Przyslala Ewa Korulska
Nasza cywilizacja nieustannie mierzy się z nowymi wyzwaniami i poszukuje rozwiązań, które pomogą im sprostać. Kryzys klimatyczny, kończące się surowce naturalne czy choroby można przezwyciężyć przez odkrycia nauki i techniki, których polskim naukowcom nie brakuje. Przedstawiamy najciekawsze wynalazki ostatnich lat opracowane w naszym kraju.
Jadalne opakowania
Scoby to ekologiczna alternatywa dla plastiku stworzona przez Różę Rutkowską z firmy MakeGrowLab, która ma swoją siedzibę w Puławach. Materiał to symbioza kultur bakterii i grzybów znanych ze sfermentowanej herbaty, czyli kombuchy. Może służyć do pakowania czy przechowywania jedzenia, chemii, tekstyliów. Jest nawet jadalny, a rozkłada się jak papier. Projekt doczekał się już licznych nagród i grantów, czeka go także udział w międzynarodowym konkursie Chivas Venture, gdzie twórcy powalczą o blisko 1 mln dol. nagrody.
Talerze z otrąb, sztućce z ziemniaków
Kolejny wynalazek rozwijany przez Jerzego Wysockiego i firmę Biotrem ma już większe zastosowanie. Naczynia z otrąb pszennych są sprzedawane na całym świecie. Z jednej tony tego produktu ubocznego przy użyciu niewielkiej ilości wody może powstać 10 tys. sztuk, które rozłożą sie w ciągu 30 dni. Jeśli dodamy do tego wynalazek naukowców z Politechniki Gdańskiej w postaci jednorazowych widelców, noży i łyżek z kukurydzy oraz mąki ziemniaczanej to Polska może stać się liderem w globalnej walce z zanieczyszczeniem środowiska plastikiem.
Asfalt z plastiku
Jeśli nie chcemy korzystać z plastikowych jednorazówek to czy ten materiał może posłużyć nam do budowy dróg? Za takim rozwiązaniem optuje Arkadiusz Brzeski. Wynalazca z Łodzi w rozmowie z Onetem opisywał eko-asfalt jako mieszankę plastiku z butelek czy opakowań oraz gruzu, ziemi, żwiru lub piasku. Nawierzchnia, o której opowiadał nam w 2016 r., miała wytrzymywać temperaturę ponad 800 st. C. i być trzykrotnie tańsza od tradycyjnego asfaltu. Podobne rozwiązania zaczynają być stosowane w wielu miejscach na świecie.
Polskie perowskity
To jeden z głośniejszych polskich wynalazków ostatnich lat. Ogniwa perowskitowe są wynalazkiem opracowanym przez Olgę Malinkiewicz, współzałożycielkę spółki Saule Technologies. Polska fizyk stoi za ich wykorzystaniem w fotowoltaice. Perowskity jako minerały o krystalicznej strukturze służą do wykonania paneli o wysokiej wydajności w produkcji energii, nawet jeśli słońce nie pada na nie pod optymalnym kątem. Dlatego, że są przeźroczyste świetnie nadają się do zastosowania w formie elewacji budynków. Ich sprzedaż ma rozpocząć się w 2021 r.
Trzustka 3D
Szereg polskich osiągnięć mamy też w medycynie. Jedno z najnowszych to pierwsza na świecie bioniczna trzustka 3D o wymiarach 3 x 3 x 5 cm opracowana przez zespół Fundacji Badań i Rozwoju Nauki pod kierunkiem dr hab. Michała Wszoły. W przyszłości może ona przywrócić wytwarzanie insuliny w organizmie chorego na cukrzycę, co będzie stanowić przełom w walce z tą przypadłością. Obecnie jest to możliwe wyłącznie poprzez wstrzykiwanie tego hormonu. Wydrukowany organ przetestowano już na zwierzętach.
Tkanina, która tworzy prąd
Wkrótce możemy ładować swój telefon biegając lub spacerując. Projekt „tekstylnej ładowarki” opracowała Politechnika Łódzka pod kierunkiem prof. Katarzyny Grabowskiej. Jak to działa? Wystarczą magnesy w opaskach na rękach, które wytworzą pole elektromagnetyczne a stalowe i miedziane nitki wplecione w ubranie zmienią je w prąd. Ten przez końcówkę dotrze do naszego urządzenia i pomoże podtrzymać poziom naładowania baterii. Na rynku nie ma obecnie produktów, które byłyby bezpośrednią konkurencją dla polskiego wynalazku.
Polska misja w kosmosie
Polscy wynalazcy przodują też w odkryciach przyczyniających się do eksploracji kosmosu. Wystarczy wspomnieć o „Krecie” – penetratorze geologicznym zastosowanym w lądowniku InSight wysłanym przez NASA na Marsa. Nasi studenci wygrywają też zawody na budowę marsjańskich łazików. W tym miejscu chcemy jednak przypomnieć o projekcie firmy SatRevolution z Wrocławia, która planuje wynieść na orbitę Ziemi 1024 nanosatelity służące do obserwacji planety. Potencjał przedsięwzięcia dostrzegła spółka miliardera Richarda Bransona.
Polski grafen to już historia
Na końcu trzeba wspomnieć o głośnym odkryciu, jakim była opracowana na Politechnice Łódzkiej metoda masowej i taniej produkcji grafenu – bardzo cienkiej, ale wytrzymałej struktury z węgla. Wydarzenie było tak przełomowe, że zapoczątkowanie „grafenowej rewolucji” ogłaszał sam premier Donald Tusk. Niestety, Polakom nie udało się wygrać wyścigu o jego wykorzystanie w przemyśle. Zabrakło rządowych pieniędzy, badania nie były kontynuowane, a instytut zajmujący się projektem pochłonęły konflikty personalne. W 2019 r. spółka odpowiedzialna za produkcję wystawiła maszyny na sprzedaż.
Kategorie: Uncategorized
