Ujawniona instrukcja Watykanu wskazuje, że w przypadkach przestępstw seksualnych księży, celem jest minimalizacja strat poprzez niedopuszczenie instytucji świeckich do kościelnych dokumentów. Podważa to szczerość intencji Franciszka, który zapowiadał otwartość. Czy biskupi są […]
Sytuacja Izraela po ostatnich wyborach jest paradoksem historii. Ideowi spadkobiercy założycieli Państwa Izrael znaleźli się na politycznym marginesie, zaś ich religijni przeciwnicy, którzy zwalczali świeckie państwo, będą w najbliższej przyszłości decydować o […]
Od 2005 roku 27 stycznia, dzień wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau przez Armię Czerwoną w 1945 roku, to światowy Dzień Holocaustu. Został wprowadzony na mocy uchwały przez Zgromadzenie Ogólne ONZ dla uczczenia ofiar żydowskich zamordowanych w czasie II wojny światowej. Jak się […]
To mój kolejny Nowy Rok przeżyty w Izraelu. Od 2005 roku bywam tu co roku, czasem nawet kilka razy. Wszystko zależy od okoliczności. Święta przeżywam z moją izraelską rodziną (to święta żydowskie), czasem okazje przyjazdu związane są z działalnością akademicką (konferencje, kwerendy w bibliotekach […]
Przed świętami zadzwoniła do mnie Mama (rozmawiamy telefonicznie przynajmniej raz w tygodniu, a czasem częściej). Myślałem, że jak zwykle sobie porozmawiamy, co słychać w Narolu i w Warszawie. Mama zwykle informuje mnie jaka pogoda, kto umarł i nieustannie raportuje, że do kościoła chodzi tylko kilka […]
Sytuacja Izraela po ostatnich wyborach jest paradoksem historii. Ideowi spadkobiercy założycieli Państwa Izrael znaleźli się na politycznym marginesie, zaś ich religijni przeciwnicy, którzy zwalczali świeckie państwo, będą w najbliższej przyszłości decydować o […]
Nie tak dawno pisałem o tekście Jana Grabowskiego, który ten znakomity historyk Zagłady poświęcił głównemu propagandyście PiS-u do spraw stosunków z Żydami, a zwłaszcza z Izraelem. To niezbyt wydarzony pisarz Bronisław Wildstein, który podpowiada, zwłaszcza premierowi Mateuszowi Morawieckiemu, kim należy się posługiwać, […]
No cóż… amicus Plato sed magis amica veritas (Platon przyjacielem, lecz większą przyjaciółką prawda). Arystoteles pisał swoją krytykę mistrza niechętnie, ale uznał, że skoro jego doświadczenie filozoficzne każe mu z się nie zgadzać z Platonem to wierność przyjaźni oznacza krytykę przyjaciela, który był […]
Jan Grabowski jest znanym i cenionym historykiem Zagłady. Każda jego książka staje się wydarzeniem. Komentowanym, tłumaczonym i cytowanym. Od kilku lat stał się celem niewybrednych ataków nacjonalistycznych politruków, którzy własne nieuctwo i brak elementarnej znajomości warsztatu historyka […]
Od wielu lat zajmuję się dialogiem chrześcijańsko-żydowskim i co kilka lat piszę na ten temat dłuższy esej, który zapada się jak kamień w wodę. Zero polemiki, sprzeciwów czy podziwów. A tezy, jakie proponuję wydają mi się kontrowersyjne, a więc sformułowane po to, by zachęcać do debaty. […]
Media Markt – nie dla idiotów, to stały motyw reklam tej sieci sklepów. Jakoś nie słyszałem oburzonych głosów wobec natarczywej zachęty do kupowania pralek, lodówek, mikserów i Bóg wie jeszcze jakiej maszynerii ułatwiającej życie. Olga Tokarczuk, w rozmowie z Jerzym Sosnowskim […]
