.Marcin Wodziński

Marcin Wodziński is a professor of Jewish Studies at University of Wroclaw in Wroclaw, Poland, where he heads the University’s Department of Jewish Studies. Wodziński previously worked as the chief historian for the Museum of the History of Polish Jews in Warsaw.

Wodziński is from the city of Świdnica in south-west Poland. Wodziński, who is not Jewish, has studied the development of Hasidism generally, and in Poland specifically, and considers Hasidism “one of the most important religious phenomena to historically develop in Poland.”

Wprowadzenie

Konflikt między przedstawicielami żydowskiego oświecenia (haskali) i konkurującym z nim ruchem chasydzkim został słusznie uznany w literaturze historycznej za jeden z najważniejszych sporów nurtujących społeczność żydow ską w Europie Środkowej i Wschodniej w wieku modernizacji. Być może dlatego w śród badaczy dominuje przekonanie, że tematów został już dostatecznie rozpoznany i opisany, a obecny stan wiedzy jest zadowalający.

Istotnie, pierwsze studia poświęcone tem uzagadnieniu pojawiły się u zarania nowoczesnej historiografii żydowskiej, różnego rodzaju rozproszone uwagi znajdujem y niemal we wszystkich pracach dotyczących historii wschodnioeuropejskiego żydostwa w XIX w., a wrażenie bogactwa literatury przedmiotu wywoływać mogą niezliczone w zmianki i liczne przyczynki poruszające problem stosunku do chasydyzm u kilku najbardziej znanych ideologów ruchu haskalowego, przede wszystkim Józefa Perlą, Judy Lejba Miesesa, Samuela Byka czy Eliezera Zweifla Coraz liczniejsze są też studia poświęcone postaciom może mniej znaczącym (przynajmniej dla świata haskali), lecz w jakiś sposób ciekawym ze względu na ich stosunek do chasydyzmu.

Uważniejsza lektura tych i podobnych opracowań prowadzi jednak do przekonania, że podstawą przytłaczającej większości w zmianek o „odwiecznej w rogości” Żydów oświeconych do chasydyzmu są stereotypy, które często zaciemniają w łaściwe zrozumienie badanych tekstów źródłowych. Również zadziwiająco mało poważniejszych analiz postaw środowisk „postępowych” wobec chasydyzmu wykracza poza badanie poglądów jednostkowych – z zasady ograniczają się do przyczynków , a zupełnie wyjątkowo dążą do ujęcia syntetycznego. W śród nielicznych prób nieco ogólniejszego naszkicow ania om awianego zagadnienia wymienić należy przede wszystkim prace Raphaela M ahlera, Shmuela Wersesa i ostatnio Shmuela Feinera  

Wiecej w ponizszym linku

Oswiecenie_zydowskie_w_Krolestwie_Polski