7 września, 18:00-22:00
VII Płockie Dni Żydowskie: koncert „Szalom na wyszogrodzkim rynku” w Wyszogrodzie.
Zapraszamy na występy zespołów Jarmuła Band, Magda Brudzińska i Rzeszów Klezmer Band. Całość poprowadzi Teresa Wrońska: kierownik muzyczny w Teatrze Żydowskim w Warszawie, aktorka teatralna i kabaretowa, która opowie o żydowskim poczuciu humoru.
Koncert „Szalom na wyszogrodzkim rynku” odbędzie się w zachowanej scenerii dawnego sztetla. Kiedyś było to miejsce spotkań wielu kultur. Tu przenikały się wzajemnie zwyczaje żyjących obok siebie Polaków, Niemców, a przede wszystkim Żydów – uzupełniane obyczajami odwiedzających miasto ludzi Wisły. W Wyszogrodzie przed II wojną światową w mieszkało ponad 70 proc. Żydów.
Wyjazd dla chętnych do Wyszogrodu: o 17:00 spod pomnika Wł. Broniewskiego i z Placu św. Dominika w Sochaczewie

„Płockie dni żydowskie”, zaplanowane od 4 do 6 września to wydarzenie, które Muzeum Żydów Mazowieckich zamierza organizować co roku. Jest dowodem, że placówka w interesujący sposób chce zachęcać do poznawania wyjątkowej kultury żydowskiej również poza swoimi murami – współpracując przy tym z innymi podmiotami kulturalnymi.

Całość rozpocznie się w muzeum przy ul. Kwiatka 7. Tam 4 września o godz. 18 nastąpi otwarcie wystawy malarstwa i rysunku „Mój Korczak”. Zaprezentowanych zostanie blisko 20 prac Itzchaka Belfra, 90-letniego obecnie mieszkańca Izraela, wychowanka Janusza Korczaka. Poświęcone są m.in. Staremu Doktorowi – jednemu z największych pedagogów i twórców praw dziecka – i prowadzonemu przez niego słynnemu Domowi Sierot. Dzieła pochodzą ze zbiorów znanej płocczanki Romany Ludwickiej – Mierzejewskiej, laureatki Międzynarodowej Nagrody im. Janusza Korczaka. Itzchak Belfer podarował jej swoje prace z intencją powołania Centrum Korczakowskiego. Romana Ludwicka-Mierzejewska: „Na wystawie, którą zobaczymy, znajdziemy beztroskie sceny z życia na Krochmalnej, obrazki z kolonii letnich, jak i przejmujące sceny z przeprowadzki do getta i ostatniej podróży na Umschlagplatz, a stamtąd bydlęcymi wagonami do Treblinki. Artysta posłużył się w nich relacjami świadków, wyobraźnią i sercem”.

Dzień później „Płockie dni żydowskie” przeniosą się na Stary Rynek. Najpierw w restauracji Estera o godz. 17 rozpocznie się wieczór poezji poświęconej poetom getta warszawskiego, przygotowany i prowadzony przez członków Płockiego Stowarzyszenia Twórców Kultury. Zostanie zaprezentowana m.in. twórczość Władysława Szlengela, poety żydowskiego tworzącego w języku polskim. Także dokonania Icchaka Kacenelsona piszącego w jidysz i hebrajskim i Racheli Auerbach, znanej z tworzenia w języku polskim i jidysz.

Przed ratuszem o godz. 18 odbędzie się koncert „Kołysanki na wieczny sen” Leny Piękniewskiej z zespołem. Usłyszeć będzie można na żywo to, co zawiera płyta „Kołysanki na wieczny sen” wydana w 2012 r. – jest ona hołdem dla wielu pokoleń polskich Żydów. Lena Piękniewska to laureatka wielu festiwali, stypendystka prestiżowego Stypendium im. Marka Grechuty, na wspomnianym albumie śpiewa w języku polskim i hebrajskim. Na „Kołysankach…” jest miejsce na jazz, muzykę Wschodu, całość tworzy wciągający klimat. W trakcie koncertu, zorganizowanego we współpracy z Płockim Ośrodkiem Kultury i Sztuki, serwowana będzie bezpłatnie kawa po żydowsku.

W tym samym miejscu i czasie odbywać się będzie promocja książki autorstwa płocczan Jerzego Stefańskiego i Jana Przedpełskiego, od lat zaangażowanych w tematykę żydowską. Zawiera m.in. pół tysiąca biogramów płocczan pochodzenia żydowskiego. Publikacja przygotowana została na podstawie materiałów archiwalnych krajowych i zagranicznych, publikacji zwartych polskich i hebrajskich, artykułów prasowych, relacji ustnych. Wydarzenie zorganizowane jest we współpracy z Książnicą Płocką. Promocja książki zaplanowana jest również dzień później przed ratuszem o godz. 19.

Muzeum Żydów Mazowieckich na zakończenie „Płockich dni żydowskich” 6 września o godz. 18 zaprasza do siebie na projekcję 40-minutowego amerykańsko-izraelskiego filmu dokumentalnego „Terytoria”. Daje on wgląd w życie Izraelczyków z dawnego Związku Radzieckiego, którzy zamieszkali w osiedlach na Zachodnim Brzegu. Niektórzy z nich przenoszą się do osiedli w poszukiwaniu tańszego lokum, inni powodują się ideologią syjonistyczną, a jedni i drudzy są pod wpływem doświadczeń z przeszłości, gdy byli uciskaną mniejszością w ZSRR. Film – zajmujący się problemami tożsamości, religii i konfliktu – był prezentowany w ramach tegorocznej edycji Międzynarodowego Festiwalu „Żydowskie motywy” organizowanym przez Stowarzyszenie „Żydowskie motywy”.

Na Starym Rynku zaś o godz. 19 zaplanowane są gotowanie i degustacja czulentu, w specjalnie postawionej karczmie żydowskiej przez restaurację Estera. W tym czasie na żywo będzie grał płocki zespół Tourklezz, którego repertuar stanowią tradycyjne melodie żydowskie i współczesne opracowania muzyki klezmerskiej – np. „Lead Sheet”, „The Blessing Nigun” i „Ki Mitziyon”. Tourklezz to trio tworzone przez kontrabasistę Tomasza Krawczyka, klarnecistę Piotra Buchalskiego i akordeonistę Marcina Kalinowskiego. Zespół brał udział m.in. w stołecznym festiwalu Otwarta Twarda w 2010 r. i rok później w Światowym Kongresie Języka Hebrajskiego w Toruniu. To podczas niego płocczanie grali przy odsłonięciu tablicy poświęconej Zwi Hirschowi Kalischerowi (toruńskiemu rabinowi, jednemu z pionierów syjonizmu) i w ramach spektaklu światło i dźwięk przy fontannie Cosmopolis.

Wstęp na wszystkie wydarzenia w ramach „Płockich dni żydowskich” jest bezpłatny. Organizatorem wydarzenia jest Muzeum Mazowieckie – którego oddziałem jest Muzeum Żydów Mazowieckich – we współpracy z: Płockim Ośrodkiem Kultury i Sztuki, Książnicą Płocką, Płockim Stowarzyszeniem Twórców Kultury, Stowarzyszeniem „Żydowskie motywy” i restauracją Estera.