Uncategorized

Bracia szachowi – Rekordy szachowe

bracia-szachowi

Po lewej: Phil Chess,  po prawej: Leonard Chess, 

Chess Records to legendarna wytwórnia muzyczna założona przez Chess Brothers. Pionierzy bluesa, jazzu i rock and rolla, a także rytmu i bluesa przybyli do Chicago z polskiej wsi.

Chess Records tworzy podwaliny pod współczesną muzykę amerykańską. Bracia promują artystów, którzy będą inspirować kolejne pokolenia. Sam Leonard często jeździ na południe w poszukiwaniu nowych głosów dla wytwórni. Tymczasem Phil czuwa nad finansami.

Czyż, czyli Szachy

The Chess – pierwotnie Czyż – Bracia pochodzą z biednej rodziny żydowskiej w Polsce. Są w podobnym wieku, dzieli ich zaledwie cztery lata różnicy. Starszy, Lejzor, rodzi się we wsi Motol na Kresach Wschodnich (obecnie Białoruś).

Młodszy brat, Fiszel, prawdopodobnie urodził się w Częstochowie. Podobno rodzina przenosi się tam na początku lat 20., aby uniknąć wojny polsko-bolszewickiej. Niewiele wiadomo o dzieciństwie duetu, ale pewne jest, że 1 stycznia 1927 roku pani Cyrla Czyż schodzi ze statku Mauretania, który zacumował na Ellis Island z dwoma bardzo młodymi synami i dorastającą córką.

W Stanach Zjednoczonych na żonę i dzieci czeka Józef Czyż. W Polsce był stolarzem, ale wyjechał za granicę w poszukiwaniu pracy. Po pewnym czasie udaje mu się sprowadzić resztę rodziny do USA.

Rodzina Czyżów trafia początkowo do Nowego Jorku, a następnie do Chicago, wśród tysięcy polskich imigrantów. Józef prowadzi małe złomowisko. Ma nadzieję, że w przyszłości jego biznes przejmą jego synowie.

Dorastający bracia mają jednak inne plany. Szybko asymilują się ze społeczeństwem amerykańskim. Zmieniają imiona: Lejzor zostaje Leonardem, a Fiszel Philem (Filipem). Zmieniają też obco brzmiące nazwisko. Tutaj „Chess” brzmi lepiej niż „Czyż”.

Bracia spędzają wolny czas w kościołach, gdzie słuchają elektryzującej muzyki swoich czarnoskórych sąsiadów. W Chicago bluesa słychać wszędzie. Miasto nad jeziorem Michigan szybko się rozwija, aw fabrykach pojawiają się nowi robotnicy z południa. Wielu z nich to mocni śpiewacy.

Starszy brat Chess początkowo inwestuje w sklep monopolowy. Kiedy Phil wraca ze służby wojskowej i zakładają firmę, zaczynają myśleć o czymś większym. Otwierają klub muzyczny o nazwie Macomba Lounge, który staje się jednym z najpopularniejszych miejsc w mieście.

Okładka albumu Etta James Rocks the House, Chess Records, fot. Dagmara Smolna

Okładka albumu Etta James Rocks the House, Chess Records, fot. Dagmara Smolna

Wyjątkowa etykieta

Prowadząc klub, bracia odkrywają niszę w branży muzycznej. Zespoły jazzowe grające bebop i jump blues porywają do tańca wszystkich mieszkańców Macomby, ale same wytwórnie muzyczne nie są zainteresowane czarnymi muzykami. Nadal obowiązuje segregacja rasowa.

Kiedy w 1950 roku Macomba spłonął w pożarze, bracia skupiają się na wytwórni muzycznej: Aristocrat Records. Początkowo jedynym udziałowcem jest Leonard, ale wkrótce Phil inwestuje również w biznes muzyczny.

Powstaje Chess Records ze swoim znakiem firmowym logo figury szachowej. Bluesowa płyta Muddy’ego Watersa to jej pierwszy sukces. Twórczość czarnoskórego muzyka z Południa to zupełnie nowa granica: to brzmienie nieznane jeszcze amerykańskim słuchaczom. Bracia Chess dysponują profesjonalnym sprzętem, podłączają instrumenty do wzmacniaczy, eksperymentują z dźwiękiem.

Co więcej, skutecznie promują swoich muzyków: nawet jeśli czasem oznacza to przekupienie białego radiooperatora, który niechętnie gra czarną muzykę podczas swoich audycji.

Wytwórnia z Chicago rozwija się w niesamowitym tempie. Bracia tworzą kolejne wytwórnie o innych profilach: jazzową Argo (później Cadet) czy Checker Records skupioną na współpracy ze stacjami radiowymi. Wszyscy należą do szerszej rodziny Chess Records.

Pionierzy muzyki

Chicagowska wytwórnia odkrywa Ettę James: matkę rytmu i bluesa. Tutaj Muddy Waters tworzy nowe brzmienie chicagowskiego bluesa za pomocą swojej gitary elektrycznej. Towarzyszy mu Little Walter na harmonijce. Cały nakład wyprzedany jest w dwa dni.

Błyskawicznym przebojem staje się również singiel Chucka Berry’ego Maybellene z 1955 roku: jest to jeden z pierwszych utworów rock and rolla. Berry wprowadza oryginalne inspiracje muzyką country. Publiczność uwielbia jego koncerty za swobodę na scenie. Wymyśla swój tak zwany „Duck Walk”, charakterystyczny ruch gitarzysty.

Przyszli założyciele The Rolling Stones również uwielbiają płyty wydawane przez Chess Brothers. Nazwa zespołu jest sama w sobie hołdem dla Muddy’ego Watersa i jego piosenki zatytułowanej Rollin’ Stone . W 1964 roku brytyjski zespół będzie nagrywał także w studiu braci w Chicago. Uwiecznią nawet adres słynnej wytwórni w tytule jednej ze swoich piosenek: 2120 South Michigan Avenue .

Złote lata Chess Records to lata pięćdziesiąte i sześćdziesiąte. W 1969 roku bracia postanawiają sprzedać wytwórnię. Leonard umiera na atak serca w tym samym roku. Phil będzie żył jeszcze 47 lat.

Bracia szachowi – Rekordy szachowe

Kategorie: Uncategorized

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.