczuplą izraelskie zasoby pocisków Iron Dome, towarzyszyć będą działania w ramach wojny cybernetycznej, wymierzone w ważne cele dowodzenia i kontroli oraz cele cywilne.

Jednocześnie izraelscy Arabowie i Palestyńczycy w Judei i Samarii będą dokonywać sabotażu, przemocy i terroru w całym Izraelu, Judei i Samarii.

Po tych atakach siły lądowe z Libanu i Strefy Gazy wkroczą do Izraela i zaatakują społeczności żydowskie zgodnie z planami operacyjnymi Hezbollahu, które zostały szeroko opublikowane kilka lat temu.

Raport Kedara został szybko rozpowszechniony na grupach dyskusyjnych WhatsApp i innych platformach mediów społecznościowych, wywołując panikę we wszystkich kręgach izraelskiego społeczeństwa.

W ten sposób wracamy do konferencji prasowej Netanyahu w Tel Awiwie. Jedynym znaczącym komunikatem Netanyahu było to, że zatrzymuje on ministra obrony Yoava Gallanta. Biuro Netanjahu ogłosiło zamiar zwolnienia Gallanta dwa tygodnie wcześniej, po tym jak Gallant wygłosił w czasie swojego pobytu w Londynie premierowe przemówienie, w którym krytykował rządowy program reformy sądownictwa.

Co ciekawe, w poniedziałek wieczorem Netanyahu wystąpił sam. W normalnych okolicznościach, kiedy premier prowadzi odprawę w kwaterze głównej wojska w Tel Awiwie, towarzyszy mu wyższa kadra IDF i bezpieczeństwa narodowego oraz minister obrony. Biorąc pod uwagę zapowiedź Netanjahu, że nie zamierza on realizować swojego planu zwolnienia Gallanta, można było oczekiwać, że Gallant dołączy do Netanjahu na konferencji prasowej. Nie wiemy, co sygnalizuje jego nieobecność. Wiemy natomiast, co powiedział Netanyahu i, co nie mniej ważne, jak powiedział to, co powiedział. Razem prowadzą nas one do celu Netanyahu i tego, dlaczego był skłonny zrezygnować z obecności Gallanta w poniedziałek wieczorem.

Odrzucenie odmowy służby
Netanyahu w swoim wystąpieniu podkreślił trzy kwestie: nieudolne zarządzanie przez jego poprzedników wyzwaniami związanymi z bezpieczeństwem Izraela; jedność celu, który podzielają wszyscy Izraelczycy, by bronić państwa przed jego wrogami; oraz jednogłośne odrzucenie odmowy służby.

Na początku swojego wystąpienia Netanjahu zrzucił winę za obecne poczucie siły wrogów Izraela na barki rządu Lapida-Bennetta. Wyjaśnił, że tworząc rząd zależny od partii Ra’am (Zjednoczona Lista Arabska) Bractwa Muzułmańskiego, poprzedni rząd nie podjął żadnych działań w walce z rosnącym potencjałem militarnym Hamasu w Strefie Gazy i Libanie, aż do momentu, gdy upadł w głosowaniu nad wotum nieufności i rozpisano wybory.

Netanjahu potępił umowę gazową, którą ówczesny wicepremier, a obecny lider opozycji Yair Lapid zawarł z Libanem kontrolowanym przez Hezbollah na kilka dni przed wyborami w Izraelu 1 listopada. Umowa ta, na mocy której Izrael oddał Hezbollahowi znaczną część swoich suwerennych i ekonomicznych wód oraz pole gazu ziemnego w zamian za absolutnie nic, była wspierana i broniona przez IDF pomimo oczywistego niebezpieczeństwa, jakie stwarza.

Sądząc po treści, atak Netanyahu na słabość poprzedniego rządu miał dwojaki cel. Po pierwsze, chciał przypomnieć opinii publicznej, jak doszliśmy do obecnego momentu, w którym Hezbollah, Hamas i ich irańscy szefowie wierzą, że mogą bezkarnie atakować Izrael. Po drugie, Netanyahu chciał pośrednio przypomnieć szefom IDF i Mossadu o ich roli w ułatwieniu zawarcia nieodpowiedzialnej i destrukcyjnej umowy gazowej.

