Jego dłużnikiem jest Marc Chagall, Lion Feuchtwanger, Henryk Mann i wielu, wielu innych. W czasie II wojny światowej amerykański dziennikarz Varian Fry zorganizował w Marsylii siatkę przerzutową, by ocalić pisarzy i artystów przed nazistowską machiną zagłady. Pięćdziesiąt lat temu, we wrześniu 1967 roku, umarł w samotności i zapomnieniu.

• Varian Fry był amerykańskim dziennikarzem, który kierował w czasie II wojny światowej Emergency Rescue Committee czyli siecią pomocy dla uchodźców z kolaborującej z Niemcami Francji Vichy marszałka Philippe’a Pétaina
• Fry uratował m.in. takie postaci jak André Breton, Max Ernst, Marc Chagall, Hannah Arendt czy jedna z najsłynniejszych klawesynistek świata, Polka Wanda Landowska
• Lista ERC zawiera nazwiska prawie 2 tys. uchodźców politycznych i intelektualistów, którym pomogła organizacja. Całkowita liczba ocalonych jest z pewnością znacznie większa
• W 1967 rok znaleziono go martwego w łóżku, z projektem podręcznika szkolnego z raportem jego autorstwa o akcji ratowania uchodźców w Marsylii
• W 1994 roku Fry’a, jako pierwszego Amerykanina, wyróżniono medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata

Amerykańska opinia publiczna z przerażeniem oglądała zdjęcia z parady zwycięstwa oddziałów Wehrmachtu na Polach Elizejskich w Paryżu w dniu 14 czerwca 1940 roku. Na własne oczy zobaczyli, że podbój Francji zagraża nie tylko Francuzom, ale dziesiątkom tysięcy niemieckich przeciwników nazizmu – pisarzy, artystów i intelektualistów, którzy schronili się nad Sekwaną przed hitlerowskimi prześladowaniami. Kilka dni później stowarzyszenie Amerykańskich Przyjaciół na rzecz Wolnych Niemiec (American Friends of German Freedom) zorganizowało w Nowym Jorku uroczystą kolację połączoną ze zbiórką pieniędzy, przeznaczonych na pomoc dla uchodźców przebywających we Francji. Zebrano 3400 dolarów. Pieniądze umożliwiły zakup biletów na podróż przez Atlantyk dla dziesięciu intelektualistów. Ponieważ była to przysłowiowa kropla w morzu potrzeb pojawiła się propozycja, by utworzyć organizację, ratującą jak najwięcej artystów, naukowców, pisarzy, polityków, których życie było zagrożone przez kolaboracyjną postawę i prześladowania rządu Vichy.

Calosc TUTAJ

Inny artykul na ten sam temat tym razem po angielsku

The Unlikely Hero who Saved Thousands of Jews

Przyslala Ala Elczewska