–Wiersze, piosenki i opowiadania zbieram od czasów szkolnych. Wyszperane z najbardziej zapomnianych zakamarków opuszczonych strychów oraz zakurzonych bibliotecznych półek, znalezione przypadkowo w starych czasopismach i książkach… Wpisywane mozolnie do zeszytów aż do 1996 roku, kiedy to postanowiłem „wrzucić” je do Internetu. Tak powstała strona „Listów z krainy snów…” (www.wiersze.co). Niech ponownie ożyją i będą źródłem nadziei i siły dla innych

Ostatnio było o piosenkach i wierszach, to teraz będzie o książkach i filmach. Z ostatnich zdobyczy: udało mi się wypatrzyć na targu i upolować w dobrej cenie ciekawe wydanie „Tajemnych władców”. Oto opis:

„Tajemni władcy. Lekarze dyktatorów i wielkich tego świata” Phillip Vandenberg

„Phillip Vandenberg w „Tajemnych władcach” przedstawia kilka ważnych wydarzeń z niezwykłej perspektywy – z pozycji lekarzy wybitnych postaci historycznych – i dochodzi do zaskakujących wniosków. Bo kto wie, że np. Roosevelt jechał na konferencję do Jałty nie zdając sobie sprawy z tego, że jest śmiertelnie chory? Jego lekarz zataił to przed nim. Z wielką starannością Vandenberg przeglądał wyniki badań lekarskich, dzienniki, historie choroby i wyniki sekcji, by niektóre rozdziały historii napisać od nowa.

Zamówiłem już i otrzymałem z wydawnictwa Znak z Krakowa kilka interesujących nowości, m.in.:

„Na łasce brutali. Kobiety w świecie medycyny” Olivia Campbell

Jeszcze na początku XIX wieku zawód lekarza wykonywali tylko mężczyźni. Kobiety masowo umierały na uleczalne choroby, bo unikały opieki medycznej. Badania prowadzono w poniżający i często bolesny sposób, a lekarze nie rozumieli problemów zdrowotnych kobiet.

Porody odbierano pod kilkoma warstwami koców, bo medycy wstydzili się nagości rodzącej. Z tego samego powodu wielu z nich nie miało pojęcia o kobiecej anatomii. Nic dziwnego, że w Paryżu przez prawie całe stulecie żadna kobieta nie przeżyła cesarskiego cięcia! Uważano, że „istnieje mnóstwo przypadków chorób, które lekarz potrafi wyleczyć dzięki temu, że jest mężczyzną”. Dla pacjentek oznaczało to jedno: bycie na łasce brutali.

W takim świecie trzy kobiety znalazły w sobie siłę i determinację, żeby otworzyć przedstawicielkom swojej płci drzwi do zawodu lekarza. Podanie Elizabeth Blackwell o przyjęcie na studia medyczne uznano za świetny żart i tylko dlatego rozpatrzono je pozytywnie. W Szkocji wściekły tłum chciał zabronić studentkom wstępu na salę wykładową. Mimo to zdobyły one wykształcenie, rozpoczęły praktykę lekarską i wywołały prawdziwą rewolucję. Sprawiły, że medycyna zaczęła w końcu dostrzegać potrzeby kobiet w zakresie zdrowia. „Ważny rozdział historii kobiet i medycyny” „Publishers Weekly”.

„Sławne psy i ich ludzie” Michał Korda

Wybitni pisarze, politycy, muzycy i sportowcy. Co ich łączy? Wszyscy mają psa! Lewis Hamilton swoje dwa buldogi brytyjskie traktował jak dzieci. Jednego z nich wciąż zabiera do padoku, aby nie musieli za sobą tęsknić. Psy Kory były śmieszne i grzeczne. Mila przynosiła do domu cały las, Pikuś w głębi serca był kotem, a Ramona – zaklętą w suczce włoską arystokratką. Barack Obama, zgodnie z obietnicą daną swoim dzieciom, po wygranej rozpoczął poszukiwanie psa dla całej rodziny. Portugalskiego psiaka Bo pokochali wszyscy, łącznie z bohaterami komiksów DC. Psy Ariany Grande grają i śpiewają w jej teledyskach i utworach, choć więcej radości sprawia im tweetowanie. Elżbieta II była nie tylko matką monarchii, ale i arystokratycznej rasy psów – Welsh Corgi Pembroke. McQueen podróżował ze swoimi pupilami, a jeśli nie podróżować nie mógł – dzwonił do nich. John Steinbeck w tytule jednej ze swoich książek umieścił imię swojego psa – Charleya, który pomógł mu zwiedzić wszystkie stany Ameryki i nie zwariować. Czy psy potrafią żyć bez swojego właściciela? Czy zrobią wszystko, by zaskarbić sobie jego sympatię? Jak szalone mają upodobania i wymagania? Czy są najwierniejszymi przyjaciółmi człowieka? A może jest odwrotnie? Kto kogo potrzebuje bardziej? Pies człowieka, czy człowiek psa?

