Uncategorized

Jidysze piraten – legendarna piosenka o żydowskich piratach

z portalu

logo.erec.israel

Tłumaczenie z języka hebrajskiego na język polski i transliteracja pod klipem.Dowcipny utworek opowiada o polskich Żydach, którzy udają się w morską podróż. Po drodze, czego nie da się nie zauważyć w klipie, podziwiają na przykład urodę neapolitańskich “dziewcząt”, a ich przygoda kończy się, gdy zawijają do Jafy, portu Palestyny i wysiadają na brzeg, by pozwiedzać, a dostają powołania do wojska i stają się Chórem Rabinatu Wojskowego.

W piosence w wykonaniu Zespołu Marynarki Wojennej Izraela pojawia się też dopiero debiutujący Shlomo Artzi (na zdjęciu).

Pod warstwą komiczną tego tekstu kryje się historia Exodusu rzeszy europejskich, aszkenazyjskich Żydów, którzy drogą morską udawali się do Erec Israel.

Można zapłakać – ze śmiechu, ale i ze wzruszenia… bo w hebrajskim tekście pojawia się sporo soczystych zapożyczeń z języka jidysz.


 

מביאליסטוק עד ווהלין (miBialystok ad Woholin)
Z Białegostoku do Wołynia

מליטא ועד פולין (miLita wead Polin)
Z Litwy aż do Polski

כל העם כבודנו ימלל (kol haam kwodenu jemalel)

cały naród będzie o nas mówił z szacunkiem

איזה חברה יאט (eize chewre jat)
co za grupa chłopaków

יידישע פיראטען (jidisze piraten)
żydowskich piratów

!שירבו כמותם בישראל (szeirbu kemotam beIsrael)
oby takich przybywało w Izraelu

אל המסע יצאנו (el hamasa jacanu)
wyruszyliśmy w podróż

את המצפן כיוונו (et hamacpen kiwanu)
wyregulowaliśmy kompas

שנפליג ישר אל ארץ כוש ואל תרשיש (szenaflig jaszar el erec kusz weel tarszisz)
popłyniemu prosto do kraju Kusz(1) oraz Tarsziszu(2)

מילאנו את הפעקלאך (milenu et hapekelach)
zapełniliśmy paczki

פסוליה וגם קרעפלאך (fasulia wegam kreplach)
fasolą i pierożkami

פח של צ’ולנט (pach szel czulent)
puszka z czulentem

פח של בורשט (pach szel borszt)
puszka z barszczem

חבית גפילטע פיש (chawit gefilte fisz)
beczka z gefilte fisz

 

מביאליסטוק עד ווהלין (miBialystok ad Woholin)
Z Białegostoku do Wołynia

מליטא ועד פולין (miLita wead Polin)
Z Litwy aż do Polski

כל העם כבודנו ימלל (kol haam kwodenu jemalel)
cały naród będzie o nas mówił z szacunkiem

איזה חברה יאט (eize chewre jat)
co za grupa chłopaków

יידישע פיראטען (jidisze piraten)
żydowskich piratów

!שירבו כמותם בישראל (szeirbu kemotam beIsrael)
oby takich przybywało w Izraelu


הגענו אל הבלטי (higanu el haBalti)
dotarliśmy do Bałtyku

אני לים נפלתי (ani lejam nafalti)
ja wpadłem do morza

!רק צעקתי: שמע ישרואל וי צי מיר געוואלד (rak caakti: Szma Isruel waj ci mir gewald!)
tylko krzyknąłem: “Słuchaj Izraelu”, olaboga ja nieszczęsny

ממעמקים קראתי (mimaamakim karati)
z głębin wołałem

אך איש מן הפירטים (ach isz min hapiratim)
ale nikt spośród piratów

לא קפץ להצילני, רק דב-בר לבד (lo kafac lehacileni, rak Dow-Ber lewad)
nie skoczył mnie ratować, tylko jeden Dow-Ber

