Nota biograficzna:

R. Zwi Jehuda HaKohen Kook był synem r. Awrahama HaKohena Kooka, pierwszego aszkenazyjskiego rabina w Ziemi Izraela, który objął to stanowisko w 1921 r. Rodzina Kooków, pochodziła z dzisiejszej Łotwy. W 1904 r. przyjechali do Izraela, gdzie początkowo osiedlili się w Jaffie, a następnie w Jerozolimie. Rabin Awraham HaKohen Kook założył jesziwę w Jerozolimie “Merkac HaRaw”, która stała się kuźnią myśli religijno-narodowej. Rabin Zwi Jehuda Kook został po śmierci ojca przełożonym tej jesziwy w 1952 r. Zanim to nastąpiło, studiował w jesziwie “Porat Josef” w Jerozolimie, i w Halberstadt, w Niemczech, gdzie uczęszczał też na wykłady z filozofii na miejscowym uniwersytecie. Po Wojnie Sześciodniowej, jako lider ruchu “Gusz Emunim” (“Blok wierzących”) zachęcił rząd Izraela do stworzenia programu osadnictwa w Judeii, Samarii i w Gazie, w której to misji uczestniczyli powszechnie jego uczniowie. Zmarł w 1982 r.

 

Holocaust – Dzień Pamięci Zagłady i Bohaterstwa (27 Nissan)

Relacje o ogromie ludobójstwa, jakiego dopuścili się Niemcy w okresie II Wojny Światowej, pozostawiły społeczeństwo żydowskie w stanie szoku. Pytano “jak to sie mogło stać?”, “gdzie był Bóg?”. Pytania te są nadal aktualne.

Rabi Zwi Jehuda Kook uważał, że teorie zrzucające winę za Zagładę na zasymilowanych niemieckich Żydów, czy świeckich syjonistów, którzy nie czekali na mesjasza, a zaczęli organizować polityczne zalążki niezależności Żydów w Ziemi Izraela, były całkowicie błędne. “Oskarżenia wobec tej czy innej grupy łamią jedność Klal Izraela (społeczności) i są uproszczeniem. Podobnie, jak Bóg jest Jeden, tak samo Izrael jest jednością. Tylko z tym zrozumieniem, możemy mieć nadzieję na ogarnięcie perspektywy obejmującej wszelkie ludzkie wysiłki i Bożą wolę, w tym horrorze, który zniszczył nasz naród” – nauczał.

“Żyd nie powinien podchodzić do Pana Wszechświata mając na myśli wyłącznie nasze obiekcje i skargi. Czasami, zachodzą sytuacje w ludzkim życiu, gdzie Boża Opatrzność nie jest zrozumiała. Ale krytykowanie Boga, jest największym grzechem, wynikającym z niewiary w Boże kierownictwo na tym świecie. Dlatego zarzuty dotyczące Holocaustu, podpadają pod kategorię skarg skierowanych przeciwko Bogu. Wszystko co dzieje się na świecie jest Bożą tajemnicą. My jednak musimy pamiętać, że istnieje różnica między ludzką, a Boską percepcją (Izajasz 55:8-9). Czasami ludzie zapominają, że pewne sprawy nie zależą od nich, ani nie zaczynają się z inicjatywy człowieka. Wzniesienie się na ten poziom myślenia nie jest łatwe. Dlatego są ludzie, którzy porzucili wiarę ze względu na to, że nie mogli osiągnąć tego poziomu, z powodu Holocaustu. Oczywiście, możemy ich zrozumieć. Człowiek nie jest winny swoim słowom w chwili agonii (Bawa Batra 16 B)”.

„Nie ma słów, żeby opisać szokujące, przerażające i straszne przestępstwo jakim był Holocaust. Zostanie zawsze z nami. Nie można zatrzymać gniewu w stosunku do nazistów (oby ich imię zostało wymazane). Nie tylko wyrządzili nam niewymowne zło, ale też uszkodzili naszą psychikę, zostawiając rany na naszej mentalności. Cała nasza narodowa duma została przez nich wykorzeniona, nasza wiara została stłamszona. To gorsze niż morderstwo”. Zamiast patrzeć na siebie z dumą, jako dzieci Żywego Boga, patrzyliśmy na siebie jako ofiary, bezbronni i słabi. Staliśmy się echem dawnych niewolników. Byliśmy uchodźcami na łasce każdego, a nie młodym Lwem Judy, który powstaje majestatycznie do odrodzenia się w swojej Ziemi – komentuje te słowa jego uczeń, rabin Dawid Samson.