Z filmów ostatnio obejrzałem m.in.:

Profesor i szaleniec (2019)

Profesor James Murray rozpoczyna pracę nad przygotowaniem słów do pierwszego wydania słownika Oxford English Dictionary…
Zwiastun: https://www.youtube.com/watch?v=ESYU-bkmxuI

Tulipanowa gorączka (2017)

Podczas pracy artysta zakochuje się w młodej i zamężnej kobiecie. Planując wspólną przyszłość, kochankowie postanawiają sprzedać cenną cebulkę tulipana.
Zwiastun: https://www.youtube.com/watch?v=2scrU45_hGI

Joanna (2010)

Żona polskiego żołnierza ukrywa w mieszkaniu młodą Żydówkę. Podporządkowuje całe swoje życie, by ocalić dziecko.
Zwiastun: https://www.youtube.com/watch?v=IwZKyzZ4L4w

Wielka woda (serial)

Wrocław, rok 1997. Naukowcy i lokalne władze muszą podjąć szereg niewyobrażalnie trudnych decyzji, gdy do miasta zbliża się potężna fala powodziowa.
Zwiastun: https://www.youtube.com/watch?v=lG9YFC0Lj0A

Trzy tysiące lat tęsknoty (2022)

Zadowolona z życia uczona, spotyka Dżinna, który oferuje jej spełnienie trzech życzeń w zamian za swoją wolność.
Zwiastun: https://www.youtube.com/watch?v=BlLO4hwY5x0

A dziś rusza w kinach prawdziwa uczta dla wszystkich kinomaniaków – festiwal filmowy „Millennium Docs Against Gravity”. Oto niektóre filmy, na które warto zwrócić uwagę*. W dniach 23 maja – 4 czerwca filmy będzie można obejrzeć także w Internecie.

1. „Najdłuższe pożegnanie”. Pokonać grawitację w sensie dosłownym już się człowiekowi udało. Podobno w ciągu następnej dekady NASA będzie w stanie wysłać astronautów na Marsa – i sprowadzić z powrotem. Pytanie, czy człowiek poradzi sobie z trzyletnią izolacją? Psycholog dr Al Holland bada skutki przedłużającej się separacji od Ziemi, by opracować mechanizmy radzenia sobie z ekstremalną pod wieloma względami sytuacją. Efekty pokazuje Ido Mizrahy w filmie „Najdłuższe pożegnanie”.

2. „Zróbmy lepszego człowieka”. Tytuł nie jest przypadkowy. W 2018 r. światowej sławy chiński genetyk He Jiankui ogłosił, że na świat przyszły bliźniaczki, których genom zmodyfikowano, aby zabezpieczyć przed zakażeniem HIV od rodziców. Po czym nagle zniknął. A to dopiero początek tej historii. Śledztwo prowadzi dokumentalista Cody Sheehy.

3. „Scena myśli”. Werner Herzog przemierzył już z kamerą przynajmniej pół świata, teraz postanowił zgłębić tajemnice ludzkiego mózgu. W „Scenie myśli” zaskakuje wybitnych naukowców nieoczywistymi pytaniami, próbując zaspokoić swoją ciekawość. Błyskotliwa opowieść o wyzwaniach nowoczesnej neurotechnologii prowadzi reżysera do refleksji, że nauka staje się fikcją a fikcja nauką.

4. „Świat po pracy”. Co znaczy dziś słowo „praca”, jeśli większość z nas w niedalekiej perspektywie zastąpić mają roboty i AI? Zastanawia się nad tym Erik Gandini, twórca „Wideokracji” i „Szwedzkiej teorii miłości”. W „Świecie po pracy” podszedł do tematu ze znanym sobie poczuciem humoru. W Kuwejcie zapis w konstytucji sprawia, że na jednym stanowisku zatrudnionych bywa 20 osób, które nie mają nic do roboty. Koreańczycy wyłączają komputery po 14 godzinach, zaś Amerykanie z obawy o utratę pracy rezygnują z urlopów.

