Kiedy prezydent Władimir Putin rozpoczął wojnę 24 lutego, po miesiącach nagromadzenia się na granicach Ukrainy, wysłał setki helikopterów – najlepszych z najlepszych żołnierzy rosyjskich sił specjalnych „specnazu” – do szturmu i zajęcia słabo bronionego lotniska na progu Kijowa.

Inne siły rosyjskie uderzyły w całej Ukrainie, w tym w kierunku wschodniego miasta Charków, a także w spornym regionie Donbasu i wzdłuż wybrzeża Morza Czarnego. Ale glownym celem był Kijów, jako siedziba władzy narodowej. Stąd napór elitarnych sił powietrznych w czasie otwarcia wojny.

Ale Putinowi nie udało się osiągnąć celu, jakim było szybkie zmiażdżenie osłabionej i liczebnej armii Ukrainy. Rosjanie byli źle przygotowani do ukraińskiego oporu, okazali się niezdolni do przystosowania się do niepowodzeń, nie potrafili skutecznie połączyć operacji powietrznych i lądowych, źle ocenili zdolność Ukrainy do obrony jej nieba i spartaczyli podstawowe funkcje wojskowe, takie jak planowanie i realizacja przepływu dostaw.

„To naprawdę zła kombinacja, jeśli chcesz podbić jakiś kraj”, powiedział Peter Mansoor, emerytowany pułkownik armii i profesor historii wojskowej na Ohio State University.

Przynajmniej na razie siły Putina przesunęły się z Kijowa na wschodnią Ukrainę. Docelowo rosyjski przywódca może osiągnąć część swoich celów. Jednak jego niepowodzenie w zdobyciu Kijowa zostanie na długo zapamiętane — ponieważ przeciwstawił się przedwojennym oczekiwaniom i ujawnił zaskakujące słabości w myśli wojskowej, która jest jedną z najsilniejszych na świecie.

„To oszałamiające” – powiedział historyk wojskowości Frederick Kagan z Institute for the Study of War, który twierdzi, że nie zna paraleli do wielkiej potęgi militarnej, takiej jak Rosja, która najeżdża kraj w wybranym przez siebie czasie i całkowicie upada.

Pierwszy poranek wojny

Pierwszego ranka wojny rosyjskie śmigłowce szturmowe Mi-8 poszybowały na południe w kierunku Kijowa z misją ataku na lotnisko Hostomel na północno-zachodnich obrzeżach stolicy. Zdobywając lotnisko, znane również jako lotnisko Antonow, Rosjanie planowali stworzyć bazę, z której mogliby dowozic więcej żołnierzy i lekkich pojazdów opancerzonych w zasięgu uderzenia serca największego miasta w kraju.

To nie działało w ten sposób. Doniesiono, że kilka rosyjskich helikopterów zostało trafionych pociskami rakietowymi jeszcze przed dotarciem do Hostomla, a po wyladowaniu na lotnisku poniosły one ciężkie straty w wyniku ostrzału artyleryjskiego.

Próba przejęcia kontroli nad wojskową bazą lotniczą w Wasylkowie na południe od Kijowa również spotkała się z silnym oporem i podobno widziano kilka rosyjskich ciężkich samolotów transportowych Ił-76 przewożących spadochroniarzy zestrzelonych przez ukraińską obronę.

Chociaż Rosjanom w końcu udało się opanować lotnisko Hostomel, zaciekły opór Ukraińców w regionie stołecznym wymusił przemyślenie planu inwazji, który opierał się na oczekiwaniu, że Ukraińcy szybko spasują, Zachód będzie się wahał, a siły rosyjskie będą miały łatwo walczyc.

Misje desantu powietrznego za liniami wroga, takie jak ta wykonywana w Hostomelu, są ryzykowne i trudne, jak pokazała armia amerykańska 24 marca 2003 r., kiedy wysłała do Iraku ponad 30 śmigłowców szturmowych Apache z Kuwejtu, aby uderzyć w dywizję irackiej Gwardii Republikańskiej .

