Przyslal Alexander Sharon
Wplyw hitlerizmu wyrazil sie w kilku projektach formulowanych przez „narodowcow”, których radykalne skrzydlo fascynowala polityka Trzeciej Rzeszy.
- Projekt ustawy zakazujacej szechity (uboju rytualnego). Projekt tej ustawy wniosla w lutym 1936 r. poslanka Janina Prystorowa , malzonka marszalka Senatu, Aleksandra Prystora.
Formalnie, uzasadniano go wzgledami humanitarnymi, co spowodowalo publiczna dyskusje na temat metod uboju bydla , w rzeczywistosci dominowaly wzgledy ekonomiczne: chec wyeliminowania kupcow i rzemieslnikow zydowskich z obrotu bydlem rogatym i ich miesem.
- Analogiczny charakter miala ustawa z marca 1938 r. zabraniajaca Zydom wytwarzanie i handel dewocjonaliami i przedmiotami kultu religii poza mojzeszowa.
- Wpowadzenie przeciwko zydowskim studentom systemu „ghetta lawkowego” na wiekszosci uczelni. Szczególnie drastyczny wypadek wprowadzenia ghetta lawkowego miał w wypadku w warszawskiej Szkole Inzynierskiej im. Wawelberga i Rotwanda, która spadkobiercy jej tworcow przekazali panstwu polskiemu z wyraznym zastrzezeniem, wykluczajacym stosowanie w niej dyskryminacji z przyczyn rasowych, religijnych lub narodowych.
- Inny jaskrawy przykład numerus clausus było ograniczenie dostepu do adwokatury dla Zydow
- Ustawa o pozbawieniu Zydow polskiego obywatelstwa
Ta ustawa jest tematyka ponizszego tekstu
Niektorzy politycy zwiazani z rzadem polskim pod naciskiem skrajnej prawicy zaczeli stopniowo akceptowac mozliwosc wprowadzenia rozwiazan prawnych jednoznacznie dysryminujacych Zydow, choc nadal pod pozorem rownosci wszystkich obywateli.
Pierwszym krokiem w tym kierunku stala się ustawa o pozbawieniu obywatelstwa, dotyczaca osob przebywajacych za granica. Opracowal ja dyrektor Departamentu Konsularnego MSZ Wiktor Tomir Drymmer, który uwazal, ze wiekszosc ludnosci zydowskiej w Polsce była wyobcowana, a olbrzymie przeludnienie zmuszalo do emigrowania.
Pisal on we wspomnieniach: „Wedlug przyblizonych obliczen MSZ mielismy na calym swiecie kilkadziesiat tysiecy obywateli polskich, co do których mielismy uzasadnione podejrzenie, ze nie urodzili się w Polsce, nie byli w Polsce i nie znaja jezyka polskiego. Wielu, jeśli nie wszyscy mieli wszelkie podstawy do uzyskanie obywatelstwa w kraju zamieszkania”. [Ref.1]
Departament konsularny MSZ przygotowal projekt przepisow pozwalajacy odebrac obywatelstwo osobom, które przebywaly dlugo poza krajem.
Gdy w marcu 1958 r. Austria zostala przylaczona do III Rzeszy, rzad stanal wobec mozliwosci wielu tysiecy Zydow obywateli polskich pozbawionych srodkow do zycia.
Wówczas projekt trafil do Sejmu, który po zacietej dyskusji, uchwalil ustawe z malymi poprawkami. [Ref.2]
Ustawa przewidywala min., ze pozbawic obywatelstwa polskiego mozna tego,
kto „dzialal na szkode panstwa poskiego”, „przebywajac nieprzerwanie
za granica conajmniej przez lat 5 po powstaniu panstwa polskiego,
utracil lacznosc z panstwowoscia polska”.
Uzasadnienie przedstawione przez rzad wskazywalo, e ustawa ma sluzyc przeciwko komunistom. Rzeczywiste motywy ujawnil Drymmer w Berlinie w maju 1938 r. na konferencji konsulow polskich rezydujacych w Niemczech: „ Cel ustawy […] przede wszystkim pozbycie się elementu niebezpiecznego (mniejszosci, a zwlaszcza Zydow, jako elementu destrukcyjnego)” [Ref 3]
Zarzadzil również szybkie rozpoczecie postepowania, zwlaszcza na terenie Niemiec. Przemawial za tym fakt, ze ustawodawstwo hitlerowskie stopniowo pozbawialo Zydow mozliwosci zarobkowania, a wiec nalezalo się liczyc z powrotem do Polski kilkudziecieci tysiecy spauperyzowanych osob. W sytuacji gospodarczej Polski przybycie tak licznej ilosci ludzi skazanych na korzystanie z opieki spolecznej byloby dodatkowym, powaznym obciazeniem.
