Moj artykul o Tuwimie uwzgedniajacy jego powiklania z Niemcami, ktory napisalam kilka lat temu do “Akcenty”, polskiego pisma w Berlinie, wowczas jeszcze ukazujacego sie w druku, a teraz juz tylko internetowo, do zamieszczenia  Twoim blogu,

Viktoria Korb

Julian Tuwim

Bardzo trudno jest mi pisać o Tuwimie – tak lubię go czytać, że najchetniej zacytowalabym w całości mój ulubiony„ Jarmark Rymow“, prozę i wiersze.  A przy tym nie mam w ogole poetyckiego ucha. Tuwim jest jednym z niewielu wyjątków – jest tak nietypowy i ma tak niesamowite poczucie humoru, wręcz ogromną „ hucpę“. Słlą rzeczy goraniczę się jednak do krótkich cytatów, najpierw  z jego wiersza z 1917roku   ktory chyba bliski bedzie sercu kazdego Polaka w Berlinie – „ Rewolucja  w Niemczech“:

Die vaterländ’sche Komisision

Zur Vorbereitung der Revolution

Opracowała dokładny plan:

wie, was, warum, wozu und wann?

Każde z tych „w“ miało swój wŁasny Schalter,

Przy każdym siedzial specjalny buchalter,

SprawdzaŁ paszporty i stemple kładł:

„Beruf: K.D. Sozialdemokrat“…

W szkołach rozdano dzieciom “Paketchen“,

A w tych Paktchen Fritzl i Gretchen

ZnaleÎli bombkę i choragiewkę…“

Co nam to przypomina? Dodajmy, że wedlug Tuwima tę „rewolucję“ przygotowywano na żądanie profesora Schmocka, który stwierdził jej konieczność po 20 latach studiów nad potrzebami proletariatu. Tuwim, ktory bywał w Berlinie i często uzywał mieszanek językowych i pisał np. o Kurfürstendamm j per „Kurwistendamm“, czy też cytował język polskiego slusarza: „ na iberlaufie jest kajla“ itp. Zareagował też w 1934 roku na wiersz Heinego, który opisuje polskich „Schlachzitz“ w Paryżu, zwiąc ich m.in. „Schelmufski und Uminski…Und der große Eselinski“. W wierszu „ Heine“ Tuwim wkłada nastepujące słowa w usta polskich endeków: “że jest im bardzo peinlich, że po polsku schreib der Jud…“ ( czyli on sam) oraz „ Wierszen werden nur wir schreiben:

Ich und du und Nowaczyński…und der große Rembielinski“.

Heinego i Tuwima łączyły bowiem antysemickie ataki na nich, z tego powodu Heine nawet opuścił Niemcy. Z kolei Tuwim szarpał się m.in. z owym Adolfem Nowaczynskim, znanym pisarzem endeckim, w dużo zabawniejszy sposob (polska spolegliwość!) – czyli satyrą. Z kolei ów Nowaczyński, wpółpracownik pism antysemickich, chętnie przebywal w towarzystwie swych wrogów rasowych i ukul nawet aforyzm: „ Z żydami trudno, bez Żydów nudno“.  Sam Tuwim potrafil też pisać o niektórych z nich złośliwie: „ Jak czarne wlochate kulki Po banku tocza sie srulki…“ ( „Bank“) .Z drugiej strony jego wiersz “Do moich braci, żydów polskich“ był  odczytywany ku pocieszeniu dusz owym braciom prześladowanym w w ” Teatrze żydowskim“ 1968 roku. Mistrz Julian podsumował niejako swoje poglądy na tzw. kwestię żydowską, grajacą w czasie nazizmu niemieckiego także dużą rolę w  Polske w:”Z listów do redakcji poradnika rasowego“: “…Babka moja ze strony ojca była frankistką, dziadek zaś aryjczykiem, ale pijał pejsachówkę. Dziadek natomiast ze strony matki był nieprawym synem wychrzty oraz aryjki, która pochodziła po kądzieli od Żyda, po mieczu zaś od Polaka. Czy mogę teraz ożenić się z córką pewnego księdza, którego babka ze strony dziadka była Niemką, dziadek zaś ze strony matki synem Żydówki, pochodzącej z mieszanego małżeństwa (Żyd i Izraelitka) – i mieć nadzieję, że będą dzieci? Wszystko mi jedno, jakie dzieci, byle moje.”

Brak tabus u Tuwima – silnie widoczny na przyład w wierszu, “w ktorym autor grzecznie ale stanowczo uprasza liczne zastępy bliÎnich aby go w dupę pocałowali” – po czym te zastępy na 3 stronach wylicza” , czy też w nagrodzonym w ….(???) na targach frankfurckich wierszu dla dzieci “Lokomotywa” ( w którym niektorzy też żartobliwie dopatrują sie ukrytej starannie pornografii( “żar z rozgrzanego jej brzucha bucha…”) czyni go pisarzem nowoczesnym, wręcz ponadczasowym. A z drugiej strony potrafił być subtelnym i romantycznym poetą – by wspomnieć tylko “Kwiaty Polskie” o także ponadczasowych walorach.