Po drodze Apacze napotkaly ogień z broni ręcznej i przeciwlotniczej, który zestrzelił jeden z helikopterow, uszkodził inne i zmusił do przerwania misji. Mimo to wojsko amerykańskie podniosło się z tego niepowodzenia i wkrótce zdobyło Bagdad.

Rosjanie zrobili małe i nieudane wypady w sercu Kijowa, a później usiłowali wielkim kosztem okrążyć stolicę, skręcając łukiem dalej na zachód.

Jednak Ukraińcy utrzymali swoje pozycje i walczyli, opóźniając Rosjan, i skutecznie wykorzystali szeroką gamę zachodniego uzbrojenia, w tym przenośną broń przeciwpancerną Javelin, wystrzeliwane przez ramię pociski przeciwlotnicze Stinger i wiele innych.

W zeszłym tygodniu Rosjanie opuścili lotnisko Hostomel w ramach hurtowego odwrotu na Białoruś i Rosję.

Konwój dostaw

Kulminacyjnym momentem bitwy o Kijów była szeroko komentowana saga o rosyjskim konwoju z zaopatrzeniem, który ciągnął się dziesiątki mil wzdłuż głównej drogi prowadzącej do stolicy. Początkowo wydawało się to niepokojącym sygnałem dla Ukraińców, ale udało im się zaatakować elementy konwoju, które miały ograniczone możliwości terenowe i ostatecznie rozproszyły się lub w inny sposób przestały brać udział w walce.

„Nigdy tak naprawdę nie zapewnili zaopatrzenia o jakiejkolwiek wartości rosyjskim siłom, które gromadziły się wokół Kijowa, nigdy tak naprawdę nie przyszli im z pomocą” – powiedział rzecznik Pentagonu John Kirby. „Ukraińcy dość szybko zatrzymali ten konwój, będąc bardzo zwinnymi, burząc mosty, uderzając w prowadzące pojazdy i zatrzymując ich ruch”.

Mansoor mówi, że Rosjanie nie docenili liczby żołnierzy, których potrzebowaliby i wykazali „zdumiewającą niezdolność” do wykonywania podstawowych funkcji wojskowych. Mówi, że bardzo źle ocenili, czego potrzeba, aby wygrać bitwę o Kijów.

„To będzie trudne, nawet gdyby armia rosyjska okazała się kompetentna” – powiedział. „Udowodniono, że jest całkowicie niezdolny do prowadzenia nowoczesnej wojny pancernej”.

Co następne?

Putin nie był jedynym zaskoczonym początkowymi niepowodzeniami swojej armii.

Amerykańscy i inni zachodni urzędnicy doszli do wniosku, że gdyby doszło do inwazji, pozornie przeważające siły Rosji pokonalyby ukraińską armie Mogą zająć Kijów w ciągu kilku dni, a cały kraj w ciągu kilku tygodni, choć niektórzy analitycy kwestionowali, czy Putin docenił, jak bardzo siły ukraińskie zyskały na zachodnim szkoleniu, które nasiliło się po zajęciu przez Putina Krymu w 2014 roku i wtargnięciu do Donbasu.

25 marca, zaledwie miesiąc po rozpoczęciu inwazji, Rosjanie zadeklarowali, że osiągnęli swoje cele w rejonie Kijowa i przeniosą uwagę na separatystyczny obszar Donbasu we wschodniej Ukrainie. Niektórzy podejrzewali, że Putin próbował kupić czas, nie rezygnując z maksymalistycznych celów, ale w ciągu kilku dni odwrót Kijowa był w pełni widoczny.

Putinowi może jeszcze udać się skoncentrować swój wysiłek wojenny na węższym celu, jakim jest rozszerzenie rosyjskiej kontroli w Donbasie i być może zabezpieczenie korytarza lądowego z Donbasu na Półwysep Krymski. Jednak jego porażka w Kijowie ujawniła słabości, które sugerują, że Rosja prawdopodobnie nie podejmie w najbliższym czasie kolejnej próby obalenia narodowej stolicy.

„Myślę, że nauczyli się lekcji”, powiedział Mansoor.

Niepowodzenie Rosji w zdobyciu Kijowa było porażką na wieki, twierdzą analitycy

Przetlumaczyl Sir Google Translate