Jarek Kosiaty

Witam serdecznie. Poniżej wiadomości, a także odpowiedzi na niektóre pytania dot. naszego zdrowia i pandemii.

Jak przekonać ludzi do szczepień przeciwko Covid-19?

“W Izraelu przeciw szczepieniom było 40 proc. społeczeństwa” – mówi immunolog, pulmonolog i pediatra dr hab. n. med. Wojciech Feleszko z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Dodaje, że wraz z nadejściem czwartej fali pandemii, odsetek ten stopniał do 25 proc. Jak przekonać Polaków do szczepień?

PAP: Co trzeci Polak (32 proc.) w wieku od 18 do 65 lat przyznaje, że nie zamierza się zaszczepić przeciw COVID-19. Aż 27 proc. badanych deklaruje, że nic nie przekona ich do zmiany zdania, a 5 proc. dopuszcza pewne argumenty, które mogłyby ich skłonić do zmiany decyzji. To niepokojąco duża liczba. Skąd, pana zdaniem, bierze się ta niechęć Polaków do chronienia się przed koronawirusem?

Dr Wojciech Feleszko: Myślę, że wynika przede wszystkim z braku wiedzy. Z badań wynika, że aż 41 proc. przeciwników szczepień ma wykształcenie podstawowe bądź zawodowe. Więcej jest wśród nich kobiet (37 proc.) niż mężczyzn, a co ciekawe – są to głównie ludzie w sile wieku. Trzeba by zapytać jakiegoś dobrego socjologa, dlaczego to właśnie wśród nich przeważają takie postawy. Ja osobiście, gdybym miał się doszukiwać powodów, powiedziałbym, że to brak zaufania społecznego, jaki wynieśliśmy prawdopodobnie jeszcze z czasów PRL-u, a w ostatnich latach niestety podsycany. Jest to o tyle uzasadnione, że podobną wyszczepialność jak Polska (48 proc.), a nawet jeszcze niższą, mają inne kraje Europy Wschodniej. Np. Słowacja osiągnęła wynik na poziomie 42 proc., Słowenia 47 proc., Rumunia 25 proc., Czesi są nieco wyżej – 53 proc. I to nie jest tak, że brakuje szczepionek, są one dostępne i czekają na ludzi. Kraje Europy Zachodniej są pod względem zaszczepienia populacji o 10-20 pkt. proc. przed nami – Francja ma 67-procentową wyszczepialność, Hiszpania 70 proc., Holandia 66 proc., Włochy 64 proc. Do tego nasi liderzy nie propagują postaw prozdrowotnych i proszczepionkowych.

U niezaszczepionych 11-krotnie większe ryzyko śmierci na Covid-19

Ryzyko śmierci w związku z Covid-19 jest 11 razy wyższe u osób niezaszczepionych niż u zaszczepionych, zaś ryzyko hospitalizacji jest 10-krotnie wyższe – wynika z badania opublikowanego przez amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC). CDC opublikowało również dwa inne badania na temat skuteczności szczepionek, oba dochodzące do podobnych konkluzji. Wskazują one, że najskuteczniejszą szczepionką dostępną w USA jest preparat Moderny. Jego skuteczność oszacowano w obydwu przypadkach na ponad 90 proc. Skuteczność szczepionki BioNTech-Pfizer oceniono na 80 i 83 proc., zaś Johnson & Johnson – na 60 proc. Oba badania przeprowadzono w czasie, gdy dominującym wariantem koronawirusa pozostawał wariant Delta.

Długi Covid-19 u seniorów

“Niemal wszystkie narządy mogą być objęte przedłużonym chorowaniem na COVID-19, tzw. długim COVID, szczególnie u seniorów” – mówi prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, gdzie uruchomiono pilotaż opieki geriatrycznej dla starszych pacjentów, odczuwających objawy przez ponad 3 miesiące.

COVID-19 u niektórych chorych nie kończy się wraz z ustąpieniem zakażenia wywołanego przez wirus SARS-CoV-2. U części z nich objawy, takie jak przewlekle zmęczenie, nietolerancja wysiłku oraz bóle mięśni, utrzymują się dłużej niż trzy miesiące. „Przedłużonym chorowaniem na COVID-19 mogą być objęte wszystkie narządy, szczególnie u seniorów” – ostrzega prezes Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis.