5. „Całe to piękno i krew”. Nagrodzone Złotym Lwem „Całe to piękno i krew” to nowy dokument Laura Poitras. Laureatka Oscara za „Citizenfour” opowiada o artystce, która od lat była jej inspiracją: Nan Goldin. Goldin zasłynęła intymnymi zdjęciami z życia nowojorskiej bohemy w cieniu heroiny i AIDS. Dziś walczy z rodziną Sacklerów, którzy sponsorują galerie i muzea, a dorobili się na produkcji opioidów.

6. „Jane Campion. Kobieta kina”. Z kolei Julie Bertuccelli, współpracowniczka Krzysztofa Kieślowskiego, opowiada o kobiecie, która wypracowała sobie autorytet i pozycję w branży zdominowanej przez mężczyzn. „Jane Campion. Kobieta kina” to biografia opowiedziana poprzez fragmenty filmów, materiały z planów, a przede wszystkim rozmowy z reżyserką. Dorobek Jane Campion okazuje się opłacony wysiłkiem i osobistymi traumami.

7. „Siostrzeństwo świętej sauny”. W saunie odkrywamy nasze ciała. Ale bohaterki filmu nagrodzonej na Sundance Anny Hints wśród pary i żaru obnażają również emocje. W bujnym, zielonym lesie gdzieś w południowej Estonii w procesie wspólnotowego oczyszczania dzielą ze sobą sekrety, wypędzają z siebie lęki i wstyd. „Siostrzeństwo świętej sauny” kręcono na przestrzeni 8 lat.

8. „Pieśni wielorybów”. Narratorem tej opowieści jest francuski aktor Jean Dujardin, a bohaterem – wieloryb. Jean-Albert Lièvre pozwala widzom przyjąć perspektywę wielkiego ssaka. Wieloryby żyją na Ziemi od 40 milionów lat, a dziś, w obliczu zmian klimatycznych, ich rola okazuje się kluczowa. Dlaczego? I jakie jeszcze sekrety skrywają „Pieśni wielorybów”?

9. „I król rzekł: ‘Co za fantastyczna maszyna!’”. Pozostańmy przy oceanie, w tym wypadku współczesnej kultury medialnej. Przemierzają go Axel Danielson i Maximilien Van Aertryck w „I król rzekł: ‘Co za fantastyczna maszyna!’”. To nie tylko kronika postępu od wynalezienia camera obscura po kamerki internetowe i współczesne Hollywood, ale też refleksja nad mechanizmami propagandy oraz konsekwencjami wszechobecnej obsesji obrazu.

10. „Kult końca świata”. Zaczęło się niewinnie: od założenia szkoły jogi w Tokio. Skończyło na zamachu w metrze przy użyciu sarinu. W „Kulcie końca świata” Ben Braun i Chiaki Yanagimoto odkrywają kulisy powstania i działania sekty Najwyższa Prawda. Jednak film można potraktować szerzej jako opowieść o ekstremizmie.

11. „Prawy chłopak”. Na koniec historia z cyklu „kiedy chłopak spotyka dziewczynę”. Konkretnie „Prawy chłopak”. Taki tytuł nosi dokument Hanny Nobis o 22-letnim Antku z Wrocławia. Dotąd jego życie kręciło się wokół organizacji nacjonalistycznej i bractwa różańcowego. Teraz poznaje Weronikę, dziewczynę o skrajnie innych poglądach od tych, które sam wyznaje. Czy to go zmieni?

20. edycja Millennium Docs Against Gravity odbędzie się w dniach 12-21 maja w kinach w ośmiu polskich miastach (Warszawa, Wrocław, Gdynia, Poznań, Katowice, Łódź, Bydgoszcz i Lublin) oraz od 23 maja do 4 czerwca online na mdag.pl

* Źródło: „Dla którego filmu Nagroda…” Piotr Guszkowski (GW, 10.05.2023).

Miłej nocy i dobrych snów

Jarek Kosiaty

Listy z krainy snów – http://www.wiersze.co

Wszystkie wpisy Jarka TUTAJ