Podczas gdy sprzeciwia się większości programu rządu, znany prawnik odrzuca główny argument jego krytyków, którzy twierdzą, że oznacza on koniec izraelskiej demokracji.

Amerykański adwokat Alan Dershowitz powiedział, że program reformy sądownictwa rządu Netanyahu nie zagraża izraelskiej demokracji, a nawet może ją wzmocnić, przemawiając w środę podczas debaty online z profesorem Eugene Kontorovichem.

Rzadko spotykana pełna szacunku dyskusja, biorąc pod uwagę gorącą retorykę wokół planu reformy, odbyła się za pośrednictwem Zoomu i była prowadzona przez australijski żydowski portal informacyjny JMedia.Online oraz transmitowana przez jego stację radiową, J-AIR.

Podczas gdy sprzeciwia się dużej części planu reformy sądownictwa, Dershowitz odrzucił główny argument jego krytyków, którzy twierdzą, że oznacza on koniec izraelskiej demokracji. “To nie spowodowałoby osłabienia demokracji. Pod pewnymi względami uczyniłoby Izrael bardziej demokratycznym” – powiedział.

“Gdyby wszystkie te reformy zostały uchwalone – a ja sprzeciwiam się większości, ale nie wszystkim – to zamieniłoby Izrael w, nie daj Boże, Kanadę lub Nową Zelandię lub Australię, lub wiele krajów europejskich. Nie zamieniłby go w Polskę. Nie zmieniłoby go w kraj autokratyczny” – dodał Dershowitz.

Dershowitz ograniczył jednak swoje uwagi, zauważając, że choć reformy nie osłabiłyby izraelskiej demokracji, to “dobra demokracja wymaga nie tylko rządów większości, ale także praw mniejszości, sprawiedliwego procesu, wolności słowa, równej ochrony. I myślę, że propozycja znacznego osłabienia sądownictwa naruszyłaby te wartości. Nie narażałaby natomiast na niebezpieczeństwo demokracji”.

‘Służyć jako kontrola i równowaga’

Kontorovich, dyrektor ds. prawa międzynarodowego w jerozolimskim Kohelet Policy Forum i zwolennik reformy sądownictwa, nie zgodził się z założeniem Dershowitza, że izraelski Sąd Najwyższy jest wielkim obrońcą praw człowieka, zauważając, że sąd ograniczył wolność ultra ortodoksów “w ich obrębie”.

“Chodzi o to, że nie jest jasne, czym dokładnie są prawa mniejszości i dlaczego samoregulujący się sąd jest ich gwarancją” – powiedział Kontorovich, odnosząc się do siły weta, jaką sędziowie sądu mają w Komisji Selekcji Sędziów nad wyborem swoich następców i innych izraelskich sędziów.

Sąd nie był też szczególnie silny w kwestii wolności słowa, gdyż zamknął prawicową stację radiową, która otrzymała licencję na działalność od Knesetu, i nałożył knebel na kampanię w ostatnich dniach kampanii wyborczej, “co w Ameryce byłoby najbardziej chronioną wypowiedzią”. … Zamiast tego, [izraelski] Sąd Najwyższy uważa, że dopuszczalne jest nakładanie zakazów na polityków” – powiedział.

Kontorovich powiedział, że jednym z powodów, dla których system sądowy stał się tak dzielącą kwestią w Izraelu, w porównaniu z Ameryką, gdzie nawet ostatnie orzeczenie w sprawie aborcji obalające ustawę Roe v. Wade nie doprowadziło do ogólnokrajowych protestów ulicznych, jest to, że skład Sądu Najwyższego USA zmienia się w czasie, podczas gdy izraelski Sąd Najwyższy jest samowybieralny, a zatem samonapędzający się, skutecznie ustalając swoje postanowienia w sposób ostateczny. “[Jego] obecna doktryna to ‘to, co robimy, jest trwałe, ponieważ będziemy wybierać ludzi, którzy zgadzają się z nami, aby kontynuować nasze stanowiska, a my możemy nawet uderzyć w poprawki konstytucyjne, które się z nami nie zgadzają’ ” – powiedział.

Dershowitz przyznał, że weto sądu w sprawie nominacji sędziów powinno zostać wyeliminowane, ale nie zgodził się z oddaniem wyboru sędziów politykom, co plan reformy stara się uczynić, dając większość koalicji rządzącej, nie inaczej niż w Stanach Zjednoczonych. Dershowitz powiedział jednak, że “amerykański system jest prawdopodobnie jednym z najgorszych na świecie pod względem mianowania sędziów”.

