ADAM LESZCZYŃSKI
„Alarmujące są informacje o prowadzeniu szkodliwej polityki kadrowej przez obecną dyrekcję Instytutu, w tym (…) zastraszaniu, ingerowaniu w realizację projektów naukowych i popularyzatorskich” – pisze w liście do ministra kultury 152 badaczy i badaczek Zagłady [dokument]
O SYTUACJI w Żydowskim Instytucie Historycznym jako pierwsze napisało OKO.press 5 lutego 2024.
Opublikowaliśmy list, którzy pracownicy ŻIH wysłali do ministra kultury, Bartłomieja Sienkiewicza. Prosili go o odwołanie dyrektor Moniki Krawczyk, powołanej przez PiS. W wielostronicowym, szczegółowym piśmie zarzucali jej mobbing i niszczenie instytutu. OKO.press rozmawiało także z kilkorgiem pracownic i pracowników ŻIH – byłych oraz aktualnych – którzy w pełni potwierdzili zarzuty wysuwane wobec dyrektor. Mówili m.in. o zastraszaniu, zarzucali jej niekompetencję oraz nie rozumienie specyfiki pracy badawczej – w tym m.in. konieczność zgłaszania wyjść do biblioteki czy archiwum z miesięcznym wyprzedzeniem.
O sprawie później napisało także TOK.FM oraz „Gazeta Wyborcza”. Oba materiały potwierdziły nasze informacje.
Dyrektor ŻIH w odpowiedzi opublikowała oświadczenie, pisząc m.in. że „jest nierzetelny, składa się z pomówień i stanowi formę prasowego mobbingu”.
Zarzuciła nam także, że nie próbowaliśmy się z nią skontaktować przed opublikowaniem artykułu. Jest to nieprawda. OKO.press wysłało e-mail z długą listą pytań do dyrektor Krawczyk na oficjalny adres sekretariatu ŻIH 31 stycznia, a więc kilka dni wcześniej. Nigdy nie otrzymaliśmy na nie odpowiedzi.
Naukowcy piszą do ministra Sienkiewicza
14 lutego OKO.press otrzymało list zaniepokojonych sytuacją w ŻIH 152 badaczy i badaczek przeszłości, w tym wielu ekspertów i ekspertek od dziejów Zagłady. Podpisali się pod nim m.in. prof. Natalia Aleksiun (University of Florida), prof. Barbara Engelking (IFiS PAN), prof. Piotr Forecki (UAM), prof. Jan Grabowski (University of Ottawa), prof. Barbara Kirshenblatt-Gimblett (New York University), prof. Jeffrey Kopstein, (University of California, Irvine), prof. Dariusz Stola (ISP PAN, b. dyrektor Muzeum POLIN), prof. Marcin Zaremba (Uniwersytet Warszawski) – oraz wielu innych znakomitych uczonych. Publikujemy cały list z listą sygnatariuszy poniżej.
Co piszą?
„ŻIH to instytucja wyjątkowa, założona w 1947 roku przez Ocalałych z Zagłady w celu zachowania pamięci o historii i kulturze polskich Żydów, a jej zbiory są unikatowe w skali świata” – wyjaśniają.
Naukowcy: „alarmujące informacje”
Krytykują także bezpośrednio dyrekcję ŻIH. Jego sygnatariusze piszą:
„Tym bardziej alarmujące są informacje o prowadzeniu szkodliwej polityki kadrowej przez obecną Dyrekcję Instytutu, w tym marnowaniu kompetencji oraz potencjału pracowników i ich zastraszaniu, ingerowaniu w realizację projektów naukowych i popularyzatorskich, ograniczanie możliwości prezentacji wyników badań na konferencjach, nie wspominając już o braku warunków do swobodnej pracy naukowej.
Ma to swoje konsekwencje: w związku z pogarszającą się atmosferą i brakiem możliwości rozwoju, wielu pracowników i pracowniczek w ostatnich latach odeszło z ŻIH-u lub zostało zwolnionych. Na ich miejsce przyjmowane są osoby, których kompetencje naukowe w zakresie opracowywania historii i kultury polskich Żydów budzą w środowisku poważne wątpliwości”.