W ubiegłym roku napisałem wakacyjny felieton o Zamościu wspominając osobliwości związane z tablicą poświęconej Róży Luksemburg (1871-1919). Może Czytelnicy pamiętają, że w Centrum Informacji Turystycznej otrzymałem wyjaśnienie, że Róża Luksemburg podpadła pod jakiś paragraf IPN. A dokładniejsze wiadomości znalazłem w haśle niemieckiej […]
Znany jest flirt Kościoła chilijskiego z dyktatorem Augusto Pinochetem (1915–2006), którego architektem był niedawno zmarły kardynał Angelo Sodano. Jego symbolem stało się wspólne zdjęcie dyktatora z Janem Pawłem II z balkonu pałacu, w którym urzędował wówczas krwawy oprawca. Liczbę […]
Amerykańska historyczka i specjalistka od mediów prawicowych, profesor Nicole Hemmer, recenzując na łamach „The Washington Post” niedawno wydaną książkę dwóch dziennikarzy New York Timesa Jonathana Martina i Alexandra Burnsa, This Will Not Pass: Trump, Biden, and the […]
29 maja 2022 w ramach festiwalu filmowego w Tel Avivie DocAviv Film Festival zostanie pokazany film „Spowiedź diabła: Zagubione taśmy Eichmanna” (The Devil’s Confession: The Lost Eichmann Tapes). Sprawa sięga swymi początkami końca lat 50. w Argentynie, […]
Właściwie od początku inwazji Rosji na Ukrainę papież Franciszek zbiera cięgi. Coraz ostrzejsze. Sam wprawdzie nie rzucam w niego kamieniem, ale podzielam dość powszechne niezrozumienie dla jego wstrzemięźliwości wobec bandyckiego napadu Putina. Rozmowa z Cyrylem online moich wątpliwości nie rozwiała, […]
Wojna Putina trwa i weszła w brutalną fazę łamania morale Ukraińców przez brutalne ataki na obiekty cywilne. Nie znamy dokładnych liczb ofiar. Podejrzewam, że są znaczne. Nawet przez nieuwagę rosyjskie media podały cyfrę 10 tysięcy zabitych żołnierzy. Aż strach liczyć ile […]
Komentatorzy z niedowierzaniem przywołują słowa Cyryla, patriarchy Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego wygłoszone w niedzielę 6 marca, a więc w 11 dniu wojny rozpętanej na Ukrainie przez Putina. Warto je przywołać, bo układają się w pełną całość również w kontekście całego życia Cyryla. Oto co ma do powiedzenia […]
Jeszcze przed beatyfikacją Stefana Wyszyńskiego polski kościół katolicki rozpoczął prawdziwą kanonadę, mającą przekonać Polaków, że jest nie tylko usprawiedliwiona, ale wręcz niesprawiedliwie opóźniona ze względów zgoła niezrozumiałych. Ks. Waldemar Chrostowski wskazuje wręcz konkretnych „wrogów” Prymasa Tysiąclecia, którymi mają być […]
Julian Kwiek jest znanym historykiem najnowszej historii Polski. Każda z jego książek jest osadzona w solidnym warsztacie archiwalnym. Można powiedzieć, że często stanowi pierwsze i ostatnie słowo na temat postawiony w tytule. Jest znany przede wszystkim historykom, natomiast […]
Po raz kolejny zajrzałem do mojego ulubionego miasta. Zamość to perła renesansowej architektury. Miasto powstało najpierw w umyśle jednego z najświetniejszych polskich umysłów. Jan Zamoyski (1542-1605) najpierw uczył się w kalwińskim gimnazjum w Krasnymstawie, a następnie studiował w Paryżu i Strasburgu. Studia kontynuował […]
Stanislaw Obirek Książka miała się ukazać w 2014 roku, ale przeleżała w maszynopisie do września roku 2020. Bez specjalnych powodów. Ale dobrze, że się ukazała, choć z poślizgiem. Historię tego poślizgu opowiadam sam, bo współautor książki zmarł na początku roku 2017. […]
. . Stanislaw Obirek Sierpień 2020 to czarny miesiąc dla polskiej humanistyki. W każdym razie dla mnie. Najpierw zmarł mój serdeczny przyjaciel Samuel Sandler (25 01 1926- 2 08 2020), potem Andrzej Walicki (15 95 […]
