GREENPEACE

ZWALCZAMY ZUŻYCIE ARTYKULÓW JEDNORAZOWEGO UŻYTKU

Izrael jest „zawalony” plastikiem i uważa się, że ma najwyższe zużycie artykułów jednorazowego użytku na mieszkańca. W rzeczywistości przeciętny Izraelczyk zużywa rocznie 5 razy więcej produktów jednorazowego użytku niż jego europejski odpowiednik. Zniesienie jednorazowego podatku zaostrzy kryzys odpadowy w Izraelu i doprowadzi do szkód w przyrodzie, zwierzętach i zdrowiu publicznym – szkód, za które wszyscy zapłacimy. Nowy rząd musi promować rozwiązania i nagradzać izraelskie społeczeństwo za poważne uzależnienie od zanieczyszczających środowisko tworzyw sztucznych jednorazowego użytku.

Już dziś istnieją alternatywy dla zanieczyszczającego plastiku. Realnym wkładem w kraj byłaby promocja mechanizmów ekonomicznych, opartych na rozwiązaniach użytkowania i uzupełniania. Rozwiązania te są już wdrażane w wielu krajach świata i mogą stopniowo w wygodny, zdrowy i tani sposób wyprzeć jednorazówkę. Dofinansowanie zmywarek dla rodzin o niskich dochodach to tylko jedno z wielu rozwiązań, które mogą sprawić, że podatek będzie bardzo skutecznym narzędziem ograniczania zanieczyszczeń.

Fakty dotyczące szkodliwości zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi są niepodważalne, dlatego tak niefortunne jest, że ta kwestia stała się populistyczna i polaryzująca. Wartości zachowania przyrody i zdrowia to podstawowe wartości żydowskie, osadzone już w historii stworzenia z imperatywem „służenia i zachowania”. Wzywamy Ministra Finansów, Ministra Ochrony Środowiska i wszystkich posłów do Knesetu, aby wznieśli się ponad wąskie względy polityczne, zmienili wysokie ceny, jakie płacimy za konsumpcję plastiku, i zamiast znoszenia podatku – promowali całościowe rozwiązań, które pomogą w walce z odpadami z plastiku. 

We Francji używanie przyborów do jedzenia na wynos jest zabronione, a w Kenii od 5 lat nie ma plastikowych toreb.

„Rozpocznij nowy rok i jego błogosławieństwa”. Podczas gdy my walczymy w Izraelu, we Francji weszło w życie prawo, które jest kamieniem milowym w globalnej walce z zanieczyszczeniem tworzywami sztucznymi. Zgodnie z prawem restauracja posiadająca więcej niż 20 miejsc siedzących musi zapewnić swoim klientom naczynia wielokrotnego użytku. Oznacza to, że klienci na wynos nadal będą otrzymywać opakowania jednorazowe do domu czy biura, ale stoły pełne jednorazowych odpadów w restauracjach typu fast food nie będą już częstym widokiem.

 To prawo jest dodawane do długiej listy przepisów, które mają na celu zwalczanie zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi na całym świecie, zanieczyszczenia, którego szkody są znane od lat, ale które wydaje się tylko pogarszać z biegiem lat. W samym Izraelu branża wyrobów jednorazowego użytku odnotowała wzrost o 51% w ciągu 4 lat i generuje setki milionów szekli rocznie. Fakt, że żadna wycieczka po mieście lub na łonie natury nie może być kompletna bez zobaczenia plastikowych odpadów na ziemi, pokazuje, jak powszechne stało się zagrożenie.

Jak wspomniano, na całym świecie następuje przebudzenie w tej sprawie. W Azji już w 2002 roku w Bangladeszu podjęto decyzję o zakazie używania plastikowych toreb. W Afryce 5 lat temu w Kenii i Tanzanii zdecydowano, że nie należy używać plastikowych toreb. Turyści, którzy przybywają dziś do tych krajów z plastikowymi torbami, stwierdzą, że nie wolno im w nich wjeżdżać. Obecnie 14 krajów afrykańskich ma takie czy inne ustawodawstwo w tej sprawie. Podobne przepisy zaczęto również w Ameryce Południowej w tych latach, kiedy to w 2018 r. rząd Belize uchwalił ustawę, zgodnie z którą stosowanie jednorazowych tworzyw sztucznych w sektorze spożywczym zakończy się do 2021 r. W ubiegłym roku w Brazylii gigant spożywczy o nazwie ifood zobowiązał się radykalnie ograniczyć użycie plastiku w swoich dostawach.

To, co łączy te prawa, to fakt, że nie istniałyby bez aktywnego i czujnego udzialu społeczeństwa obywatelskiego. We Francji była to organizacja obywatelska o nazwie „Zero Waste France”, która naciskała na postęp legislacyjny. W Chile dwie organizacje o nazwie „Oceania Chile” i „Plastic Oceans – Chile” przedłożyły chilijskiemu organowi ustawodawczemu raport, w którym z jednej strony szczegółowo omówiły problem zanieczyszczenia tworzywami sztucznymi, a z drugiej problemy związane z istniejącym prawodawstwem Efektem pracy tych dwóch organizacji było najbardziej zaawansowane ustawodawstwo w tej dziedzinie.W Brazylii również organizacja z Oceanii wykorzystała protest społeczny, który powstał po serialu telewizyjnym, w którym widziano uczestników zamawiających dania na wynos z jednorazowymi naczyniami. Organizacja wykorzystała protest do podpisania ponad 20 000 osób pod petycją wzywającą do aplikacji, dzięki której klienci mogą zamawiać żywność bez plastiku.

A tymczasem w Izraelu cofamy się. Dla wszystkich jest jasne, że przyszłość będzie bez produktów jednorazowego użytku. Już dziś istnieją alternatywy dla zanieczyszczającego plastikiem a realnym wkładem w kraj będzie promocja mechanizmów ekonomicznych opartych na rozwiązaniach zużycia i uzupełniania, rozwiązania jak widzimy są już wdrażane w wielu krajach na świecie i mogą stopniowo przyjąć miejsce jednorazówki w wygodny, zdrowy i tani sposób. Dofinansowanie zmywarek dla rodzin o niskich dochodach to tylko jedno z wielu rozwiązań, dzięki którym podatek może stać się skutecznym narzędziem ograniczania zanieczyszczeń.

Zdjecie z Ministrem Josi Sarid, kiedy pracowalam w Instytucie Obrony Otoczenia i Ekologii

Zosia Braun. Tel Aviv