Pierwsza rozmowa z cyklu „Przeczytać na nowo”, która odbyła się w Księgarni Czarnego na warszawskich Nowolipkach. O twórczości Leo Lipskiego rozmawiają Wojciech Nowicki i Piotr Paziński. Leo Lipski (właśc. Lipschütz, 1917–1997) – polski pisarz emigracyjny pochodzenia żydowskiego.

Urodził się w Zurychu, wychował w Krakowie. Po maturze rozpoczął studia psychologiczne i pedagogiczne, już w młodym wieku debiutował prozą. Z powodu wybuchu wojny był zmuszony przerwać naukę i wyjechał do Lwowa, gdzie wkrótce został aresztowany przez NKWD. Bolesne doświadczenie sowieckich więzień i łagrów znalazło odzwierciedlenie w jego późniejszej twórczości.

Po zwolnieniu z obozu wraz z bratem dołączył do armii Andersa. Jednak gwałtowna choroba i jej konsekwencje uniemożliwiły mu włączenie się w działania militarne. Z Teheranu przeniósł się do Palestyny wraz z obozem cywilnym armii. Dzięki stypendium Rządu Polskiego w Londynie miał kontynuować studia na uniwersytecie w Bejrucie. Tam jednak – w wieku dwudziestu siedmiu lat – doznał prawostronnego paraliżu, który do końca życia pozostawił go z niewładną prawą stroną ciała i uszkodzonym ośrodkiem mowy. Wrócił do Palestyny, zamieszkał w Tel Awiwie, niewiele pisał i publikował.

Do jego najbardziej znanych dzieł należą m.in. powieści „Niespokojni” i „Piotruś” oraz zbiór opowiadań „Dzień i noc”. W 1955 roku został wyróżniony nagrodą paryskiej „Kultury”, a 1996 roku – Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Wojciech Nowicki – jest pisarzem, kuratorem wystaw fotograficznych i recenzentem kulinarnym. Jego książka „Dno oka. Eseje o fotografii” (2010) znalazła się w finale Nagrody Literackiej Nike 2011. Wydane w 2013 roku „Salki” otrzymały Nagrodę Literacką Gdynia w kategorii esej. Opublikował także m.in. „Odbicie” (2015) i „Cieśniny” (2019) oraz monografie fotograficzne, m.in.: „Jerzy Lewczyński. Pamięć obrazu” (2012) czy „Zofia Rydet. Zapis socjologiczny” (2017). Jego książka „Tuż obok” (2018) wydana wspólnie z Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie została nominowana do Nagrody Pióro Fredry 2018, a książka „Cieśniny” otrzymała nominację do Nagrody im. Jana Michalskiego oraz do Nagrody Literackiej Gdynia. Dwukrotnie nominowany za całokształt twórczości do Nagrody Literackiej im. Juliana Tuwima, otrzymał ją w 2020 roku. Mieszka w Krakowie.

Piotr Paziński – pisarz, tłumacz, badacz związany z Uniwersytetem Muri im. Franza Kafki. Przez kilka lat zajmował się „Ulissesem” Jamesa Joyce’a (książka „Labirynt i drzewo”, 2005, oraz przewodnik „Dublin z Ulissesem”, 2008), następnie ogłosił dwa tomy własnej prozy: „Pensjonat” (2009) i „Ptasie ulice” (2013) oraz zbiory esejów „Rzeczywistość poprzecierana” (2015) i „Atrapy stworzenia” (2020), oraz antologię polskiej noweli grozy “Opowieści niesamowite z języka polskiego” (2021). Pisze, tłumaczy, zajmuje się filozofią judaizmu i tematem żydowskim w literaturze. Przekładał m.in. „Księgę liter” Lawrence’a Kushnera, eseje Davida Roskiesa, eseje Amosa Oza i Fani Oz-Salzberger „Żydzi i słowa”, oraz opowiadania Szmuela Josefa Agnona. Bywa wykładowcą, fotografem oraz redaktorem i składaczem książek własnych i cudzych. W latach 2000-2019 był redaktorem naczelnym pisma „Midrasz”. Obecnie kończy pracę nad książką o malarstwie Witolda Wojtkiewicza.

Prozę wybranę Lipskiego znajdziecie tutaj