Kto może zmienić dyrekcję
Minister Sienkiewicz konsekwentnie wymienia szefów i szefowe instytucji kultury powołanych przez PiS. Odwołał już m.in. dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku czy dyrektora Zachęty. Minister może odwołać dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego i np. rozpisać nowy konkurs na to stanowisko.
Pełen tekst listu:
List otwarty w sprawie Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma
Środowisko badaczek i badaczy zagłady Żydów, jak również innych dziedzin naukowych, z niepokojem przyjmuje doniesienia medialne na temat nieprawidłowości w funkcjonowaniu Żydowskiego Instytutu Historycznego im. E. Ringelbluma. ŻIH to instytucja wyjątkowa, założona w 1947 roku przez Ocalałych z Zagłady w celu zachowania pamięci o historii i kulturze polskich Żydów, a jej zbiory są unikatowe w skali świata. Od momentu powstania działalność naukowa i upowszechnianie wyników badań były jednym z podstawowych celów misji statutowej Instytutu, co nie zmieniło się po przekształceniu ŻIH-u w państwową instytucję kultury w 2008 roku.
Wiele osób pracujących w Dziale Naukowym ŻIH – jak również w innych działach – to wybitni specjaliści i specjalistki, posiadający unikalną wiedzę. Ich dokonania cenione są w Polsce oraz poza jej granicami, o czym świadczą liczne nagrody i wyróżnienia dla publikacji oraz prac ich autorstwa. Tym bardziej alarmujące są informacje o prowadzeniu szkodliwej polityki kadrowej przez obecną Dyrekcję Instytutu, w tym marnowaniu kompetencji oraz potencjału pracowników i ich zastraszaniu, ingerowaniu w realizację projektów naukowych i popularyzatorskich, ograniczanie możliwości prezentacji wyników badań na konferencjach, nie wspominając już o braku warunków do swobodnej pracy naukowej. Ma to swoje konsekwencje: w związku z pogarszającą się atmosferą i brakiem możliwości rozwoju, wielu pracowników i pracowniczek w ostatnich latach odeszło z ŻIH-u lub zostało zwolnionych. Na ich miejsce przyjmowane są osoby, których kompetencje naukowe w zakresie opracowywania historii i kultury polskich Żydów budzą w środowisku poważne wątpliwości. Sytuacja ta z pewnością będzie miała negatywne skutki dla rozwoju badań nad historią Żydów. Jednym z tychże skutków, obserwowanych już od kilku miesięcy, jest paraliż pracy Biblioteki ŻIH po zwolnieniu jej kierownika, Andrzeja Kamińskiego: naukowczynie i naukowcy z całego świata, chcący zapoznać się na miejscu ze zbiorami Instytutu, mogą zrobić to w bardzo ograniczonym zakresie.
Informacje o kryzysowej sytuacji w Instytucie już zaowocowały audytem przeprowadzanym przez właściciela zbiorów, Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny. Mamy nadzieję, że uzupełni go szczegółowa kontrola sprawującego nadzór nad instytucją Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a wyniki tych działań pozwolą na podjęcie decyzji, które będą miały na celu nie tylko dobro Instytutu, ale i jego dalszy rozwój w zakresie działalności naukowej i upowszechniania wiedzy o historii polskich Żydów, w tym o Zagładzie. Wspieramy pracowniczki i pracowników ŻIH w ich staraniach o swobodę naukową, poprawę warunków pracy i zmianę polityki oraz sposobu zarządzania instytucją.
