Uncategorized

GUSTAW LANDAU-GUTENTEGER.

Gustaw Landau-Gutenteger (1862-1924)  należał do najwybitniejszych architektów łódzkich przełomu XIX i XX wieku.

Był architektem i inżynierem cywilnym. W 1879 roku kończył łódzką Wyższą Szkołę Rzemieślniczą, a następnie petersburski Instytut Inżynierów Cywilnych (1879-1884), który ukończył dyplomem inżyniera cywilnego X klasy, wyróżniony przez uczelnię złotym medalem.

W czasie studiów miejscem jego stałego zamieszkania była Warszawa, tam mieszkał jego ojciec Adolf i reszta rodziny. Już w okresie studiów używał przydomka Gutentiger – później w formie Gutenteger.

Po studiach odbywał przez rok praktykę zawodową w biurach architektonicznych Berlina i Wiednia. Następnie osiadł w Łodzi, gdzie w pierwszych latach zajmował się głównie projektowaniem budynków fabrycznych oraz kamienic.

W 1891 roku odbył podróż do Włoch i Szwajcarii. Uzyskał również w tym czasie prawo dokonywania wyceny budynków do ubezpieczenia. W 1891 roku zdobył pierwszą nagrodę we wszechrosyjskim konkursie na gmach giełdy w Odessie.

W tym samym roku spotkało go zawodowe niepowodzenie. W trakcie budowy domu Bławata i Muchnickiego przy ulicy Piotrkowskiej 82, nad którą sprawował nadzór, zawaliła się ściana, co spowodowało śmierć dwóch robotników. Architekt w wyniku procesu został skazany na siedem dni aresztu domowego.

Liczba realizacji architekta od początku lat 90. XIX stulecia stale rosła. Coraz częściej były to wystawne kamienice. Początkowo prezentują typowy dla architektury łódzkiej schemat funkcjonalny i kompozycyjny, a ich elewacje kształtowane są przy pomocy konwencjonalnie traktowanych form neorenesansowych. W drugiej połowie lat 90. XIX wieku stosowane przez architekta formy różnicują się i stają się coraz bogatsze.

Wielkomiejska kamienica Szai Goldbluma przy ulicy Piotrkowskiej 99, o fantazyjnej fasadzie neogotyckiej, zaprojektowana przez Gutentegera w 1898 roku

Na przełomie stuleci architekt brał udział w szeregu konkursów architektonicznych organizowanych w Warszawie, odnosząc liczne sukcesy: uzyskał zaszczytne wyróżnienie w konkursie na projekt gmachu Towarzystwa Sztuk Pięknych „Zachęta” w 1894 roku, II nagrodę w konkursie na warszawską siedzibę Towarzystwa Ubezpieczeniowego „Rosja”, II nagrodę w konkursie na hotel „Bristol” w 1898 roku oraz na dom Jankowskiego w Warszawie w 1901 roku.

Na początku XX wieku Landau-Gutenteger stał się czołowym łódzkim reprezentantem architektury secesyjnej. Ważną rolę w jego działalności odgrywało również budownictwo synagogalne. W styczniu 1902 roku współorganizował w Łodzi zjazd towarzyski absolwentów petersburskiego Instytutu Inżynierów Cywilnych.

Architekt zajmował się także z upodobaniem projektowaniem elementów wystroju, w tym dzieł kowalstwa artystycznego, a także scenografią teatralną (wykonał dekoracje do „Nory” Ibsena w 1910 roku).

Piotrkowska 29. Portal głównego wejścia ozdobiono kratą, najprawdopodobniej pomysłu samego Landau-Gutentegera, który będąc miłośnikiem sztuki kowalskiej, sam projektował wykończeniowe detale (czytaj TUTAJ).

Gustaw Landau-Gutenteger działał także w komisji budowlanej Towarzystwa Kredytowego Miejskiego, zajmującej się wyceną budynków, pod które brano pożyczki. Liczne realizacje, w tym synagogi, wiążą architekta silnie ze społecznością żydowską w Łodzi.

Ostatnie znane realizacje architekta pochodzą z lat 1911-1912, aczkolwiek wymieniany jest jako czynny działacz przez kalendarz „Czas” jeszcze w 1914 roku.

 

 

 Calosc TUTAJ

Kategorie: Uncategorized

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.