Fundacja Dana Davida co roku przyznaje trzy nagrody (każde o wartości miliona dolarów) za wybitne osiągnięcia w dziedzinie nauki, technologii i dokonań kulturalno-społecznych w trzech kategoriach: Przeszłość, Teraźniejszość i Przyszłość. Czyżewski w kwestii pracy nad przeszłością zrobił tak wiele, że fundacja uhonorowała go nagrodą właśnie w tej kategorii – podobnie jak francuskiego historyka Pierre’a Norę i badacza Holocaustu Saula Friedlaendera. Nagroda w tej kategorii została podzielona między zasłużoną trójkę, każdy z laureatów otrzymał ponad 300 tys. dolarów.- Bardzo mnie raduje ta nagroda, to, że dzielę ją z takimi autorytetami, że spotykamy się w tak wspaniałym gronie. Miałem okazję też już rozmawiać z niektórymi laureatami poprzednich edycji, m.in. Amosem Ozem. Cieszę się, że mogę zaprezentować nie tylko nasze doświadczenia pracy w Pograniczu, ale też i pracę, jaką po roku 1989 udało się wykonać nad pamięcią w Polsce – mówił nam Krzysztof Czyżewski. – Izrael to szczególne miejsce. Spotykani tu przez nas ludzie, wykładowcy uczelni, artyści, humaniści, swoje korzenie mają często właśnie w Polsce, na różnych pograniczach. Mam szczęście do bardzo interesujących rozmów – świadectwo pracy nad pamięcią w tym kontekście to bardzo ciekawy temat. Spotykam się z bliskością doświadczeń kulturowych.Skomplikowana przeszłość i przyszłośćSzef sejneńskiego Pogranicza Fundację Dana Davida (zmarłego dwa lata temu filantropa i biznesmena) ujął swym wielkim zaangażowaniem, nagrodę uzasadniono następująco: “Czyżewski, pisarz, intelektualista i działacz społeczny, poświęcił się pracy nad włączeniem polskiej pamięci w tworzenie silnego społeczeństwa obywatelskiego we współczesnym świecie, zdolnego zgłębić skomplikowaną przeszłość i połączyć ją z budowaniem teraźniejszości i fundamentów przyszłości”.

To oczywiście tylko drobny skrót działalności Czyżewskiego i jego współpracowników – podczas trzygodzinnej uroczystości była okazja, by zaprezentować nieco szerzej dorobek Ośrodka Pogranicze. Wyjazd do Izraela będzie też procentował w przyszłości. Czyżewski rozpoczął współpracę z telawiwskim uniwersytetem, już w poniedziałek będzie miał tam pierwszy wykład nad pamięcią na pograniczach. – Wspólnie z Instytutem Polskim w Tel Awiwie rozpoczęliśmy już przygotowywanie prezentacji pracy naszego ośrodka. Spotykamy się z partnerami, artystami pracującymi nad pamięcią. Byliśmy już w Jerozolimie, będziemy na zachodnim Brzegu w Hebronie. Do 27 maja mamy kalendarz wypełniony spotkaniami, które, mam nadzieję, zaprocentują w przyszłości – mówił nam na gorąco Krzysztof Czyżewski.

Cały czas podkreśla, że nagroda, w jego mniemaniu, jest uznaniem dla wieloletniej pracy całego Ośrodka Pogranicze. – Tak naprawdę czuję, że jestem cząstką całej rzeszy ludzi w Polsce, którzy po 1989 roku wykonali ogromną robotę nad pamięcią. Którzy starają się mądrze pamiętać, rozumieją, że pamięć nie powinna dzielić, lecz łączyć.

W towarzystwie premiera i pisarzy

Dodać trzeba, że tradycją Nagrody Dana Davida jest, by każdy z wyróżnionych 10 procent nagrody przeznaczył na stypendium dla wybranego przez siebie młodego naukowca. A wśród laureatów wcześniejszych edycji są m.in: były amerykański wiceprezydent Al Gore, były brytyjski premier Tony Blair, pisarze Margaret Atwood i Amos Oz.

Krzysztof Czyżewski wraz żoną Małgorzatą i przyjaciółmi Bożeną i Wojciechem Szroederami założyli Fundację i Ośrodek Pogranicze w 1990 roku. Na miejsce do życia i pracy wybrali małe Sejny pod litewską granicą. Od dwóch dekad wraz ze współpracownikami tworzą tam dzieła wielkie. W budowaniu mostów, uczeniu tolerancji i szacunku dla Innego są uparci i konsekwentni, a ich praca jest nie do przecenienia.

W 2011 roku – w wigilię polskiej prezydencji w UE i setną rocznicę urodzin Miłosza – w zrewitalizowanym dworze w Krasnogrudzie (w którym przed wojną noblista spędzał wakacje u ciotek) udało się im otworzyć Międzynarodowe Centrum Dialogu.