Odbieranie obywatelstwa postepowalo powoli, wiec 6 pazdziernika 1938 r. Ministerstwo Spraw Wewnetrznych nakazalo kontrole paszportow obywateli polskich przebywajacych zagranica i zaopatrzenie ich w adnotacje potwierdzajace waznosc. Paszporty bez adnotacji nie upowaznialy do przekroczenia granicy polskiej po 29 pazdziernika. Intencja było sumaryczne uniemozliwienie powrotu wszystkim osobom, zagrozonym pozbawieniem obywatestwa.
Efekty tego okazaly się odwrotne od zamierzonych. Wladze niemieckie w dniach 28 i 29 pazdziernika usunely z Rzeszy 17 tysiecy Zydow obywateli polskich, przewaznie glow rodzin.
Wiekszosc udala się do rozmaitych miejscowosci, gdzie znalazla się na utrzymaniu rodzin oraz lokalnych komitetow pomocy. Około 6 tysiecy osob zatrzymano w pogranicznym Zbaszyniu, gdzie w prymitywnych warunkach oczekiwali na wyniki rozmow polsko-niemieckich.
Do konca sierpnia 1939 roku oboz w Zbaszyniu zostal zlikwidowany.
Ref.[1]
Calosc artykulu Drymmera „Zagadnienie zydowskie w Polsce w latach 1935-1939” zamieszczony w Zeszytach Historycznych Kultury paryskiej, 1968, nr 13, s.65-75 jest dostepne w sieci
http://www.kulturaparyska.com/pl/historia/publikacje/1968
Ref.[2]
Ustawa z dnia 31 marca 1938 r. „O Pozbawieniu obywatelstwa” jest dostepna w sieci (Dziennik Ustaw RP 1938, nr.22, poz.191:
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU19380220191
Ref.[3]
Archiwum Akt Nowych (AAN), Ambasada RP w Berlinie 3278, k.119-120
Kategorie: Uncategorized
To p. Walerian Domanski.Cala przyjemnosc po mojej stronie, Panie Walerianie. Prosze tylko zwrocic uwage na kilka „bykow” w tekscie, ktore ominelem. Anschluss Austrii zostal dokonany w 1938, nie w 1958 r. Numeracja antyzydowskich projektow RPII rowniez zostala uszkodzona.
Super artykul. Bardzo dziekuje.
W prawie wszystkich opisach wygnania Zydow polskich obywateli z Niemiec dokladnie 80 lat temu podawany jest graniczny Zbaszyn, a przeciez wyrzucanie polskich Zydow z Niemiec czy Austrii odbywalo sie na innych granicznych pzrejsciach.
Odkrylem krotki opis jak wygladalo wyrzucanie polskich Zydow z niemieckiego Bytomia do polskich Piekar Slaskich i jak zabawiali sie ludzkim ping-pongem pogranicznicy z obydwu stron.
Urywki z process Adolfa Eichmanna w Jerozolimie
Sesja No.17
(Czesc 4 z 5 czesci)
Swiadek Meyer
Witness Meyer:
I travelled there by night train. I arrived in the morning.
The expulsion of Polish Jews had taken place in a most terrible way. They
had taken these people from the trains, and had forced them to cross the
border during the night through the forest that was on both sides of the
border.
They forced the people on with shots and with dogs. I received the first
report from one of the men of the community in Beuthen, who had had the
courage that night to go with the emblem of the Red Cross or another such
organization in order to help the people there.
And he even succeeded in getting to the scene of events and he told me what had happened there that night.
I even found the rest of these refugees who had to return from the
border to Beuthen.
I found them in the synagogue and in other rooms of the
community there in a terrible condition. And I heard from all of them the
story of that night.
Presiding Judge: In other words, the Poles chased them back?
Witness Meyer:
Yes, the Poles obviously chased them back. They were between
the two sides and the Polish gendarmerie drove them back.
State Attorney Bar-Or: Back to the border?
Witness Meyer: Yes.
Jak zawsze solidnie i rzeczowo!
Panie Sharon, umieściłem cały tekst na mym profilu Facebook. Bardzo ciekawy.