Ciekawe artykuly

ŚWIETNOŚĆ PRZYWRÓCONA

Napisal i przyslal

Natan Gurfinkiel


 

nie zdzierajmy kołdry z konopnickiej, bo mało co może być bardziej kompromitujące, niż właśnie to. trzymajmy się tego, co przystoi, gdy wymienia się nazwisko autorki – nie przekraczajmy ram dyskusji na temat walorów jej twórczości…

Znany duński slawista i literaturoznawca, dr Engur Finkiel opublikował ostatnio wyniki swoich wieloletnich badań nad twórczością p. Marii Konopnickiej, zatrudnionej w przeszłości na etacie Wielkiej Poetki Narodowej. Autorka, będąc artystką żywo reagującą na aktualne problemy społeczne, takie jak traktowanie zwierząt („Nasza szkapa”) czy wyjazdy z Kraju („Pan Balcer w Brazylii”), lub żywienie się ekologicznymi darami przyrody („Na jagody”) czy wręcz losy dzieci pozbawionych rodziców (” O krasnoludkach i sierotce Marysi”), nie mogła przecież tworzyć w oderwaniu od zasobów leksykalnych polszczyzny.

Drogą wytrwałych badań dr Finkel ustalił niezbicie, że pierwotny tekst „Roty” był mniej więcej o 17, 3 % dłuższy od tego, który często wykonywany na uroczystościach państwowych i sprywatyzowanych wszedł do narodowego śpiewnika Polaków. Bezlitosna cenzura, najpierw kościelna, a następnie komunistyczna, a jeszcze później narodowo katolicka w czasach demokratury Bliźniaków, a nawet już za rządów Plajtformy Obywatelskiej odarła pieśń Wielkiej Poetki z ekspresji i pozbawiła miliony Polaków rozkoszy napawania się klejnotami mowy.

Biorąc pod uwagę ogólną tendencję mocnego osadzenia w realiach, przejawiającą się w całej twórczości Marii Konopnickiej, musiały one gęsto zdobić oryginalny tekst pieśni. Dr Finkiel po raz pierwszy w dziejach literaturoznawstwa polskiego opublikował więc tę wysoce patriotyczną pieśń w dawnym nieocenzurowanym kształcie. Dzięki pionierskiej pracy kopenhaskiego językoznawcy „Rota” odzyskała ostrze wyrazu, tak że nawet podwórkowy raper może bez oporów włączyć pieśń do swego repertuaru.

Nie rzucimy(kurwa) ziemi skąd nasz ród
Nie damy (kurwa) pogrześć mowy
Polski my (kurwa) naród, polski lud
Królewski (kurwa) szczep piastowy”

Nie będzie (kurwa) Niemiec pluł nam w twarz
I dzieci (kurwa) nam Germanik
Orężny (kurwa) wstanie hufiec nasz
Duch będzie (kurwa) nam hetmanił”…

Patriotyczne zaczadzenie kilku pokoleń Polaków sprawiło, że nikt nie zwrócił uwagi na rażący brak konsekwencji w tekście pieśni. Trzeba było dopiero, by mieszkający zagranicą autor wziął tekst pod lupę, nim wyszło na jaw uchybienie, niweczące całkowicie bogoojczyźniane przesłanie autorki. Skoro bowiem żadne pruskie powiernictwo nie napluje nam w twarz i nie przerobi naszych przaśnopolskich córek na Eriki Steinbach, to czy koniecznie trzeba już w następnej strofie posługiwać się germanizmami („hetmanił”) w celu podtrzymywania patriotycznych emocji?

appendix:

Tekst Engura Finkla zawierał również nieznane dotychczas szczegóły twórczości p. M. Konopnickiej. Jak bowiem udało się ustalić autorowi, na osiem lat przed śmiercią, w roku 1902 wydala ona pod pseudonimem Izames „Samouczek Polsko-Hebrajski dla dzieci izraelskich w Polsce”. Zainteresowanie tematyka żydowską ujawniło się już wcześniej w jej twórczości. Jego rezultatem była wydana w roku 1890 nowela „Mendel Gdański”

Jak wywodził Engur Finkel w odnalezionym obecnie aneksie do swego tekstu, forma i rytm każdego z przytoczonych czterowierszy pozwala nieomylnie ustalić autorstwo, bowiem artyzm dzieła i zawarty w nim ładunek intelektualny wyklucza możliwość porwania się na ułożenie samouczka przez jakiegokolwiek innego pisarza owej epoki. Dziełko zawierało alfabet hebrajski i każda jego litera opatrzona była wierszykiem dla lepszego zapamiętania i szybszego opanowania trudnej sztuki czytania:
Tet –

Tales szata biała,
Jako róży kwiecie,
W niej się będziesz modlić,
Gdy dorośniesz dziecię.

 Kaf –

Koszer jadać trzeba wedle przykazania,
Bo koszer to czyste, od chorób osłania,
Trefnego natomiast jadać się nie godzi,
Bo trefne nieczysty pokarm, który szkodzi.

 Resz –

Rebe – nauczyciel, uczy dzieci czytać.
Masz go moje dziecię zawsze chętnie witać,
Bo rebe nauczy cię ojczystej mowy,
I mądrość twych ojców włoży Ci do głowy.

 

Wszystkie wpisy Natana

TUTAJ

http://studioopinii.pl/nathan-gurfinkiel-swietnosc-przywrocona/

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.