Nadeslala Maria Ciesielska
Sprawiedliwy wśród Narodów Świata – tytuł przyznany:
2 października 1984
- Michał Lityński
Ukrywający się:
Szymon Bieberstein
Historia pomocy
sierpień 2014, dr Maria Ciesielska / red. Klara Jackl
Dr Michał Lityński był lekarzem wojskowym, ordynatorem Oddziału Chorób WewnętrznychSzpitala Centrum Wyszkolenia Sanitarnego w Warszawie z siedzibą w Szpitalu Ujazdowskim. Po wybuchu II wojny światowej dr Lityński został komendantem Szpitala Wojennegow Garwolinie, a następnie ordynatorem VI Oddziału Chorób Wewnętrznych w SzpitaluUjazdowskim. Włączył się w ruch oporu jako żołnierz Armii Krajowej.
Na swoim oddziale ukrywał rannych żołnierzy podziemia i Żydów zbiegłych z warszawskiegogetta. Dzięki pomocy dr. Lityńskiego zdołano uratować między innymi naczelnego pastoraWojska Polskiego płk. Feliksa Gloeh, który po uwolnieniu przekazał dr. Lityńskiemu około 160świadectw urodzenia i chrztu, ostemplowanych pieczęcią parafii kościoła ewangelicko-augsburskiego w Łomży. Ponad 50 takich blankietów dr Lityński osobiście wręczył Żydomukrywającym się na terenie Szpitala Ujazdowskiego.
Akcję pomocy Żydom, którym udało się uciec z getta prowadził razem z dr. TadeuszemRadwańskim. Odwiedzał ciężko chorych w kryjówkach, a gdy zachodziła taka potrzeba,udzielał im schronienia w piwnicach pod oddziałem chorób wewnętrznych – w długim, krętymkorytarzu piwnicznym (bez okien, ale oświetlonym). W dwóch oddzielnych pomieszczeniachprzebywało jednorazowo do 6 osób.
W swojej relacji z 1948 r. Szymon Bieberstein wyraził wdzięczność dr. Lityńskiemu za pomoclekarską, której w czasie okupacji udzielił jego rodzinie – żonie, dzieciom i teściowi, którzyukrywali się w Warszawie pod przybranym nazwiskiem.
Jako lekarz czynny w strukturach Armii Krajowej dr Lityński brał udział w powstaniuwarszawskim, przez co po zakończeniu wojny miał trudności w uzyskaniu pracy odpowiedniejdo swoich wysokich kwalifikacji.
BIBLIOGRAFIA
- Grynberg Michał, Księga sprawiedliwych, Warszawa 1993
- Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, 349, 280
- Archiwum Uniwersytetu Warszawskiego, WL/RP 17861
- Michał Lityński, Oddział chorób wewnętrznych Szpitala Ujazdowskiego podczas okupacji hitlerowskiej, Przegląd lekarski Oświęcim, 1974; 34 (1)
Kategorie: Uncategorized
