Nadeslala Maria Ciesielska
Dr Helena Szlapak (1898 – 1984) w 1939 roku pracowała jako lekarz domowy Ubezpieczalni Społecznej oraz jako lekarz fabryczny. Specjalizowała się w ginekologii i położnictwie. Włączyła się w działalność Gwardii Ludowej Polskiej Partii Socjalistycznej oraz w działalność Patronatu – organizacji niosącej pomoc więźniom osadzonym w więzieniu na Montelupich w Krakowie. Brała udział w brawurowej akcji odbicia więźnia- pacjenta szpitala Św. Łazarza – dr Tadeusza Orzelskiego. W tym przypadku aby uśpić strażnika podsunięto mu przygotowane przez dr Szlapak papierosy zawierające haszysz.
Dr Szlapak należała także do tzw. ”sieci przyoświęcimskiej”, która przekazywała grypsy do i z obozu, przemycała lekarstwa oraz cyjankalia. Dla przygotowujących się do ucieczki z obozu przemycano także peruki pochodzące z jednego z krakowskich teatrów, które organizowała właśnie ona.
Swoje mieszkanie przy ulicy Garbarskiej 12 udostępniała na potrzeby spotkań działaczy PPS, kolportażu prasy podziemnej, fałszowania dokumentów i ukrywania osób zagrożonych. Dzięki jej sprytowi i zapobiegliwości udało się ukryć i bezpiecznie przechować wszystkie grypsy i fotografie pochodzące z KL Auschwitz-Birkenau, w tym zdjęcia stosów palonych zwłok w Birkenau. Dokumenty z szczelnie zamkniętych puszkach zostały zakopane w grządkach przydomowego ogródka na ulicy Salwatorskiej, gdzie mieszkała siostra dr Szlapak będąca matką Józefa Cyrankiewicza.
Dr Helena Szlapak współpracowała z Radą Pomocy Żydom – Żegota, opiekując się potrzebującymi pomocy medycznej Żydami pozostającymi w ukryciu. Organizowała dla nich konsultacje i pobyty w szpitalu, a także fałszywe dokumenty. (Zdjęcie pochodzi z Przeglądu Lekarskiego 1985(1))
Kategorie: Uncategorized
