Nadeslala Monika Krawczyk

tekst ten zostal wylozony w angielskiej wersji na portalu FZP

Walka z niemieckimi nazistami w gettcie miała trzy oblicza: opór społeczny (działania ludności, która różnymi sposobami starała się przeżyć – poprzez organizację dostaw żywności, opieki lekarskiej), opór zbrojny – oparty o działania podziemnych organizacji w gettcie, i opór duchowy – oparty o postawę Żydów religijnych, którzy walkę z Niemcami widzieli w wierności zasadom religijnym.

O tej ostatniej grupie niewiele wiadomo, źródeł pisanych zachowało się niewiele, a relacje ocalonych można prawie liczyć na palcach jednej ręki. Ponieważ odmówili z zasady dostosowania się do powszechnie obowiązujących wymogów okupanta i nadal nosili brody, pejsy i tradycyjny strój, często też nie nosili opasek z gwiazdą Dawida, jako pierwsi byli na celowniku Niemców. Jednak paradoksalnie taktyka przyjęta od początku getta – tj. całkowity brak współpracy z Judenratem pod względem rejestrowania się w ramach jakichkolwiek obowiązków, przyniosła nadspodziewaną reprezentację w stosunku do ocalonych w czasie Wielkiej Akcji z 22 lipca 1942 r. Reszta ludności wolała się rejestrować, co wiązało się z możliwością uzyskania pracy, a to z kolei z przydziałami żywności. Religijni Żydzi (dziś pewnie nazwalibyśmy ich ortodoksami), woleli zdawać się na przypadkowe i dobroczynne możliwości utrzymania się, ale nie uczestniczyli w systemie biurokratycznym getta. Zamknięci w mieszkaniach (starali się nie być na ulicach, żeby nie prowokować nikogo swoim tradycyjnym ubiorem), a potem piwnicach i bunkrach studiowali Torę i prowadzili życie duchowe – będąc przy okazji moralną ostoją dla innych. Część Żydów religijnych nie chciała też być w żaden sposób włączona do struktur służb Judenratu, a co za tym idzie uczestniczyć w aparacie represji skierowanych przeciwko innym Żydom.

Wiecej

KLIKNIJ TUTAJ