Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego rozpoczęła projekt rewitalizacji XVIII-wiecznej synagogi w Przysusze (województwo mazowieckie). Chcemy odrestaurować synagogę i stworzyć w niej centrum kulturalne, które będzie służyć zarówno żydowskim grupom odwiedzającym miasto, jak i lokalnej społeczności.

Zapraszamy na

wirtualny spacer po wnętrzu XVIII-wiecznej synagogi w Przysusze 

Synagoga w Przysusze została wzniesiona w latach 1774-1777 r. Jej potężny, wzniesiony z wapienia gmach o powierzchni 650 m² góruje nad miejscowością, która dziś liczy sobie 6800 mieszkańców. Wewnątrz, na środku prostokątnej, sklepionej sali głównej, znajdują się cztery filary, między którymi pierwotnie znajdowała się bima (podium, na którym czyta się Torę). Zachował się też aron ha-kodesz (nisza, w której przechowywane są zwoje Tory), ujęty w dekoracyjne obramienie. Na ścianach przetrwały resztki polichromii.

Żydzi przybyli do Przysuchy wkrótce po lokacji miasta w 1713 r. Ustanowiono wówczas gminę żydowską oraz założono cmentarz, istniejący do dziś. Pod koniec XVIII w. miasto stało się ośrodkiem chasydyzmu i zyskało sławę dzięki mieszkającym w nim cadykom (chasydzkim przywódcom religijnym). Najważniejsi z nich to: Abraham z Przysuchy (zm. 1806), Jakub Izaak ben Aszer (1766-1813), zwany Świętym Żydem z Przysuchy i uznawany za pierwszego propagatora chasydyzmu w centralnej Polsce oraz jego uczeń, Simcha Bunem (1784-1827). Ich ohele, wzniesione w latach 80. XX w. na miejscu wcześniejszych, zniszczonych, są wciąż regularnie odwiedzane przez chasydów z całego świata.

Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego została właścicielem budynku w 2007 r. W 2008 r. przeprowadziliśmy niezbędne prace zabezpieczające, jednak synagoga wciąż pilnie potrzebuje remontu. W grudniu 2009 zakończyliśmy prace nad przygotowaniem dokumentacji budowlanej i konserwatorskiej budynku.

W 2012 r. zadanie Przysucha, synagoga (XVIII w.): wzmocnienie fundamentów i konstrukcji wsporczej bimy oraz wykonanie izolacji pionowych uzyskało wsparcie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Dziedzictwo kulturowe, priorytet 1. Ochrona zabytków.

Dzięki otrzymanym środkom w 2012 r. w budynku przeprowadziliśmy niezbędne prace zabezpieczające:

– wykonanie ławy fundamentowej w ścianie południowej i wschodniej, w celu wzmocnienia konstrukcji budynku;
– wykonanie fundamentowania konstrukcji wsporczej bimy w celu jej ustabilizowania;
– wykonanie izolacji pionowych ścian fundamentowych w celu ograniczenia zawilgocenia murów.

W 2013 r. chcemy kontynuować prace  wsynagodze. Mamy nadzieję przeprowadzić remont dachu, który jest w fatalnym stanie technicznym. Obecnie gromadzimy środki na ten cel.

Wszystkich, którzy chcieliby bezpośrednio przyczynić się do uratowania synagogi, prosimy o kontakt lub wpłatę darowizny „na rzecz synagogi w Przysusze” na jedno z podanych niżej kont:

PLN: PL23 1030 1508 0000 0005 0294 3006

USD: PL98 1030 1508 0000 0005 0294 3014

W 2013 r. Fundacja planuje również prace porządkowe i renowacyjne na cmentarzach żydowskich w Białobrzegach, Sokołowie Małopolskim, Łańcucie i Dynowie.

Zapraszamy na naszą stronę internetową www.fodz.pl