– Nie ja podjąłem decyzję o zagładzie Żydów, nie jestem jej winny – tak Adolf Eichmann prosił izraelskiego prezydenta o oszczędzenie życia. Izrael ujawnił odręczny list zbrodniarza. Prośbę o łaskę do prezydenta Jicchaka Ben […]
Napisal i przyslal Szlomo Adler Wstęp. Książka ta opiera się na moich wspomnieniach. Piszę tylko o tym co sam przeżyłem, widziałem lub słyszałem. Większość imion wspomnianych w tekście jest prawdziwa. Przez wiele […]
Prawdziwa, choć trochę przesadzona historia Szlomy Adlera pt. “Wędzona nostalgia” Według słownikowej definicji nostalgia oznacza: „związanie z przeszłością, tęsknotę za dzieciństwem, sentyment. W życiu ludzkim istnieją nostalgie wszelkiego rodzaju: Człowiek może tęsknić […]
Napisala i przyslala Helena Lindskog Emma Goldman (1869-1940) Emma Goldman była amerykańską anarchistką, jej wystapienia przyciągaly tłumy, działaczka polityczna, wykładowca, pisarka i położną. Była wolnomyślicielką, która opowiadała się […]
Przyslal Jakub Gorfinkel Czterdziecha – recital Wojciecha Młynarskiego (2003) Cz.1 Recital Wojciecha Młynarskiego zrealizowany z okazji 40-lecia pracy artystycznej w 2003 roku. Pierwszą część wyemitowano w TVP Kultura 19 marca 2017 […]
Marian Marzynski Jedno z moich spotkań autorskich odbyło się w dawnym dworcu morskim w Gdyni, gdzie mieści się teraz imponujące Muzeum Emigracji, w którym nagrywa się rozmowy z emigrantami. Oto fragmenty mojej rozmowy: ID – Iwona Demska ID: […]
Erna Rosenstein, Artur i Adam Sandauer. Jako o wspólnym dziedzictwie pamiętać należy o Tuwimie, Leśmianie czy Korczaku, a nie Jedwabnem, szmalcownikach i zbrodniarzach z UB. O zbrodniach, które miały miejsce nie wolno […]
Przyslala Rimma Kaul When Edward “Edek” Hartry and his wife Teresa designed and built their family home near Woking, they created a daringly modern building full of light. Their glass and […]
Jak było naprawdę? Pytamy ekspertkę czasie zorganizowanej przez szkołę o. Rydzyka konferencji pt. „Pamięć i nadzieja” – poświęconej pamięci Polaków ratujących Żydów w czasie II wojny światowej – wiele mówiono o rzekomo […]
Jarek Wiersze, piosenki i opowiadania zbieram od czasów szkolnych. Wyszperane z najbardziej zapomnianych zakamarków opuszczonych strychów oraz zakurzonych bibliotecznych półek, znalezione przypadkowo w starych czasopismach i książkach… Wpisywane mozolnie do zeszytów aż […]
Ludwik Lewin Nie, nie było wokół mnie antysemityzmu. No bo dlaczego miałbym o antysemityzm podejrzewać przeuroczą, puszystą mamę kolegi, która zawsze, kiedy przychodziliśmy po szkole, częstowała nas czymś bardzo dobrym. I często […]
Przyslala Rimma Kaul Historię i działalność słynnej przedwojennej uczelni rabinackiej, Jesziwas Chachmej Lublin oraz postać jej twórcy, wybitnego żydowskiego przywódcy Meira Szapiro, można poznać w muzeum otwartym w Lublinie. Wiceprezydent Lublina Artur […]
Napisali i przyslali DARIUSZ LIBIONKA (ur. 1963) — adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, pracownik Biura Edukacji Publicznej IPN Oddział w Lublinie. PAWEŁ P. RESZKA (ur. 1977) — dziennikarz „Gazety Wyborczej” […]
DARIUSZ LIBIONKA (ur. 1963) — adiunkt w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, pracownik Biura Edukacji Publicznej IPN Oddział w Lublinie. PAWEŁ P. RESZKA (ur. 1977) — dziennikarz „Gazety Wyborczej” w Lublinie. Teofil Madej: […]
W San Francisco wiosną 1945 r. odbyła się konferencja założycielska ONZ. Na scenie wisiały flagi państw całego świata. Zabrakło jednej – polskiej. Artur Rubinstein, światowej sławy pianista, miał zagrać przed możnymi tego […]
