Nadeslala Maria Ciesielska

Sprawiedliwy wśród Narodów Świata – tytuł przyznany:

18 kwietnia 1982

• Ludwik Żurowski

Ukrywający się:

wrzesień 2014, dr Maria Ciesielska / red. Klara Jackl

Dr Ludwik Żurowski w okresie okupacji pełnił funkcję lekarza odpowiedzialnego za walkęz chorobami zakaźnymi wśród pracowników polskich i żydowskich fabryk w Krakowie. Dziękitemu mógł swobodnie poruszać się po całym mieście, a także wchodzić do getta. Dziękipomocy farmaceuty Tadeusza Pankiewicza przemycał tam m.in. farbę do włosów, która byłabardzo potrzebna siwiejącym mężczyznom. Niemcy, widząc osoby starsze nie chcielizatrudniać ich do pracy i wysyłali do obozów. Żona dr. Żurowskiego przygotowywaław aptecznych butelkach mikstury tłuszczu i cukru, które ten zabierał do getta w celudożywiania chorych.

Dr Żurowski był także lekarzem w jednej z fabryk amunicji w Krakowie. Przekonał dyrektora fabryki, że wśród pracowników zakładu rozprzestrzenia się rzadka choroba, typowa dla Żydów, którą leczyć potrafią jedynie lekarze żydowscy. Obawiając się przerwy w produkcji, dyrektor wyraził zgodę na zatrudnienie dr Bibersteina – przedwojennego szefa dr. Żurowskiego. Od tego momentu obaj wspólnie leczyli robotników w fabryce.

Dr Żurowski pośredniczył także w przekazywaniu informacji między Żydami w getcie i tymi po „stronie aryjskiej”.

W marcu 1943 r. doktor pomógł uciec z getta rodzinie Aleksandrowiczów – profesorowi Julianowi Aleksandrowiczowi, jego żonie Marii i synowi Jerzemu. Umieścił ich w mieszkaniu profesora Andrzeja Stopki, gdzie zostali zatrudnieni jako służący. Dr Żurowski pośredniczył dodatkowo w ich kontakcie z rodzicami przebywającymi w obozie w Płaszowie.

W ucieczce z getta pomógł również chorej na raka piersi Żydówce. Niestety została ona ujęta w pociągu. W jej walizce znaleziono recepty podpisane przez dr. Żurowskiego. Zalecanym lekiem była morfina, która uśmierzała ból chorej. Gestapo zaaresztowało doktora  – był przesłuchiwany i bity, ale nie wyjawił niczego.

Julian Aleksandrowicz, dzięki fałszywym dokumentom, został aktywnym członkiem Armii Krajowej (ps. „Doktor Twardy”). Swoje wspomnienia z okresu partyzantki opisał w pamiętniku pt. Kartki z dziennika doktora Twardego, który dedykował, jak to określił, Ludziom Prawdziwym. Wśród nich wymieniony został także dr Żurowski. Po wojnie Julian Aleksandrowicz został profesorem hematologii. Mieszkał z rodziną w Krakowie, utrzymująckontakt z osobami, które go uratowały.

BIBLIOGRAFIA

• Archiwum Yad Vashem, 2104
• Gutman Israel red. nacz., Księga Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, Ratujący Żydów podczas Holocaustu, Kraków ISBN: 978-83-87-832-59-9, 2009
• Bartoszewski Władysław, Lewinówna Zofia, Ten jest z ojczyzny mojej, ISBN: 978-83-247-0715-7,

  Publikacja ta składa się z 3 części: zarysu monograficznego problematyki pomocy Żydom; zbioru wydanych dokumentów niemieckich i polskich dotyczących losu Żydów oraz pomocy Żydom; zbioru relacji powojennych Polaków i Żydów dotyczących pomocy.