Lista sygnatariuszek i sygnatariuszy w kolejności alfabetycznej
- prof. Natalia Aleksiun, University of Florida
- dr Maria Antosik-Piela, Centrum im. Anielewicza WH UW
- dr Aleksandra Bańkowska, IH PAN
- Artur Bara Stowarzyszenie Singerowskie w Biłgoraju
- dr Ela Bauer
- prof. dr hab. Delphine Bechtel (Sorbonne Université, Paris)
- dr Jan Borowicz
- Sylwia Borowska, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
- Iza Brzeska
- dr Ewa Bukowska-Marczak
- dr hab. Alina Cała
- Kamil Cajmer
- dr.hab. Danuta Celińska-Cedro
- Wiktor Moshe Celler, Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
- dr Katarzyna Chmielewska
- dr hab. Paweł Chmieliński, prof. IRWIR PAN
- Sebastian Chosiński
- dr Maria Cieśla, IH PAN
- Associate Professor Anna Cichopek-Gajraj
- dr Andrzej Czyżewski (ISP PAN; Centrum Jerzego Giedroycia UŁ)
- dr hab. inż. Wit Derkowski, prof. PK
- prof.dr hab. Mirosława Drozd-Piasecka
- dr hab. Anna Engelking, Instytut Slawistyki PAN
- prof. dr. hab.. Barbara Engelking, Centrum Badań nad Zagładą Żydów, IFiS PAN
- Grzegorz Flakierski, Szwecja
- Izabela Fietkiewicz-Paszek
- Artur Franczak
- prof. dr hab. med. Andrzej Friedman, Warszawski Uniwersytet Medyczny
- Katharina Friedla, PhD, Stanford University
- prof. Andrzej Friszke ISP PAN, czł. korespondent PAN
- dr Tomasz Frydel
- prof. UAM dr hab. Piotr Forecki
- dr hab. Michał Galas, prof. UJ
- dr hab. prof. Jolanta Gałązka-Friedman, Politechnika Warszawska
- dfr Edyta Gawron, Instytut Judaistyki UJ
- Aleksandra Gluba-Pieprz
- Jan Gorski
- Jan Grabowski, Distinguished University Professor, University of Ottawa
- prof. Agnieszka Grudzińska, Uniwersytet Paryż-Sorbona
- dr phil. Elvira Grözinger, Berlin
- prof. François Guesnet, University College London
- dr Krzysztof Hagemejer, prof. Hochschule Bonn-Rhein-Sieg
- dr Anna Hájková, University of Warwick
- Jerzy Halbersztadt
- prof. Maria Halamska IRWiR PAN
- dr Agnieszka Haska, Centrum Badań nad Zagładą Żydów, IFiS PAN
- dr Christhardt Henschel, Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie
- prof. Tomasz Herzog, University of Maine at Presque Isle
- dr Renata Hryciuk Uniwersytet Warszawski
- dr hab. Elżbieta Janicka, prof. IS PAN
- dr.hab Krystyna Janicka, IFiS PAN
- dr Natalia Judzińska, Instytut Slawistyki PAN
- dr Olga Kaczmarek
- dr hab. Sławomir Kalinowski
- dr Mariusz Kałczewiak, University of Southern California, Los Angeles
- 56. dr hab. Dobrochna Kałwa (Wydział Historii UW)
- prof. dr hab. Adam Kaźmierczyk, UJ
- dr Audrey Kichelewski, associate professor, Strasbourg University
- dr Kamil Kijek, Katedra Judaistyki, Uniwersytet Wrocławski
- prof. Barbara Kirshenblatt-Gimblett, New York University
- dr Karolina Koprowska
- prof. Jeffrey Kopstein, University of California, Irvine
- Ewa Kowalik Merc
- dr hab. Justyna Kowalska-Leder, IKP UW
- Michał Kowalski, Uniwersytet Wrocławski
- dr Magdalena Kozłowska, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
- prof. Stanisław Krajewski
- dr hab. Karolina Krasuska, Uniwersytet Warszawski
- dr Barbara Krawcowicz (UJ)
- dr Bartłomiej Krupa, IBL PAN
- dr Vitaliy Krupin, IRWiR PAN
- dr Łukasz Krzyżanowski, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
- dr hab. Grzegorz Krzywiec Instytut Historii PAN
- prof. dr hab. Katarzyna Kuczyńska-Koschany, UAM
- dr hab. Iwona Kurz, prof. ucz., Instytut Kultury Polskiej UW
- dr hab. Sylwia Kuźma-Markowska, prof. ucz., Uniwersytet Warszawski
