To jedyny europejski kraj, w którym nie było Holocaustu. Ale dziś co trzeci Brytyjczyk uważa, że “interesy Żydów są zupełnie inne od interesów reszty”.

Pierwsi Żydzi przybyli na Wyspy w czasach Wilhelma Zdobywcy. Szybko zakosztowali typowej dla średniowiecznej Europy nienawiści, z dyskryminacją przejawiającą się przede wszystkim ograniczeniami osiedlenia i wyższym opodatkowaniem. Oskarżenia o mordy rytualne prowadziły też do pogromów.

W 1290 r. król Edward I wydał edykt o wygnaniu, który nakazywał wszystkim Żydom opuścić Anglię, a tym, którzy przyjęli chrzest, pozwalał zostać w specjalnych strefach osiedlenia. Choć implementacja edyktu była niezbyt szczelna, to oficjalnie Żydom pozwolił powrócić na Wyspy dopiero Oliver Cromwell w połowie XVII w. Mimo to Żydzi wybierali Anglię na swoją ojczyznę przez cały XVIII, XIX i pierwszą połowę XX w. – napływały kolejne fale uciekających przed dyskryminacją na kontynencie, ze szczególnym uwzględnieniem fali imigracji z Rosji, która właściwie stworzyła wschodni Londyn.

GDY W POLSCE LEGALIZOWANO GETTA ŁAWKOWE

W 1922 r., gdy w Warszawie endecka młodzieżówka demonstrowała przeciwko wyborowi Gabriela Narutowicza na prezydenta z hasłami „Precz z wybrańcem Żydów”, do brytyjskiego parlamentu z list Partii Konserwatywnej wszedł po raz pierwszy Oswald Mosley, późniejszy twórca Brytyjskiej Unii Faszystów (BUF).

BUF była wspierana finansowo, organizacyjnie i wizerunkowo przez Mussoliniego i Hitlera, jednak faszyzm nigdy nie odniósł w Królestwie sukcesu – mimo iż antysemityzm był w brytyjskim społeczeństwie jadowity i powszechny, zarówno wśród klas pracujących, jak i wśród arystokracji. Najsławniejszym z brytyjskich sympatyków Hitlera był król Edward VIII, który w atmosferze skandalu polityczno-obyczajowego abdykował po niespełna roku rządów pod koniec 1936 r.

Krótko przed wojną państwo zaczęło otwarcie zwalczać swoich faszystów: gdy w Polsce rząd wprowadzał prawo legalizujące getta ławkowe na uczelniach, Londyn przyjął wymierzone w BUF prawo zakazujące mundurowania szeregów partyjnych i wymagające zgody policji na marsze polityczne. W 1940 r., gdy Londyn aktywnie przystąpił do wojny z Hitlerem, Mosley i kilkuset innych polityków BUF zostało internowanych; spędzili wojnę pod kluczem.

Przed wojną, podczas niej i po jej zakończeniu do Wielkiej Brytanii przybyło wielu żydowskich uchodźców – w 1951 r. ich liczba szacowana była na 420 tys., co stanowiło niespełna 1 proc. populacji.

Po wojnie skrajna prawica próbowała się organizować, co doprowadziło m.in. do powstania sławnej Grupy 43 – ok. 300 brytyjskich eksżołnierzy o żydowskich korzeniach, którzy w Londynie rozbijali faszystowskie bojówki. Grupa oficjalnie rozwiązała się po trzech latach, twierdząc, że „bezpośrednie zagrożenie” minęło, ale również dlatego, że inne organizacje żydowskie uznawały, że szkodzi wizerunkowi brytyjskich Żydów.

Gdy w 1947 r. Brytyjczycy powiesili trzech członków Irgunu (podziemnej organizacji zbrojnej działającej w Brytyjskim Mandacie Palestyny w latach 30. i 40.), a Irgun w odpowiedzi zamordował dwóch brytyjskich sierżantów, w Wielkiej Brytanii doszło do zamieszek, atakowano żydowskie sklepy i podpalano synagogi; nikt jednak nie zginął.

MUZUŁMANIE I SKRAJNA LEWICA

Wiecej TUTAJ