Proizraelska organizacja pozarządowa twierdzi, że przekonała Oslo do zmiany uznania Jerozolimy za stolicę Izraela i wyjaśnienia, że nie uznaje państwa palestyńskiego.
W listopadzie ubiegłego roku norweskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych przyznało proizraelskiej organizacji pozarządowej With Israel for Peace (Med Israel for fred, lub MIFF), że stolice nie podlegają uznaniu przez inne kraje.

W pewnym momencie po liście MIFF z 7 marca Norwegia zmieniła swoją stronę internetową, by zaznaczyć, że uznaje Jerozolimę za stolicę Izraela i nie uznaje państwa palestyńskiego.

“Zmiany są ważne, ponieważ zaktualizowany tekst jest teraz poprawny i nie traktuje Izraela inaczej niż inne kraje” – powiedziałConrad Myrland, dyrektor generalny MIFF.

Większość społeczności międzynarodowej od dawna twierdzi, że nie uznaje Jerozolimy za stolicę Izraela z powodu braku rozwiązania konfliktu izraelsko-palestyńskiego. Izrael odpowiada, że żadnemu innemu krajowi nie odmówiono prawa do wyboru własnej stolicy.

Pod koniec 2022 roku MIFF zapytał, w jakich okolicznościach Norwegia uznała stolice powstałe w ciągu ostatniego stulecia, w tym takie miasta jak Canberra (1923, Australia), Brasilia (1960, Brazylia), Abudża (1991, Nigeria), Putrajaya (1999, Malezja) i Naypyidaw (2005, Myanmar).

MIFF zapytał, czy Norwegia uznała te stolice i w jakim trybie to nastąpiło, jeśli w ogóle?

Tuva Bogsnes, szefowa działu komunikacji w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, odpowiedziała, że “wybór stolicy przez dany kraj nie jest sam w sobie przedmiotem uznania przez inne kraje. W związku z tym nie ma również żadnego dokumentu dostępnego od norweskich władz, który formalnie uznawałby ‘nowe’ stolice w poszczególnych krajach” – wynika z korespondencji, którą MIFF zamieścił w Internecie.

Choć pozornie było to oczywiste stwierdzenie, pokazywało hipokryzję Oslo w kwestii uznania Jerozolimy za stolicę Izraela.

To stało się podstawą listu MIFF do ministerstwa, w którym wskazano na kilka fragmentów tekstu na stronie internetowej ministerstwa, które są sprzeczne ze stanowiskiem Norwegii lub wprowadzają w błąd – albo jedno i drugie.

MIFF dodał, że Norwegia umieściła oznaczenia przy stolicach tylko trzech innych krajów. W dwóch przypadkach – Amsterdamu i Wybrzeża Kości Słoniowej – miało to pokazać, że stolica i siedziba rządu znajdują się w różnych miastach, a w trzecim – Kosowa – pokazać, że kraj ten ogłosił niepodległość od Serbii w 2008 roku.

Jeszcze 6 czerwca 2022 roku norweskie ministerstwo spraw zagranicznych na swojej stronie internetowej wspominało, że Jerozolima jest “stolicą Izraela zgodnie z decyzją Knesetu z 30 lipca 1980 roku”. Ministerstwo dodało wówczas, że Norwegia nie uznaje Jerozolimy za stolicę Izraela, powołując się na rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 478.

MIFF wezwał do poprawienia obu zapisów.

W swoim Prawie Jerozolimskim Kneset ogłosił Jerozolimę “kompletną i zjednoczoną” stolicą Izraela w 1980 roku, po zastosowaniu suwerenności do wschodniej części miasta, w tym Starego Miasta. Jednakże Kneset po raz pierwszy ogłosił Jerozolimę swoją stolicą w 1950 roku.

Ponadto Rezolucja 478, która została przyjęta w 1980 roku, stwierdza, że Prawo Jerozolimskie jest nielegalne i że państwa członkowskie ONZ nie uznają jego ważności. Jednak, jak zauważył MIFF, rezolucja ta nie ma nic wspólnego z wyborem Jerozolimy na stolicę przez Izrael w 1950 roku, więc zapis o rezolucji w Norwegii był mylący.