„Naszym nakazem jest posiadanie wzniosłej, wspólnej wizji, jako Klal Israel: Tylko z tej perspektywy możemy kontemplować dzieła Boże. Tora Boga jest doskonała (Ps. 19:8). Kompletność Tory i jej doskonałośćodnawia, przywraca duszę (PwtP. 11:12). Podobnie jak Tora jest doskonała, tak i naród Izraela jako całość jest doskonały. Wszyscy w Izraelu, miliony poszczególnych osób, są powiązani razem w jedną duszę i jedno ciało”.

„Rozproszenie (galut) powoduje opóźnienie w objawieniu się Bożego światła dla Społeczności Izraela. Jednak suche kości opisane w proroctwie Ezechiela, nie zniknęły na zawsze, i czekamy na pojawienie się oznak życia. I teraz, nastał czas powrotu do zdrowia. Nastąpił koniecgalutu. Wszystko ma swoje stadia rozwoju, więc wybawienie nie pojawia się od razu, ale stopniowo (Talmud Jeruszalaimi, Brachot 1:1). Pan Wszechświata aranżuje wydarzenia historyczne, które powodują przebudzenie Klal Israel, to proces, który angażuje pokolenia. Obudź się, powstań z prochu (Lecha Dodi).

„Nasz nauczyciel, Gaon z Wilna (Elijahu Ben Szlomo Zalman, 1720-1797, ojciec duchowy Żydów litewskich), radził swoim uczniom osiedlać się w Ziemi Izraela, aby rozpocząć zbieranie rozproszonych, aby przyśpieszyć wybawienie. Prawie codziennie przemawiał, trzęsąc się z emocji, że to w Syjonie i Jerozolimie będzie miejsce ucieczki, i nie powinniśmy opóźniać możliwości powrócenia tamże. To proroctwo, że miejsce schronienia będzie na Syjonie i w Jerozolimie, oznaczało, że Żydzi powrócą tam ścieżkami uchodźców (ściganych przez Amaleka), przez prześladowanie, i z ciężkimi doświadczeniami, a tylko garstka tam dotrze (Joel 3:5, Ow. 1:17)”.

Holocaust wykorzenił Żydów z Europy. Nagle, po dwóch tysiącach lat, w rezultacie Zagłady, Żydzi zaczęli masowo wracać do Izraela. Nie jest to przypadkiem. Nie można zaprzeczyć, że istnieje wewnętrzne połączenie obu tych zjawisk.

 

Dzień Niepodległości

Po uzyskaniu niepodległości w 1948 r. (5 ijar) ogólna atmosfera w Izraelu koncentrowała się na tym, że naród był szczęśliwy z utworzenia siedziby narodowej, jej odbudowie, i mało kto myślał, o poszerzaniu granic Kraju.

Dwa tygodnie przed wybuchem Wojny Sześciodniowej, z okazji Dnia Niepodległości Izraela, Rabin Zwi Jehuda Kook, wygłosił prorocze przemówienie z tej okazji, w którym przypomniał, jak zaledwie 19 lat wcześniej, cały naród przylgnął do odbiorników radiowych, gdzie podawano wyniki głosowania w ONZ, nad utworzeniem niepodległego Państwa Żydowskiego. Kiedy pozytywna wiadomość obiegła Kraj, ludzie wylegli na ulice, tańczyli i śpiewali z radości. Rabin Kook, przypomniał swoją reakcję: „Nie mogłem wyjść z domu. Byłem przybity. Podzielili mój Kraj! (Joel 4:2). GDZIE JEST NASZ HEBRON! NASZE SZCHEM, NASZE JERYCHO, NASZA DRUGA STRONA JORDANU, CZY O TYM TEŻ ZAPOMNIMY?! Podzielili nasz Kraj, z powodu politycznych ustępstw”.