- Katarzyna Kwiatkowska-Moskalewicz, UAM
- dr hab.Krzysztof Lang
- dr hab. Piotr Laskowski, prof. ucz., ISNS UW
- prof. dr hab. Jacek Leociak, IBL PAN
- dr hab. Dariusz Libionka, IFiS PAN
- dr hab. Adam Lipszyc, prof. IFiS PAN
- prof. dr Andrea Löw, Institute for Contemporary History
- Ewa Łuczyńska, Stowarzyszenie B’nai B’rit
- Jadwiga Majchrzak
- Inga M.Marczyńska NLU Fresno
- dr Konrad Matyjaszek, Instytut Slawistyki PAN
- dr Zachary Mazur (Muzeum POLIN, IH PAN)
- prof. Joanna B Michlic
- dr hab. Alina Molisak, prof. UW
- dr Maciej Moszyński
- Adam Musiał
- dr hab. Łukasz Niesiołowski-Spano, prof. ucz. (Wydział Historii UW)
- dr Jan Olaszek, Instytut Studiów Politycznych PAN
- dr Barbara Olech, Wydział Studiów Kulturowych UwB
- Grażyna Olewniczak
- prof. dr hab. Stanisław Obirek, Ośrodek Studiów Amerykańskich UW
- prof. Laura Quercioli, Uniwersytet w Genui
- dr Karolina Panz, Centrum Badań nad Zagładą Żydów
- Agata Patalas, Liceum Ginczanki
- dr Krzysztof Persak, Instytut Studiów Politycznych PAN
- Jakub Petelewicz, Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN
- prof. Antony Polonsky
- Jean-Yves Potel
- dr hab. Adam Puławski, Ośrodek Brama Grodzka-Teatr NN w Lublinie
- 106. dr hab Aranzazu Calderon Puerta (UW)
- dr Katarzyna Rembacka, Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli
- prof. dr hab. Shoshana Ronen UW
- dr. Grzegorz Rossoliński-Liebe, Freie Universität Berlin
- dr Lea Sawicki, Hebrew University of Jerusalem
- Jowota Sapała
- dr hab. Magdalena Saryusz-Wolska (Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie)
- Jaff Schatz, PhD
- prof. Bożena Shallcross, The University of Chicago
- dr hab. Kinga Siatkowska-Callebat, Sorbonne Université
- prof. Marcos Silber, University of Haifa
- dr Adam Sitarek, Centrum Badań Żydowskich im. Filipa Friedmana, Uniwersytet Łódzki
- dr hab. Magdalena Sitarz, prof. UJ
- dr hab. Magdalena Smoczyńska
- dr Sabine Stach, GWZO Lipsk
- dr Stephan Stach
- dr hab. Monika Stanny
- dr Martyna Steckiewicz
- prof. Dariusz Stola, ISP PAN
- dr Katrin Stoll
- Dagmara Swałtek-Niewińska, Centrum Badań nad Zagładą Żydów
- Mateusz Szczepaniak, Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
- Frank Szmulowicz, Ph. D
- dr Monika Sznajderman, Wydawnictwo Czarne
- Robert Szuchta
- Bella Szwarcman-Czarnota
- Jakub Szymczak
- dr Ruta Śpiewak, PAN
- dr Michał Trębacz (Muzeum Polin, Uniwersytet Łódzki)
- dr Wojciech Tworek
- dr Mirosław Tryczyk
- dr hab. Jakub Urbanik, prof. UW (Wydział Prawa i Administracji UW)
- dr Ewa Wiatr, Centrum Badań Żydowskich im. Filipa Friedmana, Uniwersytet Łódzki 139. dr hab. Barbara Wieliczko, IRWiR PAN
- dr Agnieszka Wierzcholska (Fundacja Pomnik Pomordownaych Żydów Europy, Berlin) 141. dr Hannah Wilson, University of Leicester
- Marcin Wilk
- Katarzyna Winiarska, Szkoła Doktorska Nauk Społecznych UW
- dr Mikołaj Winiewski, Centrum Badań nad Uprzedzeniami, Wydział Psychologii, UW 145. dr Zofia Wóycicka (Wydział Socjologii UW)
- Franciszek Zakrzewski (EHESS)
- dr hab. Marcin Zaremba, Wydział Historii, Uniwersytet Warszawski
- dr hab., prof. UW, Marzena Zawanowska
- dr Marta Zawodna-Stephan, Wydział Socjologii UAM
- Gwido Zlatkes, tłumacz
- dr Emma Zohar, University of Haifa
- Jakub Zygmunt, Uniwersytet Warszawski
Żydowski Instytut Historyczny: 152 badaczy i badaczek Zagłady prosi ministra kultury o interwencję
Kategorie: Uncategorized
Wahadło czystek. Jak w republikach bananowych.