Stanislaw Obirek Ta rzadka sztuka udała się Donaldowi Trumpowi. Tak twierdzi Robert Reich, jeden z najbardziej przenikliwych umysłów w dzisiejszych Stanach Zjednoczonych. Jest wykładowcą i autorem wielu ważnych książek politologicznych i ekonomicznych od wilu lat komentuje bieżące życie […]
Stanislaw Obirek Z mieszanymi uczuciami słucham o różnych inicjatywach Reduty Dobrego Imienia, która za pieniądze podatnika urządza żałosne spektakle oburzenia. Jednym z najgłośniejszych dokonań tej „inicjatywy” było wzbudzenie międzynarodowego zainteresowania określeniem „polskie obozy koncentracyjne”, którego po raz pierwszy użyła […]
Stanislaw Obirek Zbliżająca się kolejna 75 rocznica zakończenia drugiej wojny światowej stała się dla niemieckich biskupów okazją do opublikowania deklaracji „Niemieccy biskupi w czasie wojny światowej („Deutsche Bischöfe im Weltkrieg“). To ważny liczący […]
. . Stanislaw Obirek W tych dniach, kiedy czytałem książkę, o której poniżej, zmarł polski jezuita Ludwik Grzebień (15 sierpnia 1939 – 30 marca 2020), wybitny historyk i organizator życia wydawniczego i akademickiego w Krakowie (hasło w Wikipedii nie oddaje ani […]
– to również opowieść o nas, ale niekompletna Stanislaw Obirek Każdy powrót w rodzinne strony jest dla mnie naznaczony nostalgicznymi wspomnieniami. Chętnie do nich wracam, czasem o nich piszę. Jest jednak jeden wymiar tych wspomnień, który przeszywa […]
Stanislaw Obirek Pamiętam, że przed kilku laty prof. Antony Polonsky, główny historyk Muzeum POLIN, na pytanie o wkład polskiej historiografii do światowych badań nad historią Żydów bez wahania wskazał na publikacje Centrum Badań nad Zagładą Żydów. Dodał przy tym, że historykom, […]
Stanislaw Obirek Mój najstarszy brat Ryszard jest człowiekiem pobożnym, podobnie zresztą jak większość mojego rodzeństwa z moją mamą Cecylią na czele. Jak większość obywateli naszego globu staram się zachowywać racjonalnie […]
Stanislaw Obirek korzystałem z zaproszenia i wraz z żoną wybrałem się w czwartek 16 stycznia 2020 na dyskusję poświęconą pamięci Zagłady w koncepcjach teologicznych, na którą zapraszały Żydowski Instytut Historyczny oraz Centrum Myśli Jana Pawła II. Jak dodawali […]
Stanislaw Obirek Zamieszanie wokół 75. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau napełniło mnie ogromnym smutkiem przechodzącym w niesmak. Szczególnie odrażające są próby pisania na nowo historii bez uwzględniania tragedii ofiar. […]
Stanislaw Obirek Kim był Kasem Sulejmani? Spektakularna śmierć irańskiego generała Kasema Sulejmaniego, do jakiej doszło w wyniku ataku drona w nocy z czwartku na piątek 2/3 stycznia 2020 roku wzbudziła falę komentarzy. […]
…to w najszerszym tego słowa znaczeniu – konferencja w Sztokholmie Olgi Tokarczuk Stanislaw Obirek Czekam jak wielu na mowę noblowską Olgi Tokarczuk, na razie krótkie migawki z konferencji prasowej. Odnajduję się w tym, co mówi, choć jestem starszy. […]
Spotkanie z Olgą Tokarczuk Stanislaw Obirek Do Wrocławia na tegoroczną edycję Festiwalu Schulza zaprosił mnie jego główny pomysłodawca Irek Grin. W piątek 18 X wziąłem udział w dyskusji panelowej z Marianem Pilotem na temat wsi i elitarności. Bardzo […]
Stanislaw Obirek Jeden z najbardziej wpływowych amerykańskich myślicieli (trudno mi jednoznacznie określić dziedzinę jego twórczości, gdyż porusza się na granicy różnych dyscyplin) William E. Connolly jest sytuowany pomiędzy Rawlsem, Habermasem i Foucaultem. Nie bez racji. Jego […]
