Nadeslal Pawel Jedrzejewski

odpowiedź :

Dziesięć Przykazań (po hebrajsku, w tradycji rabinicznej Aseret Hadibrot, lub Aseret Hadewarim czyli Dziesięć Słów lub Dziesięć Oświadczeń, Dziesięć Dekretów) zostało – według tradycji midraszowej – wygłoszone w siedemdziesięciu językach, czyli – symbolicznie – we wszystkich językach ówczesnego świata.

Już to przekonuje więc, że przykazania zostały objawione nie tylko Żydom, ale wszystkim narodom Ziemi. Żydzi przyjęli je od razu; inne ludy czynią to wolniej i stopniowo – w przebiegu historii. Przykazania te stały się halachą (prawem religijnym) dla Żydów, ale podstawą uniwersalnej etyki – dla pozostałych ludzi.

Historia przekonuje, że zasady moralne zawarte w tych przykazaniach poprzez stulecia i tysiąclecia upowszechniały się we wszystkich kulturach i cywilizacjach, a dziś stanowią podstawy etyczne wszystkich systemów prawnych, nawet w tych kulturach, które nie miały i nie mają styczności z judaizmem. Na Dziesięć Przykazań składają się bowiem nie tylko reguły prawa religijnego, ale reprezentują one uniwersalne, ogólnoludzkie wartości.

Zdanie, które stanowi wstęp do Dziesięciorga Przykazań (“Bóg powiedział wszystkie te słowa” [Szemot 20:1]), składa się w języku hebrajskim z 7 słów i 28 liter. 28 to liczbowa wartość słowa koach (“siła”). Pierwszy werset Tory, mówiący o stworzeniu nieba i ziemi też składa się z 7 słów i 28 liter.  Sugeruje to (Baal Haturim) mocno, że Stworzenie Świata oraz podstawowe zasady etyczne zawarte w Dekalogu są ze sobą mocno powiązane, a więc – jako fundament etyki –  muszą z zasady dotyczyć całej ludzkości, a nie jedynie  wybranej grupy.

Aseret hadibrot spisane były na dwóch tablicach, na każdej znajdowało się ich pięć. Na pierwszej – przykazania dotyczące relacji pomiędzy człowiekiem a Bogiem (bein adam leMakom) [przykazanie o szacunku dla rodziców obejmuje trzeciego partnera w stworzeniu człowieka – Boga], a na drugiej – dotyczące relacji pomiędzy człowiekiem a drugim człowiekiem (bein adam lechawero).