TP: mea culpa.
@YossiHaYored
… walnął, po raz trzeci czy czwarty (nie chce mi się sprawdzać):
” chyba ze proponujesz ubic wszystkich ludzi w Gazie i na West Bank”
Nie zaszczycę komentarzem.
@Tomcio Paluch
”O rozne rzeczy mnie na tym blogu pomawiano, ostatnio o to, ze jakoby zamierzam „ubic wszystkich ludzi w Gazie i na West Bank ktorych bedziesz podejrzewac ze „sa w stanie zaszkodzic zwyciezcom”.
—
Tomciu,
Przeciez przeprosilem, jesli nie pamietasz to powtorze:
Tomciu,
serdecznie przepraszam, ale moj polski kuleje, napisalem:
”A wiec Twoja definicja „calkowitego zwyciestwa” jest nierealna, chyba ze proponujesz ubic wszystkich ludzi w Gazie i na West Bank ktorych bedziesz podejrzewac ze „sa w stanie zaszkodzic zwyciezcom, albo troszke, albo tycio”.
..
Myslalem ze ”chyba” to nie znaczy ze ”rozszyfrowałem Twoje zbrodnicze zamiary”, tylko ze tylko tak mozna zapewnic ze ”zwyciezeni nie sa w stanie zaszkodzic zwyciezcom, ani troszke, ani na tycio.”.
Przpraszam, chyba wezme sobie korepetycje z polskiego.
Jesli znajdziesz chwilke wolnego czasu napisz jak sobie wyobrazasz ”calkowite zwyciestwo, w ktorym zwyciezani nie beda w stanie zaszkodzic zwyciezcom, albo troszke, albo tycio”. Dziekuje!
@jozekb
„Proces Arona Flama byl procesem cywilnym”
… i tak dalej.
To jest oczywista nieprawda.
Szwedzka prokuratura nie tylko wszczela akt oskarzenia przeciwko Aronowi Flamowi, ale zaskarzyla wyrok uniewinniajacy do wyzszej instancji. „kammaråklagare David Ludvigsson”, ktory wniosl apelacje, to chyba reprezentant panstwa szwedzkiego (chyba, ze prokurature sprywatyzowali?). Warto dodac, ze niesluszna i nie taka, jak trzeba ksiazke Flama zarekwirowano (wszystkie egzemplarze, cos z demokratycznyn panstwie szwedzkim zupelnie bez precedensu). Niemniej jednak sąd, nawet ten apelacyjny, nie przychylił się do arcysłusznych żądań prokuratury i przyszło – ach, niestety – zarekwirowane egzemplarze oddać i od Flama definitywnie się odczepić. Dla znających język szwedzki linki poniżej:
https://www.gp.se/kultur/aklagaren-overklagar-domen-mot-aron-flam.03884d0f-f87f-4aae-b8fc-a791d15118c5
https://www.svt.se/kultur/aklagaren-overklagar-en-svensk-tiger-dom
O rozne rzeczy mnie na tym blogu pomawiano, ostatnio o to, ze jakoby zamierzam „ubic wszystkich ludzi w Gazie i na West Bank ktorych bedziesz podejrzewac ze „sa w stanie zaszkodzic zwyciezcom”. Teraz do kompletu doszedl brak rzetelnosci.