W świetle przecieku raportu CIA oraz roli, jaką emerytowani generałowie odegrali w podsycaniu antyrządowego powstania w ciągu ostatnich trzech miesięcy, decyzja Netanjahu, by przemawiać z centrum instytucji bezpieczeństwa narodowego w Tel Awiwie, a nie z biura premiera w Jerozolimie, była kluczowa dla przesłania jedności narodowej, które chciał przekazać wrogom Izraela. W trakcie półgodzinnej konferencji prasowej Netanjahu wielokrotnie powracał do tematu, że wrogowie Izraela źle odczytują jego zjednoczoną determinację do obrony kraju przed wszystkimi agresorami. Jego lakoniczne przedstawienie kroków, jakie IDF podjął pod rozkazami jego rządu, miało na celu uświadomienie zjednoczonej determinacji i akceptacji przez IDF rządowego autorytetu i władzy. Netanyahu wielokrotnie podkreślał swój autorytet i odpowiedzialność za ochronę Izraela. W pewnym momencie powiedział to wprost. „To moja odpowiedzialność” – powiedział.

Trzecim i najbardziej wyrazistym przesłaniem, jakie Netanyahu przekazał w poniedziałek wieczorem, była bezprawność odmowy wykonania rozkazu. Zapytany o swoje starania w celu osiągnięcia porozumienia z opozycją polityczną w sprawie reformy sądownictwa, Netanjahu odpowiedział, że ma dwa cele związane z pracą z opozycją polityczną.

Po pierwsze, powiedział, że stara się wynegocjować uzgodniony plan ograniczenia uprawnień Sądu Najwyższego. Jest to cel, który – jak powiedział – popiera zdecydowana większość Izraelczyków.

Po drugie i zdecydowanie ważniejsze, jeśli oceniać retoryczny zapał Netanyahu, Netanyahu powiedział, że zamierza osiągnąć – i faktycznie, jak twierdzi, już osiągnął – porozumienie w sprawie „absolutnego odrzucenia odmowy służby”. Netanyahu powtarzał to wielokrotnie w trakcie swojego wystąpienia.

Ten ostatni punkt bardziej niż wszystko inne, co powiedział, uświadomił nam, kim jest główna grupa docelowa Netanyahu. Tą publicznością nie była zdenerwowana opinia publiczna, chociaż zajęcie się jej obawami było ważne. Główną publicznością Netanyahu byli pracownicy służb bezpieczeństwa, z których siedziby Netanyahu przemawiał i których nieobecność na podium była niemożliwa do pominięcia.

Biorąc pod uwagę ostrzeżenie Kedara i własną (mniej dramatyczną, ale stosunkowo szczegółową) rekcję Netanyahu na temat natury skoordynowanego ataku, którego Izrael już doświadcza, wydaje się, że celem konferencji prasowej Netanyahu było delikatne, ale stanowcze zaznaczenie swojej władzy nad generałami poprzez zmuszenie ich do stawienia czoła prawdziwym zagrożeniom, przed którymi stoi Izrael.

Przez lata izraelscy generałowie publicznie twierdzili, że najpoważniejszym zagrożeniem dla Izraela są podziały wewnątrz izraelskiego społeczeństwa. Powtarzając te stwierdzenia, a następnie stojąc w jednym szeregu z lewicą i forsując jej politykę z poziomu aparatu bezpieczeństwa, izraelskie dowództwo wojskowe nie naprawiało tych podziałów. Podsycali je i zaostrzali. Konsekwencją ich działań i wypowiedzi były bezprecedensowe oświadczenia złożone w ciągu ostatnich trzech miesięcy przez pilotów rezerwy i członków jednostek IDF zajmujących się technologią krytyczną, którzy odmówili służby pod zwierzchnictwem rządu.

Podkreślenie przez Netanjahu faktu, że społeczeństwo jako całość odrzuca legalność odmowy służby, ułatwiło mu zapewnienie sobie władzy nad opornymi generałami. Przedstawiając zagrożenia, przed którymi stoi obecnie Izrael, i słusznie podkreślając niemal powszechny brak akceptacji dla odmowy służby, Netanjahu powiedział generałom, że społeczeństwo izraelskie nie jest podzielone w najważniejszych kwestiach. Jest zjednoczone. Głównym zagrożeniem, przed którym stoi Izrael, jest Iran, a nie rozłam w kraju. Pod przywództwem Netanjahu, niezależnie od tego, czy Gallant jest ministrem obrony, czy nie, IDF, Mossad, Szin Bet i policja muszą uczynić obronę Izraela przed Iranem i jego stronnikami swoim głównym, a nawet jedynym priorytetem.

NETANYAHU PRZEMAWIA DO GENERAŁÓW