Marian Marzynski Był rok 1955. Miałem 18 lat. Debiutowałem reportażem radiowym dla programu „Na Warszawskiej Fali” o konkursie śpiewu kanarków w sklepie zoologicznym przy Nowym Świecie. Korzystałem z wozu transmisyjnego wyposażonego w ciężkie mikrofony i wielkie magnetofony […]
Tematyka bundowska na Litwie jest już właściwie zupełnie zapomniana. Gdyby zapytać o nazwiska lokalnych działaczy takich jak rewolucjoniści Arkadiusz i Pati Kremerowie, Paweł i Anna Rozentalowie, radny wileński Józef Aronowicz czy doktor […]
Anna Karolina Klys Związek Asystentów Wyższych Uczelni we Lwowie wprowadził „paragraf aryjski” – wykreśleni zostali asystenci żydowscy. Dla nacjonalistów staje się oczywistym, że „paragraf aryjski” musi objąć nie tylko uczelnie wyższe, […]
Sam nigdy nie przyleciałby do Rygi. W stolicy Łotwy naziści zamordowali dziadków Heinza Samuela i jego wujka. „Moi koledzy klasowi mieli dziadków, a ja nie“ – przypomina sobie 64-latek z Dolnej Saksonii. […]
Marian Marzynski Zachowałem listy pisane do mnie w latach sześćdziesiątych przez widzów telewizyjnych po oglądaniu programów “Wszyscy jesteśmy sędziami” – serii, w której osądzone już sprawy sądowe, po zmianie nazwisk oskarżonych i świadków, były przedmiotem dyskusji miedzy prawnikami, a przypadkowo […]
Witkacy, autoportret, fot. z kolekcji Ewy Franczak i Stefana Okołowicza; Bruno Schulz, fot. Danuta B. Łomaczewska/East News, Witold Gombrowicz, fot. Miguel Grinberg Witkacy, Schulz, Gombrowicz. Trzech szermierzy słowa, którzy wypowiedzieli walkę skostniałej […]
Obawiam się, że z tą tablicą może być problem. Znam ludzi. Jeden przyjdzie, pomodli się, postawi znicz. Drugi napluje i zniszczy. Z głupoty – mówi Alicja Skowrońska. Zabiegała, by upamiętnić żydowski kirkut […]
Marian Marzynski Minęło ponad 50 lat od czasu gdy w warszawskim Klubie Książki i Prasy (dzisiejszym Empiku) na rogu Nowego Światu i Alej Jerozolimskich, na przeciwko KC PZPR, zaproszeni z ulicy ludzie osądzali “na żywo” przed kamerami telewizyjnymi proces kobiety skazanej […]
Przez krew moją, która spływa na tę ziemię, nabywam do niej wieczne prawo… – legionista Samuel Reich W Legionach Polskich, utworzonych po wybuchu I wojny światowej, służyli żołnierze pochodzenia niemieckiego, Litwini, Ormianie […]
Abram Cytryn Nazywam się Lucie Bialer i jestem siostrą Abrama Cytryna. Jako jedyna z całej naszej rodziny wróciłam z piekła. Mama i Abramek zostali zagazowani w Auschwitz. Ojciec nasz, Jakub Cytryn, zmarł […]
Witam Zrobilam kilka zdjec z cmentarza zydowskiego w Gliwicach. Stary cmentarz żydowski w Gliwicach – kirkut znajdujący się przy ul. Poniatowskiego w Gliwicach. Stanowi on najstarszy zachowany zabytek kultury żydowskiej w tym mieście. Na terenie kirkutu znajduje sie dawny […]
Anna Karolina Klys 5 listopada na Uniwersytecie Warszawskim młodzież z SN uzbrojona w laski i kastety pobiła studentki i studentów żydowskich, chcących wyjść bądź wejść do szkoły. Pobili też delegację żydowską, […]
Anna Karolina Klys Jednym z najlepiej znanych haseł przedwojennego antysemityzmu w Polsce jest „getto ławkowe”. Jednak sam sens tego słowa, a właściwie przyczyny, przebieg i skutki segregacji w szkołach (nie tylko na […]
Wieloodcinkowy serial o najwybitniejszym, póki co, fizyku wszech czasów, Albercie Einsteinie, zapisuje się jako świetne osiągnięcie kanału National Geographic. Opowiada bardziej o człowieku niż o myślicielu i legendzie. Geniusz (taki jest tytuł serialu) był jeśli nie […]
