– Bardzo wygodnie jest porównywać Polskę i Izrael. Jesteśmy do siebie podobni, bo przez wieki większość Żydów mieszkała w Polsce – mówi Szewach Weiss, były ambasador Izraela w Polsce.

Śledzi pan to, co się dzieje w Polsce?

Tak, bardzo uważnie. Zresztą nie tylko ja – izraelskie media regularnie informują o sytuacji w Polsce. W końcu większość Żydów przez 700 lat mieszkała w Polsce, więc dla wielu mieszkańców Izraela wasza polityka i pozycja w świecie są niezwykle istotne.

Czy jest to zainteresowanie z pozycji życzliwego obserwatora?

Różnie. Jest spora grupa starszych Żydów, skrzywdzonych przez szmalcowników, którzy mają uraz do Polski. Są też jednak tacy, którym Polska kojarzy się z miejscem gdzie oni, lub ich rodzice, spędzili szczęśliwe dzieciństwo. No i wreszcie jest też młodzież pozbawiona historycznych obciążeń, ciekawa świata.

Pan jest w tej drugiej grupie.

Zawsze gdy wracam do Polski wzruszam się. Patrzę na panią za oknem i przypominam sobie moją matkę, która ubierała się w bardzo podobny sposób. Widzę pana z teczką i przypomina mi się mój ojciec. Ludzie, którzy choć niezamożni, zawsze są czyściutcy, schludni. A przyroda – to niebo, opadające liście, wiatr hulający w zaułkach…

“Jestem w Polsce gościem, ale jestem stąd.”

Podziela pan obawy części Polaków, którzy wieszczą koniec demokracji nad Wisłą?

Myślę, że przesadzają. Rząd PiS zdobył władzę w demokratycznych wyborach. Oczywiście to nie znaczy, że partia jako taka rządzi się według demokratycznych zasad. Czasami nawet w systemach demokratycznych władzę w partii dzierży lider autorytarny.

Jakie są konsekwencje autorytarnego przywództwa?

To już zależy od idei, którą przywódca wyznaje. Ale jedna rzecz jest wspólna. Gdy z horyzontu nagle znika silny lider, z mapy politycznej znika też jego partia. Takie zjawiska polityczne istnieją, istniały i będą istnieć w wielu demokratycznych państwach.