“Jedyne, na co nalegam, to aby komisja nominacyjna, która dokonuje nominacji, miała większość niepolityków. Nie chcę, aby Likud czy Labor lub jakakolwiek partia polityczna zdominowała proces wyborczy” – powiedział. “Wszystko, na czym mi zależy, to nie przekształcenie Sądu Najwyższego w upolitycznioną instytucję, w której ludzie są wybierani ze względu na ich lojalność wobec partii”.

Kontynuował, mówiąc “Myślę, że ponieważ Izrael nie ma spisanej konstytucji, potrzebuje tego typu wymuszonej kontroli elit nad tymczasowymi większościami. Chcemy elitarnego Sądu Najwyższego. Chcemy Sądu Najwyższego, który nie wystawia palca do wiatru i nie decyduje o tym, czego chce teraz społeczeństwo. Chcemy, by Sąd Najwyższy służył jako kontrola i równowaga”.

Kontorovich nie zgodził się z Dershowitzem, że głównym miernikiem w wyborze sędziów powinny być zasługi lub “wiedza techniczna”, ponieważ stanowiska polityczne kandydatów nie mogą być oddzielone od procesu podejmowania decyzji, biorąc pod uwagę, że nikt nie jest wolny od ideologii. “Nikt nie jest obiektywny i nikt nie jest neutralny” – powiedział.

“Obawy w Izraelu są takie, że nie można wybrać ciała pracowników akademickich lub ekspertów, którzy nie mają znaczącej ideologicznej i filozoficznej homogeniczności, co spowoduje rodzaj autopoprawki”, powiedział, zauważając, że niebezpieczeństwo jest szczególnie dotkliwe w Izraelu, gdzie jest mniej uniwersytetów, a profesorowie mają tendencję do zatrudniania własnych studentów. “Więc myślę, że ekspertyza jest przeceniana”.

Kontorovich wziął również pod uwagę stanowisko Dershowitza, że politycy nie powinni mieć większościowej roli w wybieraniu sędziów. “Nie chodzi o to, że jeden rząd wybiera wszystkich sędziów. Rządy się zmieniają. (…) Widzieliśmy to w Stanach Zjednoczonych, właśnie wtedy, gdy jedna strona rozpacza. … To się zmienia. (…) Myślę więc, że proces nominacji musi być powiązany z polityką”.

Dershowitz i Kontorovich zgodzili się, że obecna wrzawa wokół reform sądownictwa jest przedłużeniem antyizraelskiego lub antyNetanyahu animuszu, a nie skupia się na samym programie reform. “Zainteresowanie społeczności światowej tym tematem jest całkowicie, fundamentalnie błędne”, powiedział Kontorovich, który przypisuje to “międzynarodowej obsesji” na punkcie Izraela.

“Nie ma żadnego powodu, aby wysoki komisarz UE prowadził specjalne przesłuchanie na temat jurysdykcji izraelskiego Sądu Najwyższego. Z pewnością nie miał przesłuchań, kiedy sąd zaczął dochodzić swoich nadzwyczajnych uprawnień do odrzucania ustaw konstytucyjnych i usuwania premiera” – zauważył Kontorovich. “To są rzeczy dla Izraelczyków do debaty między sobą”.

Dershowitz powiedział o izraelskich protestujących: “Nie podoba im się wynik wyborów. I w rezultacie protestują, a nie mają pojęcia, przeciwko czemu protestują. Ludzie nie protestują przeciwko reformie sądownictwa. I w tej kwestii Eugeniusz i ja zgadzamy się w wielu kwestiach. (…) Nie sądzę, by Unia Europejska [czy] rabinowie reformowani i amerykańscy powinni zajmować się tymi sprawami. To surogat dla, ‘Nie lubimy [premiera Benjamina] Netanyahu, [ministra bezpieczeństwa narodowego Itamara] Ben-Gvira i [ministra finansów Bezalela] Smotricha. I jeśli [ustawy o reformie sądownictwa] zostałyby uchwalone przez kogokolwiek innego, nie przejmowaliby się tym.”

BY DAVID ISAAC

Dershowitz: “Reforma sądownictwa nie zagraza demokracji”.