Ludwik Lewin Najlepiej pamiętam jak szedłem bardzo ciepłym czerwcowym wieczorem przez ulice Łodzi, wszystkie okna były otwarte i z każdego dochodził najpierw sygnał a potem głos spikera Wolnej Europy. I myślałem […]
Na zdjeciu pogrzeb ofiar pogromu w Kielcach. Do tragicznych wydarzeń doszło 4 lipca 1946 roku Pomimo upływu lat, ukazujących się kolejnych publikacji o pogromie „kieleckim”, pytań dotyczących genezy oraz przebiegu […]
Prawie 200 dawnych żydowskich mieszkańców Lublina i ich potomków zgłosiło dotychczas swój udział w Zjeździe Lublinerów, który odbędzie się w lipcu. Przed wojną Żydzi stanowili jedną trzecią mieszkańców Lublina. Zjazd Lublinerów, […]
Ulice, których nie ma, życie, które zniknęło Podczas II wojny światowej Niemcy zamordowali w obozach zagłady Żydów z lubelskiego Podzamcza. Potem wyburzyli ich domy, najpierw wywożąc wszystko co dało się […]
Jerzy Klechta Tym tekstem kończę relację o kimś, kto pozostawił po sobie wielkie dzieło, a o którym, jakby się wszyscy uparli, zapomniano. Dzieje się tak z ludźmi nie tuzinkowymi, […]
Napisal i przyslal Jerzy Klechta Irena Sendlerowa (ps.”Jolanta”).Zmarła 12 maja 2008. Ur.1910, dzieciństwo w Otwocku.Bawiąc się z żydowskimi dziećmi nauczyła się jidisz. Studiując na Uniwersytecie Warszawskim, podczas getta ławkowego […]
– O swoim pochodzeniu dowiedziałem się, gdy umierała moja katolicka mama. Kiedy to do mnie dotarło, Chciałem krzyczeć na ulicy: Jestem Żydem! – opowiada Jachol Zeman, Żyd z Zielonej Góry. O swoim żydowskim pochodzeniu dowiedział się wiele lat po wojnie, […]
Wspomnienie O Zofii Kossak-Szczuckiej Wybitna polska pisarka, słynąca jako autorka powieści historycznych, które doczekały się licznych zagranicznych przekładów. Ideowo związana z endecją, była współzałożycielką Tymczasowego Komitetu Pomocy Żydom, przekształconego później w „Żegotę”, […]
Wykład prof. Jerzego Eislera zorganizowany w ramach Szkoły Otwartej w Liceum im. Tadeusza Reytana w Warszawie
Fragment wspomnień Ireny Bołądź-Gutsch z okresu, gdy jako siedmioletnia dziewczynka przebywała w miejscowości Nacza ( na Wileńszczyźnie). Opisywane morderstwo miało miejsce latem 1941 roku. Wszyscy byliśmy wystraszeni, ale jednocześnie ciekawi, co […]
Napisal i przyslal Ludwik Janion Krytyk nie powinien być zachwycony… A jestem zachwycony. Właśnie odłożyłem „Tajemnicę…” I gdyby nie to, że ja to przecież wiem, że leżą tu obok stertami książki ŻiHu, […]
Jedna z białostockich ulic będzie nosiła imię Nory Ney – przedwojennej aktorki związanej z miastem. Radni przegłosowali w poniedziałek lokalizację zaproponowaną przez prezydenta. Upamiętnienie Nory Ney, to pomysł inicjatorek projektu Dziew/czyny, z […]
15 października 1944 r. rządzący Węgrami admirał Horthy odstąpił od sojuszu z Hitlerem. Radość na Węgrzech trwała krótko. Władzę wkrótce przejęli faszyści, którzy z zapałem przystąpili do eksterminacji Żydów. Jak widzisz, mój […]
WŁODZIMIERZ HOLSZTYŃSKI· GRUDZIEŃ 2016 Firma w której pracowałem miała 3 działy. Największy był “radar”. Dlatego cała firma była traktowana jako defense contractor – w Polsce by się powiedziało coś jak dostawca dla ministerstwa […]
JESTEM 92letnim WETERANEM POWSTANIA WARSZAWSKIEGO W KTÓRYM BRAŁEM CZYNNY UDZIAŁ W PLUTONIE PORUCZNIKA WILKA, W GRUPIE BASZTA, W ARMJI KRAJOWEJ NA MOKOTOWIE. NASZĄ JEDNOSTKĘ SZWABY ZDECYMOWALI I PRZEŻYŁEM WTEDY ZGROZĘ […]
Przyslala Rimma Kaul Historia dziewczynki uratowanej z warszawskiego getta – Nie jesteś ani moją córką, ani córką mamy. Jesteś żydowskim dzieckiem uratowanym z getta – powiedział ojciec. Ta chwila była straszna […]