Na Blogu Reunion 69 juz od lat bylo wiele wpisow o Oldze Tokarczuk Tak pisal Jerzy Klechta Przeciwko antysemityzmowi Stanislaw Obirek pisal Booker dla Olgi Tokarczuk czyli pochwala niezaleznego myslenia Wyborcza pisala […]
Stanislaw Obirek Jan Tomasz Gross w ostatnim Newsweeku postawił ciekawą diagnozę wyborczego zwycięstwa PiS-u w wyborach do PE. Postawił przy tym pytanie, które wielu z nas sobie stawiało ze zdumieniem, wpatrując się wyniki wyborów: Dlaczego, pomimo […]
Stanislaw Obirek Redaktor Bogusław Chrabota w ciekawym felietonie Jak upadło miasto Afrodyty(Rzeczpospolita, 03.08.2019) przypomniał ważny epizod w historii religii chrześcijańskiej, którą skutecznie wprowadzał w podległych mu terenach cesarz Teodozjusz (347-395). Chodzi mianowicie o zniszczenie starożytnej świątyni i brutalne […]
Stanislaw Obirek Podczytuję sobie w tych dniach ciekawą książkę młodego amerykańskiego badacza wydaną w 2016 roku przez IPN. Zatytułowana dość niewinnie: Personalizm po polsku. Francuskie korzenie polskiej inteligencji katolickiej. Tymczasem jej treść […]
Stanislaw Obirek W Kielcach byłem pierwszy raz w życiu 3 lipca 2019 roku na zaproszenie Bogdana Białka, prezesa Stowarzyszenia im. Jana Karskiego. Okazją była kolejna rocznica obchodów tragicznych wydarzeń, które […]
Stanislaw Obirek Dla wielu czytelników to może być zaskoczenie, bo ja ani na broni, ani na terroryzmie się nie znam, a właśnie o tym chciałbym napisać. Powód jest prozaiczny. Przeczytałem na […]
Stanislaw Obirek Jan Tomasz Gross w ostatnim Newsweeku postawił ciekawą diagnozę wyborczego zwycięstwa PiS-u w wyborach do PE. Postawił przy tym pytanie, które wielu z nas sobie stawiało ze zdumieniem, wpatrując się wyniki wyborów: […]
Stanislaw Obirek Muszę przyznać, że zajmowanie się sprawami religii i polityki w Polsce przypomina mi lektury z lat szkolnych.Te pierwsze nieodparcie kojarzą mi się z opowiadaniami i powieściami Franza Kafki, przenikniętymi nieubłaganym fatum. Niezależnie od tego, co bohaterowie Kafki […]
Stanislaw Obirek ile mnie pamięć nie zwodzi to tylko „Pasja” Mela Gibsona wywołała przed laty tak ogromne poruszenie wśród polskiej widowni. Wtedy księża organizowali zbiorowe wyjścia do kina, a niektórzy proponowali wręcz film Gibson jako pretekst to wielkopostnych rekolekcji. […]
Stanislaw Obirek Lublin przetrwał pożogę wojenną, ale jego żydowska dzielnica została całkowicie zniszczona. Jednak miasto nie było rozpieszczane przez powojennych gospodarzy i powoli niszczało. W każdym razie takim go zapamiętałem z dawnych wypraw. Starówka raczej odstraszała niż zachęcała. […]
Stanislaw Obirek Początkowo tylko portal onet.pl i portal radia TOK FM odnotowały, że z dniem dzisiejszym czyli od środy 11 lipca 2018 ksiądz Wojciech Lemański wraca do „księdzowania”. Kończy się więc jego gehenna, która cztery lata temu zafundował mu […]
Stanislaw Obirek Przed rokiem pisałem o laureacie nagrody Człowieka Pojednania, profesorze Andrei Riccardim; wspomniałem też, że przyznaje ją od 1992 roku Polska Rada Chrześcijan i Żydów, której celem jest przyczynianie się do wzajemnego poznawania się i zrozumienia chrześcijan i Żydów, […]