W tym dniu odwiedził go rabin Jakow Mosze Harlap, który podzielał poglądy rabina Kooka. Siedzieli kilka godzin razem, zatroskani. Jednak znaleźli pocieszenie: Przez Pana to się stało, i to jest cudowne w naszych oczach (Ps. 118:23). Dopiero po tym nabrał siły, żeby wyjść do ludzi: „Czułem się rozdarty, tak jak Ziemi Izraela, podzielona na kawałki. Ale później, z wiarą w Boga, wiedziałem, że przezwyciężymy trudności. Zacząłem cieszyć się z Dnia Niepodległości – w uznaniu Bożej opatrzności, która działa w każdym wydarzeniu z naszego życia”.

Po Wojnie Sześciodniowej, tereny, o których wspomniał Rabin Kook, zostały przywrócone Izraelowi.

Przez całe lata za życia rabina Zwi Jehudy, Jesziwa „Merkac HaRaw” w Jerozolimie, usytuowana przy dzisiejszym wjeździe do miasta, w dzielnicy Kiriat Mosze, stanowiła centralne miejsce świętowania Dnia Niepodległości. Powiewały flagi izraelskie i biało-niebieskie dekoracje. Odbywały się specjalne modlitwy i uroczyste przemówienia naczelnych rabinów, władz państwowych, bohaterów wojennych. Zawsze też przemawiał rabin Zwi Jehuda, odnosząc się do poszczególnych aspektów tego święta. Wielokrotnie podkreślał, że wszyscy: cywile i żołnierze, byli gotowi poświęcić swoje życie dla Boga, narodu i dla Ziemi, co doprowadziło do cudów doświadczanych z ręki Wszechmogącego.

„Nasza radość w tym dniu jest radością z micwy. Udało nam się uświęcić Boże Imię w Ziemi. Udało nam się wypełnić przykazanie Tory zamieszkania w Izraelu, jak naucza Ramban (Rabbi Mosze ben Nachman, Hiszpania – Izrael, 1194-1270), poprzez naszą własną aliję i przez halachiczne przykazanie z Tory – że ta Ziemia ma być w naszych rękach, w sensie narodowym, a nie w rękach innych ludów. Jom Hatzmaut jest świętowaniem naszej egzystencji jako Państwo, ale musimy pamiętać, że nasza państwowość nie ma źródła w Deklaracji Niepodległości, ale w przykazaniu płynącym z Biblii. Dlatego w tym dniu powinniśmy pogłębiać nasze uczucie radości z powrotu Bożej obecności na Syjonie, które manifestuje się w odnowieniu Państwa Izrael”.

Rabin Dawid Samson dodaje: Uznanie, że istnienie Państwa Izrael jest rozporządzeniem biblijnym, nie jest zawsze rozumiane. Płytka perspektywa sprawia, że widzimy niedociągnięcia i brak ideałów Tory. Rabin Zwi Jehuda Kook uważał, że i one z czasem zostaną naprawione: „Ważne jest, żeby zdać sobie sprawę, że instytucja żydowskiej państwowości, jaką jest Państwo Izrael, po to by dać możliwość Żydom osiedlania się w Ziemi Izraela, jest ŚWIĘTE. Ze świętości micwy, pochodzi świętość Państwa. Oczywiście naszą aspiracją jest to, żeby wszyscy mieszkańcy przestrzegali przykazań Tory. Ale wewnętrzna wartość Państwa, nie zależy od tego, ilu religijnych Żydów tutaj mieszka. Państwo należy do nas wszystkich, do Klal Israel, każdego członka z osobna. Każdy kto odmawia uznania Państwa Izrael, nie rozpoznaje powrotu Bożej Obecności do Syjonu (Modlitwa Szmone Esre)”. Powtarzał, za zasadami wiary Majmonidesa odnośnie nadejścia mesjasza, i nastania pełni odkupienia: „Wierzę wiarą niezłomną, że chociaż opóźnia swoje przyjście, czekam na Niego”. Odnośnie relacji ze świecką władzą, mówił: „Nasz stosunek do rządu Izraela będzie zawsze oparty o ideę jego pozytywnej roli w wypełniania przykazania z Tory o ustanowieniu żydowskiej suwerenności w naszej Ziemi”.