הרב חובל רב גדליה (haraw howel reb Gedalia)
kapitan statku pan Gedalia

נתן לו אז מדליה (natan lo az medalia)
dał mu wtedy medal

וכולם אמרו אתה הוא שימשן הגיבור (wekulam amru ata hu Szimszon HaGibor)
i wszyscy mu powiedzieli, że jest jak [biblijny] Samson Bohater

ענה דב-בר אני הוא (ana Dow-Ber ani hu)
odpowiedział Dow-Ber ja jestem

גיבור גדול אך מיהו (gibor gadol ach mihu)
wielkim bohaterem, ale kto

?זה הפסקודניאק אשר דחפני מאחור (ze hapaskudniak aszer dachafni meachor)
jest tym paskudnikiem, który mnie popchnął z tyłu?

 

מביאליסטוק עד ווהלין (miBialystok ad Woholin)
Z Białegostoku do Wołynia

מליטא ועד פולין (miLita wead Polin)
Z Litwy aż do Polski

כל העם כבודנו ימלל (kol haam kwodenu jemalel)
cały naród będzie o nas mówił z szacunkiem

איזה חברה יאט (eize chewre jat)
co za grupa chłopaków

יידישע פיראטען (jidisze piraten)
żydowskich piratów

!שירבו כמותם בישראל (szeirbu kemotam beIsrael)
oby takich przybywało w Izraelu


בנפולי היינו (beNapoli hainu)
byliśmy w Neapolu

ושיקסעס שם ראינו (weszikses szam rainu)
i widzieliśmy tam sziksy

אלוהים ניסה אותנו איזה ניסיון (Elohim nisa otanu eize nisajon)
Bóg nas wypróbował, co za doświadczenie

אחת הושיטה יד לי (echat hoszita jad li)
jedna wyciągnęła do mnie rękę

אז רק האל עמד לי (az rak haEl amad li)
więc tylko Bóg stał koło mnie

וגם זלמן שתפס אותי בצווארון (wegam Zalman szetafas oti becawaron)
i też Zalman, który mnie złapał za kołnierz

הגענו למסינה (higanu leMessina)
dotarliśmy do Mesyny

משם לפלסטינה (miszam lePalestina)
a stamtąd do Palestyny

ונרד ביפו לסייר בסקרנות (wenered beJafo lesajer besakranut)
zejdziemy na ląd w Jafie pospacerować z ciekawością

משם כבר לא יצאנו (miszam kwar lo jacanu)
stamtąd już nie wyszliśmy

גייסו שם את כולנו (gijsu szam et kulanu)
wszystkich nas tam wzięto w kamasze

ועשו אותנו מקהלת הרבנות (weasu otanu makhelat harabanut)
i zrobili z nas chór rabinatu [wojskowego]

 

מביאליסטוק עד ווהלין (miBialystok ad Woholin)
Z Białegostoku do Wołynia

מליטא ועד פולין (miLita wead Polin)
Z Litwy aż do Polski

כל העם כבודנו ימלל (kol haam kwodenu jemalel)
cały naród będzie o nas mówił z szacunkiem

איזה חברה יאט (eize chewre jat)
co za grupa chłopaków

יידישע פיראטען (jidisze piraten)
żydowskich piratów

!שירבו כמותם בישראל (szeirbu kemotam beIsrael)
oby takich przybywało w Izraelu

 


1. Kusz – starożytna kraina położona na południe od II katarakty Nilu (obecnie północny Sudan)

2. Tarszisz – według Biblii miasto portowe na wybrzeżu Morza Śródziemnego, słynące z bogactw i handlu. Dziś zazwyczaj identyfikowane jako Tars w Azji Mniejszej lub Tartessos na Półwyspie Iberyjskim. Tarszisz zaopatrywało Tyr w srebro, żelazo, ołów i cynę (Ez 27,12). Usiłował do niego dopłynąć Jonasz, uciekający przed Bogiem (Jon 1,3).

http://izrael.org.il/piosenki/3816-jidysze-piraten-piosenka-piratach-zydowskich.html

Kategorie: Uncategorized

Leave a Reply

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.