– Badając historię getta, mam wrażenie, że bardzo wiele osób pisało dzienniki, wiersze, opowiadania, notatki czy listy do wyimaginowanych postaci. Było to formą terapii – opowiada Ewa Wiatr z Centrum Badań Żydowskich Uniwersytetu Łódzkiego. – Nie jest to zjawisko typowe tylko dla łódzkiego getta. Ale Warszawa spłonęła. Dlatego więcej świadectw pochodzi z Łodzi. Są rozproszone po całym świecie. Były pochowane gdzieś pod podłogami, w ścianach i skrytkach.

Ewa Wiatr pracuje nad wydaniem bardzo nietypowego dziennika. Do końca roku opublikuje w języku polskim zapiski prowadzone w czterech językach na marginesach francuskiej powieści “Les Vrais Riches”. Książka została znaleziona w jednym z opuszczonych domów na terenie getta. W 1969 roku trafiła do archiwum Yad Vashem. W Jerozolimie jest prezentowana jako wyjątkowo cenny przedmiot na wystawie głównej w sali poświęconej gettu łódzkiemu. Do tej pory nie była znana tożsamość osoby prowadzącej notatki. Ale Ewa Wiatr właśnie ją ustaliła: – Przygotowując edycję materiału do publikacji, nie mogłam nie podjąć próby zidentyfikowania autora. Po 72 latach od chwili likwidacji getta chciałam dać mu imię i nazwisko.

Zagadka rozwiązana