Moje korzenie liczą niemal 2600 lat, moi przodkowie dokonali przełomowego wkładu w cywilizację świata i byłem obecny na Bliskim Wschodzie od Afryki Północnej do Żyznego Półksiężyca. Widzicie, jestem Żydem z arabskiego świata. […]
Ponad połowa żydowskiej społeczności Izraela to uchodźcy i potomkowie uchodźców żydowskich z arabskich krajów. Uciekali przed prześladowaniami i śmiercią. Było ich więcej niż Arabów, którzy uciekli z Izraela. Nie otrzymywali pomocy ONZ, […]
RELACJA Z DEBATY W ŻYDOWSKIM INSTYTUCIE HISTORYCZNYM „Żydowskie dylematy Andrzeja Wajdy” – debata pod takim hasłem odbyła się w Żydowskim Instytucie Historycznym w ramach cyklu Czwartki na Tłomackiem. Była ona pierwszą z […]
Wystawę poświęconą historii podobozu Monowitz, utworzonego przy budowanych przez Niemców zakładach, można zobaczyć w budynku obsługi zwiedzających obok b. obozu Auschwitz II-Birkenau – podali jej twórcy z Fundacji Pobliskie Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau. […]
Napisal i przyslal Heniek Grengras Zredagowala Anna Karolina Klys Moja praca polegała na tym, że odbierałem kopie potwierdzeń wpłat od inkasentów, którzy koło 12.00 wracali z miasta gdzie zbierali po domach […]
Przedwczoraj obchodzilismy rocznicę jednego z najważniejszych wydarzeń poprzedzających odrodzenie Państwa Izrael. 29 listopada 1947 r. kraje członkowskie ONZ zagłosowały za ustanowieniem państwa żydowskiego. Zgromadzenie Ogólne przyjęło rezolucję nr 181, rekomendującą podział na […]
Po wojnie w jednym z domów na terenie getta odnaleziono książkę. Na jej marginesach ktoś prowadził dziennik. Kto był autorem notatek w czterech językach? Po 72 latach ustaliła to Ewa Wiatr, łódzka […]
(…) rozważania te adresuję nie do fanatyków i pogrobowców faszyzmu, nie do wojujących antysemitów, z którymi dyskutować nie ma sensu. Piszę więc z myślą o przeciętnych, łagodnych i dobrych ludziach, którzy mówią […]
Wywiad przeprowadziła Jurata Bogna Serafińska Panie Włodku – przeczytałam w Internecie Pana traktat o liberałach, znalazłam stronę z zadaniami matematycznymi, długo szukałam strony z poezją. Na szczęście ma Pan swoje miejsce na […]
Leonard Cohen nie żyje. Gwiazda muzyki, kanadyjski poeta i autor piosenek odszedł w wieku 82 lat w Kalifornii. Zapamiętamy go zwłaszcza z takich ballad jak “In my secret life” czy “I’m your […]
Napisal i przyslal Heniek Grengras Autobus na linii Tel Awiw- Ramart-Icchak do dziewiątej rano kursował co pół godziny. Wstawałem rano razem z moimi gospodarzami, jedliśmy śniadanie- szklanka soku pomarańczowego i bułka […]
Tablica pamiątkowa na ścianie kamienicy, w której mieściła się „Honoratka” (7 czerwca 2012) Kawiarnia „Honoratka”, przez wiele lat jedyna w Łodzi prywatna kawiarnia, została założona w 1948 roku przez warszawiankiKwiatkowską i Pomirską, […]
Myślę, że mówiąc dziś o Edelmanie trzeba pamiętać przede wszystkim to, co mówił o człowieku i ludzkiej naturze. Marek zawsze był obrońcą słabszych. Mówił, że trzeba bronić słabszych, bo Żydem jest ten, […]
Przyslal Mateusz Kaminski Po II wojnie światowej organizacje żydowskie poszukiwały i odzyskiwały żydowskie dzieci, które w czasie wojny zostały umieszczone w polskich rodzinach chrześcijańskich. Jehuda Bornstein odnajdywał je i umieszczał w domu […]
Nareszcie jesteśmy razem! Janek, Zalko z żoną Jafą (była sabrą tzn. Żydówką urodzoną w Palestynie ) i 5 miesięcznym niemowlakiem, i ja z Lusią i Anią. Brakowało tylko Heli z mężem i […]
Najnowsze komentarze