Specjalista mówiła o tym podczas konferencji „Pacjent post-COVID-wy. Co zostaje a co znika?”, zorganizowanej przez Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji w Warszawie. Zwróciła uwagę, że COVID-19 nie jest wyjątkiem. Już wcześniej podobne objawy zaobserwowano w innych chorobach wirusowych, takich jak zakażenie powodowane przez wirus Epsteina-Barra oraz tzw. gorączka rzeki Ross.

Wszelkie zakażenia, w tym choroba COVID-19, mają szczególnie negatywny wpływ na cały organizm seniorów oraz na ich sprawność i funkcjonowanie. Skutkiem zapalenia płuc mogą być nietypowe objawy, zwykle nie kojarzone z tą infekcją. Z danych przedstawionych przez prezes Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego wynika, że u seniorów może dojść do zaostrzenia innej choroby przewlekłej, na przykład niewydolności serca. U połowy starszych pacjentów pojawiają się zaburzenia psychiczne, spada ich sprawność funkcjonalna i bardziej narażeni są na upadki. Następuje również ogólne pogorszenie stanu zdrowia seniora.

„Trzeba jednak pamiętać, że pogorszenie sprawności osoby starszej może być manifestacją wielu różnych chorób, na przykład choroby serca. Dlatego potrzeba jest szeroka diagnostyka” – zaznaczyła specjalistka. Dodała, że dla seniora sama hospitalizacja jest niekorzystna: powoduje unieruchomienie i zmianę diety. Następuje wtedy tzw. kaskada geriatryczna, czyli spadek masy mięśniowej, co skutkuje pogorszeniem sprawności i mniejszą mobilnością. Utrudnia to codzienne funkcjonowanie osoby starszej i sprzyja jej niedożywieniu, co z kolei jeszcze bardziej pogarsza jej stan zdrowia.

WHO otworzyło  w Berlinie centrum badań i wczesnego wykrywania epidemii

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zainaugurowała w Berlinie centrum badań i wczesnego wykrywania epidemii, które ma “lepiej reagować na sytuacje kryzysowe dotyczące zdrowia”. Centrum, częściowo finansowane przez Niemcy, zgromadzi w stolicy Niemiec ekspertów z kilku dyscyplin i udostępni im najbardziej zaawansowane technologie – obiecuje WHO w prospekcie dla prasy. Dane będą również gromadzone na całym świecie i zestawiane w centrum. „Pomimo dziesięcioleci inwestycji, Covid-19 ujawnił poważne luki w światowej zdolności do przewidywania, wykrywania, oceny i reagowania na epidemie, które zagrażają populacji na całym świecie” – powiedział dr Michael Ryan, dyrektor wykonawczy WHO.

Dlaczego chorzy z cukrzycą ciężej przechodzą zakażenie SARS-CoV-2?

Mniejsza ilość enzymu SETDB2 w komórkach odpornościowych jest możliwym powodem tzw. burzy cytokinowej, przez którą osoby z cukrzycą mogą ciężko przechodzić zakażenie SARS-CoV-2 – wskazują wyniki badania opublikowane na łamach czasopisma naukowego “Proceedings of the National Academy of Sciences”. Co jedenasty dorosły Polak choruje na cukrzycę. Do 90 proc. wszystkich przypadków stanowi cukrzyca typu 2. Jak przypominają naukowcy z University of Michigan, to jeden z ważniejszych czynników sprzyjających ciężkiemu przebiegowi COVID-19. 

Ciekawostka z USA: W ogrodach zoologicznych szczepią zwierzęta podatne na Covid-19

Kolejny amerykański ogród zoologiczny ogłosił, że rozpoczyna szczepienie niektórych zwierząt, które okazały się podatne na Covid-19. Wcześniej kilka innych ogrodów w USA podało już szczepionki zwierzętom. Szczepionka, którą specjalnie zmodyfikowano dla zwierząt, będzie podana “północnoamerykańskim wydrom rzecznym, szympansom i naszym kotom – lampartowi amurskiemu, gepardowi, rysiowi i lwu” – podano w oświadczeniu ZOO.

Dużo zdrowia wszystkim. Przetrwamy!

Jarek Kosiaty