Po zapytaniu MIFF Norwegia wprowadziła znaczące zmiany.

“Oceniliśmy informacje o Izraelu i Palestynie na naszych stronach internetowych i doszliśmy do wniosku, że konieczne jest wprowadzenie pewnych zmian” – napisała 28 kwietnia do MIFF sekcja Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej ministerstwa spraw zagranicznych. “Dziękujemy MIFF za zaangażowanie w tę sprawę”.

Strona internetowa Norwegii odnotowuje teraz, że Izrael “ogłosił w 1949 roku” Jerozolimę swoją stolicą, co nie jest całkowicie dokładne, ale znacznie bliższe prawdziwej dacie z 1950 roku niż odniesienie do 1980 roku. Na stronie dodano również, że “kwestie ostatecznego statusu [są] przedmiotem negocjacji zgodnie z Porozumieniem z Oslo” oraz że ambasada Norwegii znajduje się w Tel Awiwie.

W dziwnym posunięciu Norwegia nadal odwołuje się do rezolucji 478, ale dodała wzmiankę o rezolucji Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181, która w 1947 roku postanowiła, że Jerozolima powinna być strefą międzynarodową przez 10 lat, a następnie, że o statusie miasta zadecyduje referendum.

Rezolucje Zgromadzenia Ogólnego ONZ są niewiążące, podkreśla MIFF, a narody arabskie, jak również Arabowie w Izraelu, nie zaakceptowali tej rezolucji.

W rozmowach z Norwegią MIFF poruszył także kwestię swojej strony poświęconej Palestynie.

Jeszcze 7 lipca Norwegia zaznaczyła, że Jerozolima jest stolicą Palestyny, a Ramallah jej siedzibą administracyjną. W przeciwieństwie do swojej strony poświęconej Izraelowi, nie wspomniała o rezolucjach ONZ, nie wyszczególniła, kiedy Palestyna ogłosiła swoją stolicę, ani nie napisała, że Norwegia nie uznaje Palestyny.

Po otrzymaniu listu MIFF Norwegia zaktualizowała stronę poświęconą Palestynie, na której obecnie widnieje następujący zapis: “Norwegia nie uznała Palestyny jako państwa”.

Norwegia wyjaśnia teraz, że Organizacja Wyzwolenia Palestyny (OWP) ogłosiła Jerozolimę stolicą Palestyny w 1988 roku. Na stronie znajdują się również odniesienia do rezolucji ONZ nr 181 i 478 oraz uwaga, że “kwestie ostatecznego statusu są przedmiotem negocjacji zgodnie z Porozumieniem z Oslo”, co jest zgodne z zapisami na stronie poświęconej Izraelowi.

Kraj zaznacza również, że jego przedstawicielstwo wobec Palestyńczyków znajduje się w Al-Ram, na północny wschód od Jerozolimy i poza nią.

Nie przekłada się to w tej chwili na inną praktykę”.

W odpowiedzi ambasador Izraela w Norwegii i Islandii Avi Nir-Feldklein powiedział: “W ramach naszej bliskiej i dobrej wymiany z naszymi norweskimi kolegami z MSZ w Oslo, prowadzimy nasze relacje z nimi bezpośrednio, a nie poprzez kanały publiczne”.

Izraelskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych odroczyło komentarz w tej sprawie do Nir-Feldklein.

Norweskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych poinformowało , że jego zespół ds. Bliskiego Wschodu pracuje w tym tygodniu nad spotkaniem Komitetu Łącznikowego Ad Hoc w Brukseli i będzie potrzebował więcej czasu, by odpowiedzieć na pytania dotyczące zmian.

Na pytanie, czy jego zdaniem zmiany doprowadzą do różnic w dyplomacji, Myrland odpowiedział, że gra na zwłokę.

“Z przykrością to przyznajemy, ale nie sądzimy, żeby w tej chwili przełożyło się to na inne praktyki” – powiedział Myrland – “Ale długoterminowym celem MIFF jest przeniesienie ambasady Norwegii do stolicy Izraela”.

Norwegia aktualizuje politykę wobec Izraela, Jerozolimy i państwa palestyńskiego

 MIKE WAGENHEIM