Pomnik Ofiar Komunizmu w Ottawie jest jednym z najbardziej problematycznych monumentów planowanych/wybudowanych w stolicy Kanady w ostatnim czasie. Pomyślany (głównie) przez grupy emigrantów z Europy Wschodniej, obiekt ten od dawna wzbudza kontrowersje. Pierwotnie planowana w miejscu zajmowanym obecnie przez Pomnik Holokaustu, w 2013 roku została przeniesiona przez przychylnych partii torysów do najbardziej prestiżowego obszaru sąsiadującego z Sądem Najwyższym, niedaleko Parlamentu.

Oryginalny projekt, na którym widniały zdjęcia zwłok z lasu katyńskiego, daje wyobrażenie o wartości estetycznej całego przedsięwzięcia. Jim Watson, były burmistrz Ottawy, po obejrzeniu pierwotnego projektu określił go jedynie mianem “zarazy”. Po porażce Torysów w 2015 r. Liberałowie Trudeau zmniejszyli planowaną strukturę i przesunęli jej lokalizację z dala od Sądu Najwyższego – mówiąc wprost, odłożyli projekt na później. Aż do niedawna.

Teraz budowa (tego, co powiedziano mi, że jest zmniejszonym i zmienionym projektem) jest w toku – jak nieustraszony korespondent był w stanie stwierdzić na własne oczy. Chociaż wszystko, co mogłem zobaczyć zza plastikowej plandeki, to trochę rozkopanej ziemi i samotne przenośne baraki.
Głównym problemem pomnika nie są jednak jego wady estetyczne. Kwestie gustu, lub jego braku, to małe ziemniaki (lub, les petits patates, jak mówimy w Quebecu) w porównaniu do pięciuset (500!) pamiątkowych tablic z nazwiskami osób i organizacji poświęconych walce z komunizmem (lub pokrzywdzonych przez niego), które zostaną przymocowane do pomnika.

Tablice z nazwiskami odzwierciedlają priorytety darczyńców i twórców projektu. Tak więc, jak kanadyjscy urzędnicy dowiedzieli się ku swojemu przerażeniu, przygotowano specjalną tablicę upamiętniającą Ante Pavelica, dobrego przyjaciela Hitlera i przywódcę faszystowskiej Chorwacji. Inna upamiętniała Romana Shukevycha, dowódcę batalionu Nachtigall.

Obaj mężczyźni byli masowymi mordercami Żydów (i innych ludzi, których nie lubili), ale obaj mieli – bez wątpienia – nienaganne antykomunistyczne referencje. Te tabliczki z nazwiskami zostały usunięte, ale wiele innych (niektóre z nich z wybitnym potencjałem wywołania międzynarodowego skandalu) pozostaje w “pamiątkowym” wyścigu. Pomnik ofiar komunizmu ma zostać otwarty jesienią tego roku. Będę informował na bieżąco.