TP:
”Wspolczesne panstwo szwedzkie, calkiem przyzwoite, usilowalo zgnoic w sądzie niejakiego Arona Flama, ktory opublikowal książkę o tym, jak się zachowywało to własnie państwo szwedzkie podczas epoki pieców.”
Powinienas byc zetelnym i nie dawac falszywych przykladow. Ja tez mieszkm w Szwecji i znam pewnw sprawy. Proces Arona Flama byl procesem cywilnym pomiedzy nim i wlascicielami obrazku ”szwedzkiego tygrysa”. Panstwo nie miala nic wspolnego z tym procesem.
@MEF
”Te groźby przeciw jednostkom nie mają wiele wspólnego z dyktatem państwa albo darczyńców”
Chyba sie nie zgodze. Panstwo ma w swoim arsenale znacznie skuteczniejsze srodki niz odstapienie od finansowania. Nieraz panstwo dziala niewprost – w marcu 68-go panstwo wyslalo pare autokarow z uzbrojonym w gazrurki ”aktywem robotniczym”. Wspolczesne panstwo polskie, calkiem przyzwoite, nosilo sie z zamiarem wsadzenia do mamra profesora Grossa, ktory ”finansowany” jest przez uniwersytet w Princeton (skonczylo sie na wielogodzinnym przesluchaniu w prokuraturze). Wspolczesne panstwo szwedzkie, calkiem przyzwoite, usilowalo zgnoic w sądzie niejakiego Arona Flama, ktory opublikowal książkę o tym, jak się zachowywało to własnie państwo szwedzkie podczas epoki pieców. Nie zawsze wystarcza marchewka (czy raczej jej brak), do lamania opornych moze byc potrzebny takze solidny kij.
TP:
Chybione porównanie. Tu mowa o instytucjach, nie o jednostkach.
Groźby śmierci przeciw jednostkom są dzisiaj na świecie na porządku dziennym i ich liczba rośnie eksponencjalnie. Platformy społeczne patrzą pobłażliwie na groźby śmierci przeciw Żydom , bo świat jest przeważnie antysemicki a Żydzi nie mszczą się za ataki przeciw nim. Poza Żydami izraelskimi, oczywiście.
Te groźby przeciw jednostkom nie mają wiele wspólnego z dyktatem państwa albo darczyńców względem formy i treści badanych w instytutach od nich zależnych.
@MEF
”Kto płaci ten dyktuje światopogląd.”
To chyba nie zalatwia sprawy. Profesor Jan Zbigniew Grabowski jest pracownikiem uniwersytetu w Ottawie, jako zywo nie jest finansowany przez polskie wladze. Niemniej Jednak Prawdziwi Patrioci groza mu smiercia za nie takie jak trzeba publikacje:
”Faszyści przejmują Polskę. Prof. Jan Zbigniew Grabowski ponownie otrzymuje groźby śmierci za pracę naukową demaskującą współudział Polaków w Holokauście”
https://dzismis.com/2023/04/21/jan-zbigniew-grabowski-dostaje-grozby-smierci/
Swiatopoglad dyktuje nie ten, kto placi, tylko ten, kto potrafi skutecznie zastraszyc i sterroryzowac.
ŻIH nie może być niezależny dopóki jest instytucją państwową. Jak w każdym innym miejscu na świecie; instytucja utrzymywana przez państwo reprezentuje interesy klasy rządzącej, czy to w demokracji czy w dyktaturze. Kto płaci ten dyktuje światopogląd. To samo odnośnie innych pomników pamięci jak muzea Zagłady kultury żydowskiej, cmentarze i synagogi.
Ta zasada nie powinna być nowością ani dla pracowników ŻIH ani dla polskiej gminy żydowskiej.
A wniosek? Trywialny i kosztowny. Niezależność kosztuje.