10 stycznia w lokalach gminy zydowskiej w Sztockholmie odbyla sie premiera filmu dokumentalnego zrobionego przez

Grzegorza Nowinskiego

zatytuowanego ” Raoul Wallnebergs Krig”.

Na premierze emigracja byla niezle reprezentowana. Najpierw pokaz filmu potem dyskusja.

Zakonczono malym poczestunkiem. Niestety mnie nie bylo bo gralem w brydza ale Marysia Halkiewicz podeslala dwa zdjecia.

Grzegorz Nowinski

Jedna z bohaterek filmu ktora pracowala dla Walenberga w Budapeszcie

Dzisiaj to znaczy 13 stycznia telewizja szwedzka pokaze ten film.

Film to dokument ktory opowiada o Raoul Wallenbergu ktory uratowal tysiace wegierskich zydow w czasie drugiej wojny swiatowej. Akcja filmu rozgrywa sie jesienia i zima w roku 1944 w Budapeszcie. W filmie wystepoja te osoby ktore zostaly uratowane i te ktore pracowaly dla niego

A o filmie pisze blogu recenzent Aleksander Kwiatkowski

Dokument o Wallenbergu

Raoul Wallenberg jest bohaterem kilkudziesięciu książek i 2 pełnometrażowych filmów fabularnych. W hollywoodzkim 2-częściowym filmie telewizyjnym – Wallenberg, a hero’s story (1985) – zagrał go Richard Chamberlain, w bardziej ściszonym, czarno-białym dramacie Kjella Grede – God afton herr Wallenberg (1990) – Stellan Skarsgård.

W Szwecji powstało jednak na jego temat niewiele filmów dokumentalnych, a choć realizowano takowe na Węgrzech i w Kanadzie, nikt nie zadbał o pokazanie ich szwedzkiej publiczności.  Tą dotkliwą lukę wypełnia teraz 45-minutowy dokument Gregora Nowińskiego, pokazany 10 stycznia b.r. na specjalnym pokazie w Gminie Zydowskiej w Sztokholmie, a szerszej publiczności przedstawiony 13 stycznia, w Kanale TV4.

Nowiński ma w swym bogatym dorobku serial o rodzinie Wallenbergów, nic też dziwnego, że teraz podjął temat ich ubogiego, ale pod pewnymi względami o ileż bogatszego kuzyna.

Niewątpliwą zasługą reżysera było dotarcie do interesujących materiałów wizualnych zarówno z Węgier przedwojennych jak i okresu działalności Wallenberga w Budapeszcie, tj drugiej połowy 1944 r.  Swiadectwa ludzi, którzy przeżyli, brali udział w akcjach Wallenberga bądź byli przez niego, często jako dzieci, uratowani, organicznie wtapiają się w narrację dokumentu i estetyka gadających głów nie wysuwa się na pierwszy plan. Struktura tej audiowizualnej relacji, opartej na scenariuszu Bengta Jangfelda i reżysera trafnie punktuje najważniejsze momenty dramatu, na który składa się tragedia ofiar i towarzyszące jej wydarzenia wojny i wielkiej polityki, której określone elementy zmierzały do zorganizowania pomocy i akcji ratunkowej w najbardziej niesprzyjających okolicznościach.

Ograniczony metraż dokumentu sprawia, że cała problematyka dalszych losów Wallenberga od jego spotkania z sowieckimi “wyzwolicielami” została potraktowana szkicowo . Szerzej ujmował ją natomiast prawie ćwierć wieku temu 55-minutowy dokument Olle Hägera – Raoul Wallenberg – fånge i Sovjet (1990).

Aleksander Kwiatkowski