Stanislaw Obirek Nikt z moich Koleżanek i Kolegów nie odnotował ważnej literackiej nagrody jaką otrzymała polska pisarka, więc z pewnym opóźnieniem to robię. Przyznaję, bardzo się ucieszyłem nagrodą Bookera dla Olgi Tokarczuk, która mam szczęście znać osobiście i od razu wysłaliśmy z żoną […]
Stanislaw Obirek Mocne, a nawet wstrząsające. Choć jak wiadomo papier jest cierpliwy i wiele zniesie, to jednak ta cierpliwość dotknęła granic możliwości. Przynajmniej moich. Wprawdzie przeczytałem do końca obszerną rozmowę z dr Ewą Kurek w tygodniku „Do Rzeczy” (nr 19/2018) jednak […]
Stanislaw Obirek O publikacjach Centrum Badań nad Zagładą Żydów pisałem w SO już wielokrotnie. Tym razem będzie to relacja z promocji książki, a właściwie dwu opasłych tomów w sumie liczących 1700 stron (dokładnie jej pierwszy tom zawiera 868 stron, […]
Stanislaw Obirek Właściwie powinienem się ucieszyć. Oto izraelski historyk, polski minister i amerykański historyk polskiego pochodzenia mówią jednym głosem. Radość tym większa, że chodzi o wyjątkowo mało precyzyjną i kłopotliwą nowelizację ustawy IPN, dotyczącej karania właściwie nie wiadomo […]
Stanislaw Obirek Już się zacząłem w tym wszystkim gubić. Z jednej strony najważniejsi ludzi Kościoła zapewniają, że w Polsce nie ma antysemityzmu, a Polacy to zasadniczo lubią i cenią Żydów, a z drugiej niektórzy polscy Żydzi zaczynają się zastanawiać, czy nie rozważyć jednak na poważnie […]
Stanislaw Obirek Słyszałem pytanie izraelskiego dziennikarza i odpowiedź polskiego premiera. To pierwsze mnie wzruszyło, ta druga zdumiała. Przypomnijmy: Odpowiadając na pytanie jednego z izraelskich dziennikarzy, potomka ofiar polskiego donosu, czy czeka go kara, gdy będzie mówił o polskiej winie […]
Stanislaw Obirek To był początek maja 2000 roku. Przygotowywałem się do podróży do Australii z cyklem wykładów na zaproszenie tamtejszej Fundacji Polcul im. Jerzego Bonieckiego, jej założyciela. W sumie spędziłem w Australii trzy tygodnie. Kilka dni byłem w Sydney, Canberze i Melbourne. […]
Stanislaw Obirek Wniedzielę 25 lutego 2018 roku abp Grzegorz Ryś rozmawiał dwie godziny z rabinem Abrahamem Skórką. Wysłuchałem tej rozmowy z prawdziwą przyjemnością. Przede wszystkim dlatego, że podzielam zdanie obu rozmówców, ale nie tylko. To jedna z pierwszych, jeśli nie pierwsza […]
Stanislaw Obirek Wrzawa wokół niefortunnego zapisu nowej ustawy nie cichnie. Sam podpisałem apel, w którym jest prośba „o wyciszenie emocji w imię wspólnego dobra, jakim są prawda i budowany od ćwierćwiecza dialog”. Oraz przypomnienie, że ten niefortunny zapis […]
Stanislaw Obirek Może to nieładnie, że zacznę od siebie. Ale niech będzie. Zadzwonił do mnie dziennikarz z radia włoskiego – pytając oczywiście, co myślę o wszczęciu procedury z art. 7.1 traktatu o UE w sprawie łamania praworządności w Polsce. Włoski dziennikarz nie był wcale […]
Autor miedzy innymi recenzuje ksiazke” Warszawska społeczność żydowska w okresie stanisławowskim 1764-1795. Rozwój w dobie wielkich zmian.” Stanislaw Obirek To chyba nie przypadek, że tegoroczna Nagroda Klioprzyznawana za książkę historyczną przypadła autorom, którzy każdy na swój sposób opowiedzieli o spotkaniu z Innym. Za mało […]
Stanislaw Obirek Po opisie Parady Równości, która odbyła się w Jerozolimie 3 sierpnia, i po refleksjach związanych z obserwacjami z jerozolimskim skateparkiem – pora na rzecz najważniejszą i główny cel naszej wspólnej wyprawy do Izraela – 17th World Congress of Jewish […]
Najnowsze komentarze