 

Jom Jeruszalaim

Dzień Jerozolimy (28 Ijar), to dzień w którym miasto zostało wyzwolone z rąk wrogów w czasie Wojny Sześciodniowej (1967). Święto ustanowione jest na pamiątkę zjednoczenia Jerozolimy, ale rabin Zwi Jehuda dodawał, że celebrujemy w nim wprawdzie radość ze zwycięstwa, ale też powrót świętości do świętego miasta. Właściwie można powiedzieć, że Jom Jeruszalaim upamiętnia zjednoczenie wszystkich części Ziemi Izraela, których nie objęło kompromisowe ustalenie Narodów Zjednoczonych w 1947 r. „W czasie Wojny Sześciodniowej, Bóg wywiódł nas na jeszcze wyższe poziomy. Prowadziłeś ich Swoją mocą, do siedziby Twojej świętości(Wyj. 15:13). Naród żydowski wrócił do domu, i żadne ziemskie władze na świecie nie są w stanie zmienić tego danego przez Boga, historycznego faktu”.

 

Yom HaZikaron

Dzień Pamięci o Poległych Żołnierzach Izraela i Ofiarach Terroru (przypadający na dzień lub dwa przed Dniem Niepodległości, by uniknąć kolizji z szabatem), został ustanowiony w 1963 r. Jego umiejscowienie w czasie ma nam uzmysłowić, niepodległość kraju zawdzięczamy ofiarności żołnierzy i krwią ofiar terroryzmu. To cena, która została zapłacona za wolność.

W 2010 r. Izrael czcił bohaterską śmierć 22,684 żołnierzy i funkcjonariuszy poległych od 1860 r. w ramach pełnionej przez siebie służby, w czasie walk o niepodległość, jej zachowanie i w ochronie ludności, a także niewinną śmierć 3,971 cywilnych ofiar arabskiego ekstremizmu.

Rabin Zwi Jehuda Kook mówił: „Żołnierze działają w czystości i wierności dla armii i swojego kraju, zgodnie ze swoim zrozumieniem. Wszechmogący zaszczepił w ich sercach cnotę gotowości poświęcenia dla Swojego Imienia i dla Swojej Ziemi. To sam Bóg dał im ducha walki i zwyciężenia naszych wrogów. Ta gotowość do męczeństwa, bezgraniczna odwaga dla Boga, Jego narodu, Jego Ziemi była źródłem wszystkich cudów i znaków, których byliśmy świadkami. Armia Izraela jest armią Boga żywego (I Sam. 17:26).

 

Co na to narody?

Albo, powinniśmy powiedzieć „ludzie wierzący”. Jak zwykle pozostaje wybór. A jednak, gdy przebywać będą w ziemi swych wrogów, nie wzgardzę nimi i nie obrzydzę ich sobie tak dalece, by ich wyniszczyć, czy złamać moje przymierze z nimi, bo jestem Bogiem, ich Panem (Kapł. 26:44). Przymierze Boga z Izraelem jest wieczne. Doprawdy, Wieczny Bóg Izraela, nie kłamie i nie żałuje, bo nie jest człowiekiem, żeby żałować. (I Sam. 15:29).

Rabin Zwi Jehuda Kook powiedział: „Narody uznają istnienie porządku światowego, który sytuuje naród Boży w Ziemi Bożej. Jeśli naród Izraela zostaje oddzielony od Ziemi Izraela, jest to nieprawidłowość, która powoduje profanację Imienia Bożego. Dlatego Bóg uświęca swoje Imię, poprzez gromadzenie rozproszonych dzieci Izraela”. I będzie Pan Królem całej ziemi. W owym dniu Pan będzie jedyny, i Jedyne będzie Jego Imię. (Zach. 14:9).

–

Na podstawie „Torat Eretz Yisrael. The Teachings of HaRav Tzvi Yehuda HaCohen Kook. Commentary by HaRav David Samson”.

Monika Krawczyk

28 kwietnia 2014 r. w hołdzie Ofiarom Zagłady.

http://www.fzp.net.pl/izrael/od-pamieci-o-zagladzie-i-bohaterstwie-do-dnia-niepodleglosci-izraela