Jaroslaw Kosiaty

–Wiersze, piosenki i opowiadania zbieram od czasów szkolnych. Wyszperane z najbardziej zapomnianych zakamarków opuszczonych strychów oraz zakurzonych bibliotecznych półek, znalezione przypadkowo w starych czasopismach i książkach… Wpisywane mozolnie do zeszytów aż do 1996 roku, kiedy to postanowiłem „wrzucić” je do Internetu. Tak powstała strona „Listów z krainy snów…” (www.wiersze.co). Niech ponownie ożyją i będą źródłem nadziei i siły dla innych…

Towarzyszy nam od początku dziejów naszej cywilizacji. Jej ślady znaleziono w ludzkim szkielecie pochodzącym sprzed 8 tysięcy lat. Mogła dotknąć i zabrać z tego świata każdego, niezależnie od zajmowanej pozycji społecznej i posiadanego majątku. Nazywano ją “białą zarazą”. Na początku XIX wieku była przyczyną 1/3 wszystkich zgonów. Do czasu wynalezienia skutecznego leku w latach 50-tych ubiegłego stulecia nie znano metod ani środków, które mogły ją pokonać…

Dziś pragnę Wam przedstawić kolejnego znanego artystę, którego życie naznaczone było piętnem tej groźnej, śmiertelnej choroby. Norweski malarz i grafik Edvard Munch (1863-1944) przyszedł na świat jako drugie dziecko lekarza wojskowego Christiana Muncha i Laury Bjolsen. Matka Muncha zmarła na gruźlicę, kiedy jej syn był jeszcze dzieckiem. Kilka lat później ta sama choroba zabrała starszą siostrę. Zetknięcie się ze śmiercią bliskich zaważyło na rozwoju duchowym i artystycznym malarza. 

Najbardziej znanym na świecie obrazem Muncha jest “Skrik” (“Krzyk”) z 1893 roku, ale dzisiaj chciałbym Wam bliżej opowiedzieć o innym, mniej znanym dziele tego artysty. “Det syke barn” (“Chore dziecko”) to tytuł nadany grupie sześciu obrazów i szeregu litografii oraz akwafort wykonanych przez Muncha w latach 1885-1926. Wszystkie te dzieła są zapisem ostatnich chwil życia starszej siostry artysty – Johanne Sophie, która zmarła w 1877 roku w wieku zaledwie 15 lat z powodu gruźlicy. 

W pracach tych Sophie jest zazwyczaj pokazana na łożu śmierci w towarzystwie ciemnowłosej, pogrążonej w smutku kobiety (prawdopodobnie jest to ciotka Karen). Cykl opisanych obrazów stał się dla Muncha, który sam jako dziecko był bliski śmierci z powodu gruźlicy, sposobem na zapisanie zarówno jego uczucia rozpaczy i winy, że to on przeżył, jak i skonfrontowania się z poczuciem utraty ukochanej siostry… 

Jarosław Kosiaty”Listy z krainy snów” – www.wiersze.co