Pytanie o pamięć Zagłady jest szczególnie problematyczne w miejscach, gdzie po wojnie z różnych względów zabrakło jej świadków. Miejscem takim jest Żółkiew,małe miasteczka obecnie na Ukrainie Zachodniej, na trasie prowadzącej ze Lwowa do granicy z Polską. Przed wojną Żółkiew leżała w województwie lwowskim Drugiej Rzeczypospolitej i dość typowym galicyjskim miasteczkiem: jej jedenasto tysięczna ludność składała się z Żydów, Polaków i Ukraińców (odpowiednio 40, 35 i 25 procent) . W czasie wojny w Żółkwi powstało getto, w którym zgromadzono nie tylko miejscowych Żydów, lecz także Żydów z okolicznych mniej-szych miejscowości . Część mieszkańców getta trafiła do obozu zagłady w Bełżcu(była akcja likwidacyjna przeprowadzona 25 listopada 1943 r .), pozostali zaś, jak w wielu innych miejscach w Galicji, zginęli podczas masowych egzekucji na oczach swoich sąsiadów. Z Zagłady ocalały w Żółkwi 74 osoby – przechowane przez chrześcijan, ukrywające się w lasach, wywiezione na Wschód przez Sowie-holowniczy. Po „wyzwoleniu” Żółkwi przez Armię Czerwoną w mieście pozostało zaledwie kilku Żydów. Pozostali ocaleni wyjechali z Żółkwi podczas powojennej „repatriacji”