Jerzy Klechta       

Za Żydów Północy uznać można tych, którzy wyjechali z Polski po haniebnej  nagonce antysemickiej w 1968 r. Do Danii i zwłaszcza Szwecji udało się wielu polskich Żydów, na czele z jaśnie nam panującym twórcą REUNIONA 69.  Jednak na północy wiele wieków wcześniej Żydzi osiedlili w mieście, które zmieniało swoją nazwę, mowa o Królewcu, przez Niemców nazwane Königsbergiem, przez Sowietów  Kaliningradem.

Żydzi w Królewcu przeżyli trudną do opisania gehennę. W wiekach średnich germański Zakon Krzyżacki nie pozwalał osiedlać się Żydom na tym terenie. Dopiero pod koniec  XVII w.pozwolono otworzyć im dom modlitwy. W 1756 r. zbudowano pierwszą synagogę. Żydowskie Oświecenie ( haskali) otworzyło nowy rozdział. Ważną rolę w życiu umysłowym odegrał Uniwersytet Królewiecki. Filozofowie, z Kantem na czele cieszyli się wsparciem bogatych Żydów.

Do Królewca napływali szerokim strumieniem Żydzi po rozbiorach Rzeczpospolitej. Kant, który był przeciwnikiem rozbiorów sprzyjał żydowskim przybyszom. Żydzi polscy – jak pisał jeden z historyków – byli łatwi do rozpoznania, nosili pejsy i długie kaftany.Królewiec zapisał się dużą liczbą małżeństw mieszanych.

Dojście Hitlera do władzy diametralnie zmieniło los Żydów. Jak wszędzie poddani zostali nieludzkiej dyskryminacji. Ani chrześcijaństwo, ani małżeństwa mieszane (34,9%) nie ratowały przed eksterminacją. Prusami Wschodnim, w tym również z Królestwem (Königsberg) rządził osławiony ludobójca gauleiter Erich Koch.

Klęska III Rzeszy otworzyła przed Żydami Północy nową kartę, kolejną gehennę. Radość z klęski hitlerowców była bardzo krótka.  Bowiem Żydów królewieckich, mieszkańców Prus Wschodnich  Sowieci  zaczęli traktować jako wroga nr 1, na równi z Niemcami. Jednocześnie stalinowski antysemityzm miał okazję zademonstrowania swojej nienawiści do Żydów. Grabiono ich mienie, gwałcono kobiet i młode dziewczęta. Szaleństwo nienawiści osiągnęło nieludzkie rozmiary. Okradano Żydów, bito, podpalano ich domostwa, mordowano, innych wysyłano na Wschód. Tym Żydom, którzy ocaleli powiadali, że „ jeśli żyjecie, to znaczy, że musieli pracować dla nazistów”. Zatem należała się im kara. Szlak prowadził na Wschód. Na Syberię.

Wszystkie wpisy Jerzego

TUTAJ