Anna Miłek

W niniejszej pracy chciałabym rozważyć wpływ i częściowo narzędzia propagandy komunistycznej w Polsce w 1967 roku na postawy społeczeństwa w różnych kręgach –robotników niskiego szczebla, środowiska wiejskiego, wojska, intelektualistów, studentów oraz kleru. Pokrótce postaram się opisać przyczynki do kampanii „antysyjonistycznej”,a także mechanizmy mające istotny wpływ na sukces nagonki, którym okazało się przygotowanie gruntu do wydarzeń marcowych w roku kolejnym. Mam nadzieję, że esej ten udowodni swoją treścią, że „antysyjonizm” (a następnie antysemityzm) stał się poprzez wydarzenia po czerwcu 1967 roku jedną ze składowych komunizmu.

Duża część, jeśli nie większość, dostępnych materiałów opiera się na źródłach archiwalnych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Służby Bezpieczeństwa, dlatego też mogą mieć one charakter bardzo stronniczy, co należy mieć na uwadze.Kwestia powstania i rozwoju państwa Izrael po II wojnie światowej nie znajdowały się w ścisłym centrum zainteresowania społeczeństwa polskiego, które przede wszystkim próbowało odbudować podstawy swojej egzystencji w nowo powstałej sytuacji politycznej.

Natomiast po zakończeniu wojny na terenie Polski nasiliły się nastroje antysemickie wśród społeczeństwa spowodowane kilkoma czynnikami: utożsamianiem Żydów z komunizmem,obawą o domaganie się przez osoby pochodzenia żydowskiego zwrotu nieruchomości zagarniętych w czasie wojny, anty judaistycznymi postawami niektórych duchownych rzymskokatolickich. Kumulacją negatywnych uczuć wobec ludności żydowskiej stawały się pogromy w kilkuletnich odstępach czasu, często inspirowane odgórnie, na przykład po śmierci Józefa Stalina.Wzrost zainteresowania Izraelem w Polsce nastąpił wraz z wybuchem konfliktu na Bliskim Wschodzie w czerwcu 1967 roku.

Od tego czasu nastąpiła szybka kariera słów„syjonizm” i „syjonista” jako jedne z najbardziej obelżywych wyzwisk będące synonimami„judaizmu” i „Żyda”, a niemające nic wspólnego z ruchem społecznym Teodora Herzlaz początku wieku XX. Dzięki ofensywie ideologicznej władz polskich słowa te weszły do codziennego języka, lecz przeciętny człowiek nie rozumiał dokładnie ich znaczenia –wiedział jedynie, że wiążą się one ze sprawami żydowskimi3: Masy bezpartyjne i partyjne,a nawet aparat partyjny nie rozróżniają między pojęciem Żyd a syjonista. (…) O Żydach gada  się w tramwajach, w sklepach i w szkołach, ale przede wszystkim na zebraniach partyjnych
.
Termin „syjonizm” został nośnikiem dwóch różnych znaczeń – z jednej strony stał się narzędziem imperializmu, a z drugiej był źródłem wygranej Izraelczyków podczas wojny sześciodniowej

Calosc w linku ponizej